DAVA : Taraflar arasındaki satım davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne ve kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü: KARAR : Davacı vekili, davalı .... Export Corp Firması ile 13.11.1973 tarihinde 242.377.75 Dolar'lık motorlu araç yedekleri satın alınması konusunda sözleşme yapıldığını, yapılan muayene ve kontrollerde 80.064.54 Dolar'lık noksan ve reddedilen malzeme tesbit edildiğini, yapılan ikaz ve yazışmalara rağmen bunların tamamlanmadığını ve değiştirilmediğini, bu nedenle sözleşmenin feshedilerek teminatın gelir yazıldığını, diğer davalı .... İthalat İhracat Mümessillik Firması'nın davalı Amerikan Firması'nın Türkiye temsilcisi bulunduğunu ileri sürerek, yerine getirilmeyen 80.064.54 Dolar'lık anlaşmanın Türk Parası karşılığı 1.159.070.48 liranın % 10 ticari faiziyle davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini istemiştir.

Davalı .... Export Corp Firması davaya gelmemiş, diğer davalı ise sözleşmede taraf olmadığını, kendisine husumet düşmediğini ileri sürerek davanın reddini istemiştir.

Mahkemece, dava olunan tutardan kat'i teminat tutarı indirildikten sonra kalan 55.926.76 Dolar karşılığı 809.635.03 liranın dava günü olan 1.5.1981 tarihinden % 10 ticari faiziyle davalı .... Export Corp Firması'ndan tahsili ile davacıya verilmesine, diğer davalı hakkındaki davanın husumete düşmediği gerekçesiyle reddine karar verilmiştir.

Karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

1 - Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacının davası reddedilen davalı yönünden yaptığı temyiz itirazlarının reddi gerekir.

2 - Mahkemenin kararına dayanak aldığı 5.1.1984 günlü bilirkişi raporuna göre ayıplı olduğu için reddedilen ve noksan teslim edilen malzemelerin bedeli 80.064.54 Dolar'dır Davacıya satılan ve fatura değerleri akreditif yoluyla tamamen davalıya ödenmiş bulunan malların bir kısmının ayıplı ve noksan teslimi durumunda davacı satım sözleşmesinde bedelin indirilmesine ilişkin hükümler uyarınca bunların karşılığını teşkil eden 80.064.54 Dolar'ın davalıdan geri alınmasını istemeye yetkilidir. Öte yandan sözleşmenin 8. maddesinde satıcının mukavele ve teknik şartname hükümlerine aykırı olarak taahhüdünü kısmen veya tamamen yerine getirmemesi halinde teminatın gelir yazılacağı öngörülmüştür. Davalı eksik ve ayıplı mal teslim etmek suretiyle sözleşmeye aykırı davranmıştır. Bu yolla sözleşme ihlal edildiğinden davacı teminatı gelir yazmakta haklıdır. Burada davacıya verilmesi gereken 80.064.54 Dolar tazminat niteliğinde olmayıp, noksan ve ayıplı teslim edilen malın fatura fiyatı üzerinden peşin ödenen karşılığı olduğundan bu tutardan gelir yazılan teminatın indirilmesi gerekmez. Teminatın gelir yazılacağına dair sözleşme hükmü cezai şart niteliğindedir. BK.nun 159. maddesinden çıkan anlama göre, alacaklı borçlunun kusurunu ispat edecek cezai şarttan fazla olan zararını isteyebilir. Böylece cezai şart zarardan indirilir. Başka ifade ile zarar karşılığı bir tazminat söz konusu ise cezai şartın zarardan indirilmesi gerekir. Olayda ise bedelden indirme ve ödeme peşin olduğundan bunun geri alınması durumu vardır. Mahkemenin noksan ve ayıplı mal için peşin ödenmiş olan ve geri alınmasını kabul ettiği mal bedelinden gelir yazılan teminatı düşmesi sözleşmeye ve yasaya aykırıdır. Karar bu nedenle bozulmalıdır.

SONUÇ : Yukarıda birinci bentde açıklanan nedenle davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddi ile, mahkeme kararının ikinci bentte gösterilen nedenle temyiz eden davacı yararına BOZULMASINA, 25.3.1985 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972