DAVA : Taraflar arasındaki davadan dolayı, (İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesi)nce verilen 17.12.1984 tarih ve 1096-821 sayılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davacı, davalılardan Ragıp ile Ali vekilleri tarafından istenmiş olmakla; dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra, işin gereği konuşulup düşünüldü :

KARAR : Davacı vekili, müvekkili bankanın Fındıklı Şubesi'nin davalılardan.... Tarım Makinaları Tic. ve San. A.Ş. ne 28.5.1980 günlü (1.000) lira ve (4.500.000) liralık 7.4.1981 günlü (500.000) liralık ve 25.11.1981 tarihli (10.000.000) liralık umumi taahhütnamelere istinaden senet avans kredesi kullandırarak ayrıca davalı şirket lehine muhatabına (10.000.000) liralık teminat mektubu verdiğini, diğer davalıların da taahhütnameleri müşterek borçlu müteselsil kefil sıfatıyla imzaladıklarını, borcun ödenmemesi üzerine 3.9.1982 tarihinde hesabın kat edildiğini ve 21.15.1982 tarihinde de icra takibi yapıldığını ancak davalıların itirazda bulunduklarını belirterek itirazlarının iptali ile (11.822.905.60) liranın % 36 faiz, iade fonu, BMV. ve icra inkar tazminatı ile birlikte tahsilini talep ve dava etmiştir.

Davalı Ali vekili cevabında, müvekkilinin kredi sözleşmelerine kefaletinin davacı bankanın da muvafakatı ile 27.10.1981 tarihinde sona erdiğini ve onun yerine davalı Mustafa'nın kefaletinin alındığını, bir an için sorumlu oldukları kabul edilse bile senet avansı kredisinden dolayı (5.316.935) lira olmayıp (2.104.929.50) lira ile sınırlı olacağını, teminat mektubu kredi sözleşmesinde imzasının olmadığını ileri sürerek davanın reddini istemiştir.

Davalı Ragıp vekili cevabında, icra takibinden önce davacı bankaya davalı şirketçe rehin verilmiş olduğundan önce rehnin paraya çevrilmesine tevessül etmesi gerektiğini, ayrıca (10.000.000) liralık taahhütnamedeki imzanın müvekkiline ait olmadığını ileri sürerek davanın reddini istemiştir.

Davalı Ziya da cevabında sözleşmelerdeki imzanın kendisine ait olmadığını ileri sürerek davanın reddini istemiştir. Diğer davalılar davaya cevap vermemişlerdir.

Mahkemece bilirkişi raporları, kredi taahhütnameleri, icra dosyası ile toplanılan deliller dayanak yapılarak, (11.809.583) liranın davalı şirket ile kefiller davalı Ali Hayri ve Mustafa'dan tahsiline, bu miktarın (1.507.894,17) lirasından davalı Ali'nin (1.809.503) lirasından da davalı Ragıp'ın sorumlu tutulmasına davalı Ziya'nın sözleşmelerde imzası olmadığından hakkındaki davanın ve fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.

Hüküm davacı vekili ile davalılardan Ali ve Ragıp vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.

1 - Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı bankanın (2) bendin kapsamı dışında kalan sair ve bankanın rehinle temin edilmiş alacak için ayrıca müteselsil kefile karşı haciz yolu ile takip yapabileceğine göre de, davalı Ragıp vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.

2 - Mahkemece yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda verilen 3.6.1983 tarihli bilirkişi raporunda 25.11.1981 tarihli (10.000.000) liralık umumi taahhütnamedeki imzanın davalı Ragıp'a ait olmadığı anlaşılmıştır.

Bu durumda davalı Ragıp ancak imzasını ihtiva eden 28.5.1980 tarihli (1.000) lira ve (4.500.000) liralık ile 7.4.1981 tarihli (500.000) liralık umumi taahhütnamelere dayanılarak, davalı.... Tarım Makinaları Tic. ve San. A.Ş. ne kullandırılan krediler ile bu şirket lehine verilen ve bilhare tazmin edilen teminat mektuplarından dolayı müşterek borçlu ve müteselsil kefil sıfatıyla sorumlu olur.

Mahkemece her ne kadar bilirkişilerce 21.6.1984 tarihli raporla saptanan (11.809.583) lira borçtan dolayı davalı Ragıp'ın (10.000.000) liralık umumi taahhütnamede imzası olmadığı gözetilmek suretiyle, bu miktar tenzil ederek (1.809.583) liradan sorumlu tutulmasına karar verilmiş ise de, bu davalının yukarıda da açıklandığı gibi imzasını ihtiva eden 28.5.1980 tarihli (1.000) lira ve (4.500.000) lira ile 7.4.1981 tarihli (500.000) liralık umumi tahhütnamelere göre kredi lehdarı davalı... Tarım Makinaları Tic. ve San. A.Ş. ne kullandırılan kredi ve verilen teminat mektuplarına tekabül eden meblağın tesbiti ile bu miktardan sorumlu tutulması gerekirdi. Diğer taraftan davacı vekili dava dilekçesinde ayrıca icra inkar tazminatı isteminde de bulunmuş olduğu ve yapılan yargılama sonunda davalılardan bir kısmının itirazlarında haksız olduğu anlaşılarak tahsil kararı verildiğine göre, davacının icra inkar tazminatına yönelik istemi hakkında müsbet menfi bir karar verilmemiş olması da doğru görülmemiştir.

