 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
E: 1985/3678
K: 1985/3985
T: 25.06.1985
DAVA : Taraflar arasındaki davadan dolayı bartın Asliye 1. Hukuk Hakimliğince verilen 22.1.1985 tarih ve 480-3 sayılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü :
KARAR : Davacı vekili, müvekkili ile davalının çimento nakliyesi konusunda sözleşme yaptıklarını, sözleşmede kararlaştırılan ücretin tam olarak müvekkiline ödendiğini, ancak davalının daha sonra İl Daimi Encümeninin fiyatları tasdik etmediği gerekçesiyle, Encümence belirlenen birim fiyatlara göre fazla ödenen nakliye bedellerinin istirdatı amacıyla (140.000) lira değerindeki teminat mektubunun iade etmediğini ileri sürerek, anılan mektubun serbest bırakılmasına, şimdilik 10.000 lira faizin tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevabında, sözleşmenin 5 inci maddesiyle, ihale sonucu elde edilecek fiyatlarının İl Daimi Encümenince tespitinden sonra yürürlüğe gireceğinin kararlaştırıldığını, davacının da encümence belirlenen fiyattan fatura kesmek suretiyle bunu benimsediğine göre, müvekkilinin kusuru olmaksızın Encümenin fiyat tespit etmesinden önce fazladan ödediği bedeli için teminat mektubundan mahsup etmekte haklı olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece iddia ve savunmaya, ibraz edilen delil ve belgelere göre, davalının açtığı ihalede en iyi teklifi veren davacının bildirdiği fiyatın davalı idarece kabul edilmesiyle sözleşmenin oluştuğu ve buna göre yapılan ödemelerin daha sonra Encümence belirlenecek fiyattan fazla olduğu gereçesiyle geri istenemeyeceği gerekçesiyle davanın kabulüne, teminat mektubunun serbest bırakılmasına, (3352) lira komisyonun da davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
Taraflar arasında akdedilmiş olan 13.2.1982 tarihli sözleşmenin 5 inci maddesinde ihale sonucu elde edilecek fiyatların vilayet makamına sunulacağı vilayet Daimi Encümenince çimento satış fiyatlarının tespitinden sonra yürürlüğe gireceği yazılı olup, mukavelede yapılması kararlaştırılan taşıma işi bir bütün teşkil edeceğine göre, aynı işten dolayı iki ayrı ücret tatbik edileceği düşünülemez. Davacının İl Daimi Encümenince fiyat tespitinden önce fiilen taşıma işine başlaması ve fatura düzenleyip göndermesi ve hatta fatura bedelini almış olması ikili fiyat uygulamasını icabettirmez. Aksi takdirde ihale dışı ve ihale şartları haricinde bir işin yapılmasına cevaz verilmiş olur ki, bu hal tarafların maksat ve amacına tamamen ters düşen bir durumun meydana çıkmasına neden olur, sözleşmeden de açıkça anlaşılacağı gibi tarafların müşterek amacı taşıma işinin ihale şartları dahilinde yapılmasından ibarettir. Bu itibarla ve sözleşmenin 5 inci maddesinin açık hükmü de gözönüne alınarak fiyat tespitinden önceki faturalara davalı tarafça itiraz edilmemesinin neticeye etkili olmayacağının kabulüyle, tüm taşıma işi için İl Daimi Encümeninin tespit ettiği fiyatın geçerli olacağı ve uygulamanın bu yolda yapılması gerektiği sonucuna varılarak uyuşmazlığın bu esaslar dairesinde halli gerekir.
Mahkemece yukarıda açıklanan bu hususlar gözönüne alınmadan yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün davalı yararına BOZULMASINA, 25.6.1985 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.