Dava dilekçesinde kira parasının 1985 dönemi için aylık 30.000,lira olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece davanın süre yönünden reddi cihetine gidilmiş, hüküm davacı dernek vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Taraflar arasında yapılan kira sözleşmesi 10 aylık olup, kira başlangıcı 1.4.1955 olduğundan, 29.2.1956 günü sona ermektedir. 5670 sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanuna göre bu tarihten başlayarak kira yenileneceğine göre yeni kira dönemi başlangıcı 1 Mart olmaktadır.

Daha önce ihtar yapılmadığına göre 21.11.1966 tarih ve 19/10 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararına göre dava dilekçesi 22.1.1985 tarihinde tebliğ edildiğinden bunun ihtar olarak kabulü ile 1.3.1985 tarihinde başlayan kira dönemine ait kira parasının o günkü koşullara göre tesbiti gerekir.

1985 yılında yasa gereği yenilenen kira süreleri için belli usullere göre kira parası saptanırken aşağıda açıklanan hususlarında gözönünde tutulması zorunlu görülmüştür.

1981 'den önceki yıllarda, 1974 yılı hariç 1978 yılına kadar Ticaret Bakanlığı'nca düzenlenen toptan eşya fiyat endeksindeki artışların yıllık ortalamaları % 20'nin üzerine çıkmamış ve 1978 yılında yavaş yavaş bir tırmanma başlamış olup, 1979 yılında % 55'e kadar yükselmiştir. 1980 yılında yıllık artışlar ortalaması % 91.28, 1981 yılında % 72.54, 1982 yılında % 30.16, 1983 yılında % 25.72 ve 1984 yılında da % 41.29 olmuş, toplam olarak bu süre içinde % 261 oranında bir artış meydana gelmiştir.

31.12.1980 tarihinden sonra yeni yapılan ve boşalan mesken ve işyerlerinin kiraya verilmesinde, süratle yükselen bu fiyat artışlarının gözönünde tutulduğu, kira paralarının önceki yıllara göre çok yüksek saptandığı ve toptan eşya fiyat endeksindeki yıllık artışların tamamının üstünde ve birkaç kat olarak artışlar yapıldığı, incelenen kira sözleşmelerinden anlaşılmıştır. Bu suretle anılan tarihten sonra düzenlenen kira sözleşmelerinde, fiyatlardaki genel artış beklentileri, belirlenen kira paralarına fazlasıyla yansıtılmıştır.

31.12.1980 tarihinden önce kiraya verilen ve yasa gereği kendiliğinden yenilenmiş sayılan kira sözleşmelerine konu olan taşınmazların bu tarihe kadar sınırlı olarak arttırılarak saptanan kira paralarıyla bu tarihten sonra kiralananların başlangıç kira paraları arasında büyük farklar oluşmuştur. Ticaret Bakanlığı'nca düzenlenen toptan eşya fiyat endeksindeki artışların kira paralarına yansıyan oranı, aynı tutulduğu için 31.12.1980 tarihinden önce kiraya verilen yerlerin, sonraki kira yılları için saptanan kira paraları çok düşük kaldığı halde bu tarihten sonra kiraya verilen yerlerin kira paraları ise daha da yükselmiştir.

Bu nedenlerle, mesken ve işyerleri kiralarında paranın alım gücündeki değişiklikler nedeniyle, kiracılar lehine ve kiraya verenler aleyhine oluşan bu farklı kira paralarının bir ölçüde dengelenmesi zorunlu hale gelmiştir. Bu amaçla 31.12.1980 tarihinden önce kiraya verilen mesken ve işyerlerine ait 1985 yılında başlayan yeni dönem kira parası belli usullere göre hesaplanırken, yalnız önceki kira dönemi için Ticaret Bakanlığı'nca düzenlenen toptan eşya fiyat endeksindeki artışın tamamının yansıtılması zorunlu görülmüştür. Bu suretle hak ve nasafet ve eşitlik kuralları asgari ölçüde olsa gözönünde tutulmuş olacaktır.

Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA), ve 500,- lira peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine, 15.5.1985 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972