T:12.09.1985

Dava dilekçesinde kira parasının 1.2.1984 gününden başlayarak aylık 175.000 lira olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü ile 1.2.1985 tarihinden geçerli olmak üzere 72.010 lira olarak tesbiti cihetine gidilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Kira sözleşmesi yapılırken sözleşmenin özel şartlarının 2. maddesinde yakıt ve apartman müşterek masrafları kiralayana ait olacağı kabul edilerek aylık kira parası 1.2.1975 tarihinde başlayan dönem için aylık 10.000 lira olarak saptanmıştır.

Aylık kira parasını 10.000 lira olarak kabul eden kiralayan bu 10.000 liranın bir bölümünü yakıt ve apartman müşterek masrafları olarak düşünmüş ve arta kalanı da yeterli çıplak kira parası kabul ederek bu sözleşmeyi yapmıştır.

Yakıt ve apartman müşterek giderlerinden arta kalan kısım kiralayanın rayice uygun olarak kabul ettiği çıplak kira parasıdır.

Kiralayanın, kiraladığı yerin karşılığını almadan kira parasını kiralanan yere isabet eden ve ancak yakıt ve yönetim giderlerini karşılayan bir para olarak aldığı ve sözleşmeyi bu koşullarla yaptığı düşünülemez.

Kira sözleşmesi yasa gereği kendiliğinden bir yıl uzamamış olsa idi, yeni dönem aylık kira parasını kiralayan, kiraladığı yer için ödeyeceği giderleri düşürerek belirleyeceği kuşkusuzdur.

Yasa gereği kira sözleşmesi birer yıl uzayan kira dönemlerinde Hakim de kira parasını belirlerken bu olguyu göz önünde tutmak zorundadır.

Yeni kira dönemindeki ekonomi koşulları ve yakıt, yönetim giderlerindeki artışları göz önünde tutmadan ve bunların kiralayana ait olduğunu kabul ederek bir kira parası tesbitine kalkışıldığı takdirde, çok defa tesbit edilen kira parasının kiralayanın o kira dönemi için ayrıca ödemek zorunda kaldığı yakıt ve yönetim giderlerinden az olduğu görülmüştür. Böyle bir tesbit hayatın olağan akışına ve kira sözleşmesinin sağlaması gereken menfaatler dengesine ters düşer.

Bu nedenle yeni dönem kira parasını tesbit eden Hakimin kendisini kiralayan yerine koyarak kiralanan yer için ödenecek giderleri de göz önünde tutmak suretiyle belli ilkelere uygun bir kira parası tesbit etmesi zorunludur.

Bilirkişi raporunda da saptandığı gibi kiralanan dükkan için 69.300 lira aylık gideri kiralayanın ödemesi ve dükkan olarak burayı kiralayan kiracının mahkemenin kabul ettiği gibi aylık 72.010 lira kira vermesine hükmetmesi ve kira akdinin dengelediği menfaatler durumuna ve ne de hak ve nasafete uygun düşen bir kira parası olur.

Bilirkişi raporunda kira parası Yargıtay'ın kökleşen içtihatlarına göre saptanmışsa da bilirkişinin tesbit ettiği 1.2.1983 tarihinde başlayan kira dönemine ait kira parası 1.2.1983 tarihinden 1.2.1984 tarihine kadar Ticaret Bakanlığı'nca yayınlanan toptan eşya fiyat endeksindeki artışın kira parasına yansıyan bölümü % 20,1, 1.2.1984 tarihinden 1.2.1985 tarihine kadar da kira sözleşmesinin 31.12.1980 tarihinden önce yapılmış olması nedeniyle yine Yargıtay'ın kökleşen içtihatlarına göre aynen yansıtılması gerektiğinden, bu da % 51,96 olduğundan toplam olarak % 71,96 artırma yapılarak çıplak kira parası bulunmalı ve buna usulüne uygun aylık olarak saptanacak yakıt gideri ile apartman müşterek giderleri de eklenmek suretiyle 1.2.1985 tarihinde geçerli olacak kira parası tesbit edilmelidir.

Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA) ve 500 lira peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine, 12.9.1985 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972