 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
1. Hukuk Dairesi
E:1985/12713
K:1985/12463
T:11.11.1985
* KÖY ÖĞRETMENİ İÇİN KAMULAŞTIRMA
* GERİ ALMA DAVASI
ÖZET: 5129 sayılı Yasa uyarınca, arazileri köy öğretmenlerinin geçim toprağı olarak kamulaştırılanlar, 1948 yılı sonuna kadar ilde vali, ilçede kaymakama başvurur ve 1949 yüz sonuna kadar kamulaştırma bedelini köy sandığına tamamen geri verirlerse, toprakları geri verilir.
(5129 s. KÖSMK m. geçici m.1)
Taraflar arasında görülen davada; davacı vekili, müvekkiline ait iken, 4274 sayılı Kanunun 28. maddesi hükmünce köy öğretmeni ve ailesinin geçim ihtiyacı için kamulaştırılıp intifaı davalardan Milli Eğitim Bakanlığı'na bırakılarak diğer davalı köy tüzel kişiliği adına tapunun 5.4.1945 tarih 24 numarasına kaydedilen dava konusu taşınmazın sonradan yürürlüğe giren 5129 sayılı Yasaya dayanılarak müvekkiline iade edildiğini, esasen müvekkiline kamulaştırma bedeli de ödenmediğini ve 30 senedir bu taşınmazda müvekkilin zilyet olageldiğini ileri sürüp, tapu iptal ve tescil isteğinde bulunmuştur. davalı taraf, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir. Kararın temyizen incelenmesi süresinde davalılardan Milli Eğitim Bakanlığı tarafından istenilmekle; dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü
Dava konusu taşınmaz, tapunun Teşrinisani 1934 tarih 18 numarasında davacı adına kayıtlı iken, 4274 sayılı Kanunun 28. maddesi hükmünce uygulama bahçesi ve köy öğretmeninin geçimi için kamulaştırılmış ve indifaı Milli Eğitim Bakanlığı'na ait olmak üzere. köy tüzel kişiliği adına 5.4.1945 tarih 24 numara ile tapuya tescil edilmiştir. Ancak, sonradan yürürlüğe giren 5129 sayılı Kanunun geçici 1. maddesi, arazileri köy öğretmenlerinin geçim toprağı olarak kamulaştırılmış bulunanların 1948 yılı sonuna kadar illerde valiye, ilçelerde kaymakamlara başvurdukları ve 1949 yılı sonuna kadar da kamulaştırma bedelini köy sandığına tamamen geri verdikleri takdirde topraklarının kendilerine (eski sahiplerine) iadesinin yapılacağı hükmünü getirmiştir. Her ne kadar davacının değinilen yetkili mercilere 5129 sayılı Kanunun 1. maddesi hükmünden yararlandırılması isteği ile yazılı bir başvuruda bulunduğu açıkça anlaşılmamakta ise de, olayda davacıya kamulaştırma bedelinin ödenmediği mahkemece toplanıp değerlendirilen delillerde sabittir. Ayrıca dava konusu taşınmazın hiç el değiştirmediği ve sürekli davacının tasarrufunda kaldığı da saptanmıştır. Hal böyle olunca, yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmesi doğrudur.
Davalı idarenin temyiz itirazı yerinde değildir, reddiyle usül ve yasaya uygun bulunan hükmün (ONANMASINA), Harçlar Kanununun değişik 13. maddesinin (J) bendi gereğince Hazineden harç alınmasına yer olmadığına, 11.11.1985 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.