DAVA : Taraflar arasındaki haksız eylemden doğma tazminat davası nedeniyle yapılan yargılama sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine ilişkin hükmün süresi içinde davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşuldu :

KARAR : Davacı, davalının jokey olarak kusurlu biçimde yönettiği atın, kendisine ait ata çarparak ölümüne sebep olduğundan 500.000 lira zararın tazminini istemiştir.

Mahkeme, davalının kasdı bulunmadığından ve Ceza Mahkemesinde de beraat ettiğinden söz ederek davayı reddetmiştir.

Sorumluluk hukuku kurallarına göre; hayvan kendi bağımsız hareketi ile içgüdüsüne uygun olarak yaptığı hareket sonucu zarara sebebiyet verirse, zararı giderme yükümlüsü hayvan tutucusudur. ancak, hayvan bir dış kuvvetin etkisi altında zarara neden olmuş ise, bu dış etken hayvanın iç güdüsüne uyarak bir hareket yapması sonucunu doğurmadıkça, hayvan tutucusu bu zaradan Borçlar Kanununun 41 inci maddesi uyarınca hakkız eylem faili olarak sorumlu olur.

Haksız eylemden sorumluluk için, hukuka aykırı eylem, zarara, kusur, uygun neden sonuç bağının bulunması gerekir. Kurucu dört öğeden birinin bulunmaması halinde sorumluluk da doğmaz.

Haksız eylemin kurucu unsuru olan kusurun, yasada tanımı yapılmamıştır. Genel olarak kusur, hukuk düzeni tarafından bir davranış tarzının kınanmasıdır. Kusur için eylemin sonucu, yani zarar ile eylemi yapan arasında ruhsal bir bağ gereklidir. Ruhsal bağ amaçlama (kasd) veya savsaklama (taksir - ihmal) biçiminde olur. Nitekim Borçlar Kanununun 41 inci maddesinde eylemin hukuka aykırı olması ve sorumluluğu gerektirmesi için "kasden veya ihmal" ile işlenmesini öngörmüştür.

Amaçlama (kasd), hukuka aykırı eylemin sonuçları ile birlikte bilerek ve istenerek işlenmesidir. Bir başka anlatımla kasd, hukuka yakırı bir sonucun doğmasını düşünme ve istemidir.

Savsaklama (ihmal - taksir) davranışın hukuka aykırı sonucunu önceden gören veya görmesi gereken kimsenin önleme olanağı bulunan ve istemediği sonucun meydana gelmesine engel olmak için kendisinden beklenen irade uğraşısında bulunmamasıdır. Başka bir anlatımla, savsaklama, aylemi işleyenin hukuka yakırı sonucu istememekle birlikte bu sonucu önlemek için durumun ve koşulların gerektirdiği dikkat ve özeni göstermemiş olmasıdır.

Yerel mahkeme, hukuka aykırılık yönünden kasd üzerinde durmuş, savsaklamayı incelememiştir. Ceza Mahkemesi de davacının altının, davalının yönetimindeki atın çarpması sonucu öldüğüne ilişkin maddi olayı saptamış, cezalandırmak için bulunması zorunlu kasd öğesi gerçekleşmediği için beraat kararı vermiştir. Borçlar Kanununun 53 üncü maddesi uyarınca verilen bu tür beraat kararı da hukuk hakimini bağlamaz.

O halde mahkemece yapılacak iş, davalının iptal edilmesine rağmen yarışa devamında, kasta ulaşmasa bile kusuru olup olmadığı, stardı terk etmeyen ve ölen atın start yerinde bulunmasından kuşkulanarak bazı önlemler alması gerekip gerekmediği, kazayı önleme olanağı bulunup bulunmadığı ve gereğinde startı terk etmeyen davacının atını yöneten jokeyin de olaya etkisi ile kusur oranları uzman bilirkişiye inceletirilip, tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonuca göre karar vermek gerekirken, eksik inceleme ile hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.

SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenlerle BOZULMASINA ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine, 1.4.1985 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972