 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
E: 1985/5775
K: 1985/6133
T: 14.11.1985
DAVA : Taraflar arasındaki davadan dolayı Sakarya Asliye 3. Hukuk Hakimliğince verilen 27.6.1985 tarih ve 404-233 sayılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacılar vekili davalı bankanın müvekkili A.'le 52.000.000 lira limitli bir kredi açma sözleşmesi akdettiğini ve buna dayanarak davacı A. lehine 50.000.000 liralık bir teminat mektubu verdiğini, diğer davacı limited şirketin de bu mektubu mukabil garantisini oluşturmak üzere bir taşınmaz malını davalıya 75.000.000 lira limitle ipotek ettiğini, mektup bedelini muhataba tazmin eden davalı bankanın davacı A.'den 52.000.000 liranın haciz yoluyla tahsili için Adapazarı 2. İcra Memurluğunun 982/2113 esas sayılı dosyasında bir icra takibine giriştiğini, davalının ayrıca Adapazarı 1. İcra Memurluğunun 1982/2191 esas sayılı dosyasında giriştiği ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla icra takibinde ise her iki davacıdan 67.384.550 liranın tahsilini istediğini ileri sürerek müvekkillerinin davalıya olan bütün borçlarının faiz ve masraf hariç, 51.150.000 liradan ibaret bulunduğunun tespitini ve İcra İflas Kanunu'nun 75/f-5 inci maddesi uyarınca % 15 den az olmamak üzere tazminatın tahsilini talep etmiştir.
Davalı vekili diğer itirazları meyanında dava konusunun miktarına göre 500 lira maktu harçla davanın görülemeyeceğini savunmuştur.
Mahkemece davacıların davalıya faizler hariç 51.150.000 liradan başka borcu bulunmadığının ve 1. İcra Memurluğunun 982/2113 esas sayılı dosyasındaki icra takibinin mükerer açılmış olduğunun tespitine, dava tespit davası olduğundan peşin alınan harcın tasili gereken karar ve ilam harcının tamamen karşıladığı gerekçesiyle başkaca harç alınmasına yer olmadığına karar verilmiştir.
Hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacılar vekili davalının aynı alacak için Adapazaarı 2. İcra Memurluğunun 982/2113 esas sayılı dosyasında 52.000.000 liralık, 1. İcra Memurluğunun 982/2191 esas sayılı dosyasında da 67.384.550 liralık olmak üzere toplam 119.384.550 liralık icra takisine giriştiğini, oysa müvekkillerinin borcunun 51.150.000 liradan ibaret olduğunu ileri sürerek davacıların aradaki farkı oluşturan 68.234.550 liralık borçla mülzem bulunmadığının tespitini ve İcra İflas kanun'unun 72/f-5 inci maddesine göre % 15 den aşağı olmak üzere takdir olunacak tazminatın tahsilini talep etmiştir.
492 sayılı Harçlar Kanunu'na ekli 1 sayılı tarifenin mahkeme harçlarına ilişkin A kısmının III üncü fıkrasında (konusu belli bir değerle ilgili bulunan davalarda esas hakkında karar verilmesi halinde hüküm altına alınan anlaşmazlık konusu değer üzerinden) nisbi harç alınacağı öngörüldüğü gibi anılan Kanun'un 28 inci maddesinde de karar ve ilam harcının dörtte birinin peşin ödeneceği hükme bağlanmıştır. Öte yandan İcra İflas Kanunun'un 72 inci maddesi uyarınca açılan menfi tespit davalarında borçlu bulunulmadığı iddia olunan meblağ üzerinden nisbi harç alınması gereği mahkemelerin yerleşmiş uygulamaları ve kökleşmiş Yargıtay İçtihatları ile de kabul edilmiştir. Bu durumda uyuşmazlık konusu olan 68.234.550 lira ve bunun tazminat olarak tahsili istenilen % 15 ine tekabü eden meblağın toplam üzerinden hesaplanarak nisbi harcın 1/4 ünün Harçlar Kanunu'nun 30 uncu maddeye göre davacı tarafa ikmal ettirilmesi, ikmal edilmediği takdirde anılan madde hükümleri dairesinde işlem yapılması, peşin harç tamamlanıp sonuçta kabule dair hüküm kurulması halinde yine nisbi tarifeye göre karar ve ilam harcının tahsiline karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu şekilde maktu ilam harciyle yetinilerek davaya devam edilmesi ve davanın kabulü cihetine gidilmesi yasaya aykırı görülmüştür.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin haklı bulunan temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA bozmanın niteliğine göre sair temyiz itirazlarının tetkikine şimdilik yer olmadığına, 14.11.1985 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.