3 - Davalı Ali'nin temyizine gelince:

Davacı banka tarafından davalı şirket lehine açılan kredilerle ilgili 28.5.1980 ve 7.4.1981 tarihli toplam (5.001.000) lira tutarındaki üç adet umumi taahhütnameleri müşterek borçlu ve müteselsil kefil sıfatıyla her ne kadar davalı Ali de imzalamış ise de, bilahere anılan taahhütnamelerin arkasına aynen (27.10.1981 tarihinde Ali'nin kefalet imzası kalkmış yerine Mustafa'nın kefalet imzası alınmıştır) şeklinde şerh konulduğu ve umumi taahhütnamelerin ayrıca davalı tarafından da imzalandığı anlaşılmaktadır. Mümeyyiz davalı Ali, davacı banka ile varılan mutabakat sonucu kendisinin yerine, davalı Mustafa'nın kefil olması suretiyle kefaletinin sona erdiğini ve bu nedenle kredi lehdarı davalı şirketin borcundan dolayı sorumlu olmayacağını ileri sürmüş ise de, mahkemenin bu savunmaya itibar edilmeyerek bilirkişi raporu doğrultusunda davalı Ali'nin de 27.10.1981 tarihine kadar olan borçtan dolayı sorumlu olacağı kabul edilmek suretiyle bu doğrultuda hüküm tesis edilmiştir.

Bu durumda davada çözümlenmesi gereken husus, davalı Ali'nin imzalamış olduğu umumi taahhütnamelerden dolayı kefaletinin sona erdiği 27.10.1981 tarihine kadarki borçlardan dolayı mu sorumlu olacağı yoksa yerine başka bir şahsın kefil olmasının davacı bankaca kabul edilmesi nedeniyle sorumluluğunun tamamen mi? sona ermiş olduğudur.

Umumi taahhütnamelerdeki kefilin değiştirilmesine ilişkin şerhe göre, davacı bankanın sonradan kefil olan davalı Mustafa ile birlikte mümeyyiz davalı Ali'nin de 27.10.1981 tarihine kadar sorumlu olacağını amaçladığını, başka bir deyişle o tarihe kadar çifte kefalet aldığını söylemek mümkün değildir. Zira, umumi taahhütnamelerde kefilin değiştiğine ilişkin konulan şerhte, 27.10.1981 tarihine kadar davalı Ali'nin de kefaletinin devam etmesi kaydıyla Mustafa'nın kefil alındığı şeklinde bir ibare yoktur. Kaldı ki, bir an için davalı Ali'nin 27.10.1981 tarihine kadar davalı şirketin borcundan dolayı sorumlu olduğu kabul edilse bile, bu tarihte davacı banka ile kredi lehdarı şirket arasındaki ilişki devam ettiği ve hesap da 3.9.1982 tarihinde katedildiğine göre, henüz ortada muaccel olmuş bir borçta bulunmadığından, davalı Ali'nin sorumlu tutulması mümkün değildir. Diğer taraftan davacı banka davalı ali yerine kefil olarak kabul ettiği davalı Mustafa hakkında yaptığı icra takibi sırasında, bu davalı hakkında 27.10.1981 tarihinden sonra devrede tahakkuk eden borç miktarı kadar talepte bulunmayıp, kredi sözleşmelerinin ilk tesis edildiği tarihten itibaren davalı şirketin bütün borcu için istemde bulunmuş ve mahkemece de bu doğrultuda hüküm tesis edilmiş olmasına göre, artık davalı Ali'yi kefaletten beri kaldığının kabulü ile onun hakkındaki davanın reddine karar verilmesi gerekirdi.

İşte mahkemece yukarıda açıklanan bütün bu hususlar gözetilmeksizin, aksine düşünce ile yazılı olduğu şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş ve bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ : Yukarıda 2. numaralı bentde açıklanan nedenlerle hükmün davacı ve 3. numaralı bentde yazılı nedenlerle davalı Ali yararına BOZULMASINA, ve 1. numaralı bentde yazılı nedenlerle davacının sair ve davalı Ragıp'ın tüm temyiz itirazlarının REDDİNE, davacı vekili ile davalılardan Ali vekili duruşmaya geldiğinden (11.000) lira duruşma vekillik ücretinin davalı Ali, Hayri ..... Mak. A.Ş., Mustafa ve Ragıp'tan alınarak davacıya verilmesine, (11.000) liralık duruşma vekillik ücretinin de davacıdan alınarak davalı Ali'ye verilmesine, ödediği temyiz peşin harcının isteği halinde temyiz eden davacıya iadesine, ödediği temyiz peşin harcının isteği halinde temyiz eden davalı Ali'ye iadesine, 7.807 lira temyiz ilam harcının temkyiz eden davalı Ragıp'tan alınmasına, 1.10.1985 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972