 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
13. Hukuk Dairesi
E: 1985/4687
K: 1985/5339
T: 24.09.1985
DAVA : Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda, ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine; dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacı vekili, davalının maliki olduğu daireyi açık artırma ile satacağını ilan ettmesi üzerine müvekkilinin de 500.000 TL. teminat yatırıp artırmaya katıldığını ve 4.7.1985 tarihinde yapılan ihalenin 7.000.000 TL. ile müvekkili üzerinde kaldığını, artırmadan sonra verilen sürede satış bedelini yatırmadığından, teminatın irat kaydedildiğini ve bu taşınmazın komisyoncu aracılığı ile üçüncü bir şahsa satıldığını ileri sürerek, 500.000 TL.nın yasal faiziyle ödetilmesini istemiştir.
Davalı vekili, davacının bu kusurlu davranışı sonucu, müvekkili odanın satış bedelinden 500.000 TL., faizden de 1.000.000 TL. zarar gördüğünü, teminatın irat kaydedilmesinde bir usulsüzlük bulunmadığını ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, sözleşmeden cayan tarafın BK.nun 156/2. maddesi uyarınca cayma akçesini isteyemeyeceğinden, davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
İhale şartlarında, davacının ihaleye girerken teminat olarak yatırdığı ve dava konusu ettiği 500.000 TL.nın, ihale üzerinde kalması ve satış bedelini ödememesi halinde irat yazılacağına ilişkin bir hüküm yoktur: Öte yandan mahkemenin kabül ettiği gibi, olayda BK.nun 156/3. maddesi çerçevesinde taraflarca kararlaştırılmış bir cayma akçesi de bulunmamaktadır. Bu durumda ihale üzerinde kalmasına rağmen satış bedelini ödemeyen davacı cayma akçesi niteliği taşımayan ve cezai şart hükümlerine tabi olmayan teminatını geri isteyebilir. Ancak davacı satış bedelini ödememek suretiyle ihale yoluyla kurulan akdi ilişkiye tek taraflı olarak aykırı davrandığından, davalının uğramış olduğu bir zararı varsa onu tazmin ile yükümlüdür. Böyle bir durumda davalı zararına karşılık davacıya ait teminatı gelir yazabilir ve zararından indirebilir. Olayda davalı, davacının satışdan dönmesi nedeniyle taşınmazı daha düşük bedelle üçüncü bir kişiye satmak suretiyle zarara uğradığını ileri sürmüş ve 500.000 liralık teminatı zararını karşılamak için gelir yazdığını açıklamıştır. O halde mahkemece davalının bu savunması üzerinde durulması ve bu konuda tarafların göstereceği delillerin toplanması ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, bu yön gözetilmeden yazılı şekilde hüküm verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle, temyiz olunan hükmün davacı yararına (BOZULMASINA), istek olursa peşin harcın iadesine, 24.9.1985 gününde oybirliğiyle karar verildi.