DAVA : Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 19.12.1983 gününde verilen dilekçe ile menfi tesbit ve ipoteğin fekki istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 19.12.1983 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü :

KARAR : İpotek akit tablosuna göre taşınmazın satış bedeli 1.600.000 liradır. Bunun 600.000 lirası nakten, 1.000.000 lirası da 500 bin lira hesabile ve 5.12.1980,15.12.1980 vadeli olarak ödenmesinin karşılıklı kararlaştırıldığı, ayrıca bono tanziminden söz edilmediği anlaşılmaktadır.

Vadeli borcun zamanında ödenmemesi nedeniyle icraya başvurulduğu, ipoteğin paraya çevrilmesi istemi ile 7.12.1981 gününde icra emri düzenlendiği ve yapılan takip sonunda taşınmazın satılarak ipotek bedelinin 6.7.1982 gününde tahsil edildiği ve taşınmazın 13.7.1982 gün 4016 yevmiye numara ile üçüncü kişi durumunda bulunan alıcı (M.Y.) adına tescil edildiği, getirtilen 1984/6444 sayılı icra dosyası ile bunun içindeki tapu karşılık yazısından öğrenilmiştir. Diğer yandan davacıların bu dosyada takibe bir itirazları olmadığı, özellikle bono ile ödemeye ilişkin bir def'ileri bulunmadığı görülmüştür.

Davacılar, ipotekle temin edilen alacağın diğer davalıları da temsil ettiğine inandıkları davalı (İ.R.) adına düzenlenen ve herbiri 500.000 lirayı içeren iki adet bono ile ayrıca teminata bağlandığını, bu bonolarda yazılı bedelin ödendiğini ileri sürerek ipoteğin kaldırılmasını talep etmişler, icra yolu ile tahsilden sonra ise davayı islah ederek mükerrer ödenen özellikle davalıların fazla mes'uru olan 1.000.000 liranın istirdadını istemişlerdir.

Bonoların asılları davacılar tarafından mahkemeye ibraz edilmiştir. Bunların tetkikinde, hangi tarihte tanzim edildiklerinin belli olmadığı, üzerindeki pulların koparılmış olması nedeniyle pul üzerine atıldığı farkedilen tarihlerin tesbitine ise olanak elde olunamamıştır. Ancak bu bonoların 500'er bin liradan 1.000.000 liralık olduğu, iki adet olup miktar ve ödeme tarihleri itibariyle ipotek senedine uygun bulunduğu, ipotek lehdarlarından davalı (İ.R.) namına tanzim edildiği, arkalarında 1.8.1980 günlü ipotek karşılığı olduğuna ilişkin imzalı şerhi ihtiva ettiği, ayrıca (Y.K.) Bankasınca tahsildedir damgasının mevcut olduğu saptanmıştır.

Davalılar vekili bidayetteki savunmasında, bonoları tümü ile reddetmiş, bunların diğer davalıları ise hiç ilgilendirmeyeceğini, davalı (İ.R.)'nın bono tanziminde ve diğer konularda hiçbir surette yetkili bulunmadığını, bonolarla bir ödemeden söz edilemeyeceğini beyan etmiş ise de ahiren ve mahkemenin istihzanı üzerine verdiği 13.10.1982 günlü dilekçesinde aslında taşınmaz satış bedelinin 2 milyon lira olduğunu, akitte yazılı olduğu üzere 600.000 liranın ödenmediğini, 400 bin lira olan masraflarla birlikte ve ipotek dışı alacak olarak bonoya bağlandığını, ödeme yapılmayınca protesto keşide edildiğini, sonradan vaki anlaşma ile bunların 500.000 liralık çeke dönüştürüldüğünü, bu çekin de karşılıksız çıktığını, bonoların davacıların eline geçmesinin yanıltıcı yollarla vaki olduğunu, bilirkişi tetkikatı yapıldığı takdirde bonolardaki şerh ve imzanın davalı (İ.R.)'a ait olmadığının anlaşılacağını savunmuştur.

Mahkemece; ipotekli borcun ödendiği kanıtlanmamış olduğundan davanın reddine karar verilmiş, hükmü davacılar vekili temyiz etmiştir.

İpoteğin paraya çevrilmesi yoluyla bakiye satış bedeli 1.000.000 liranın tahsil edildiği, taşınmazın üçüncü kişiye geçtiği, ipoteğin kaldırılması konusunun kalmadığı kuşkusuzdur. Diğer yandan sözü edilen bonoların taşınmaz satış bedeli ile ilgili olduğu, davalılar vekilinin sonraki beyanı ile de kabul edilmiş bulunmaktadır. Kaldı ki akte göre ödenmesi lazım gelen bakiye satış bedeli miktar ve vade tarihleri itibar ile bonolara uygundur. Mevcut duruma göre sorun, bono bedellerinin gerçekten ödenip ödenmediği konusunda toplanmaktadır. Bonolar davacıların eline geçtiğine göre kural olarak ödemenin yapılmış olduğunu kabul etmek gerekmektedir. Davacılar ödeme nedeni ile bonoları davalılardan geri aldıklarını, davalılar ise katiyen ödeme olmadığını, yanıltıcı yollarla bonoların davacılar eline geçtiğini bildirmişlerdir. Ortadabir de çek olayı vardır. Tarafların ise beyanları çelişkilidir. Onun için açıklanan hususlarda davacı ve davalı taraf gereği gibi isticvap edilmeli, iddia ve savunma doğrultusunda yasal deliller toplanmalı, mükerrer bir ödeme olup olmadığı kesin surette tesbit edilmeli, koşullar elverdiği takdirde ve gerekirse uyuşmazlığın yeminle çözümü cihetine gidilerek bir sonuca varılmalıdır. Eksik inceleme, soruşturma ve dayanaksız gerekçe ile yazılı olduğu üzere davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.

SONUÇ : Yukarıda belirtilen nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 4.3.1985 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972