 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
E: 1984/735
K: 1986/114
T: 12.02.1986
DAVA : Taraflar arasındaki "temerrüt nedenine dayanan tahliye ve alacak" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Denizli 1. Sulh Hukuk Mahkemesince davanın reddine dair verilen 19.4.1984 gün ve 584-267 sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine Yargıtay 6. Hukuk Dairesinin 5.6.1984 gün ve 6628-6865 sayılı ilamiyle; (Kira sözlemesindeki özel hükme, sözleşmenin arkasındaki ödemeye ilişkin imzalara ve tevdi yerine yatırılan kira bedellerine göre 1980 yıl Şubat ayından Temmuz ayı sonuna kadarki kira bedelleri hariç diğer ayların kiralarının ödenmiş olduğu anlaşılmaktadır. 1980 Şubat ayından Temmuz ayı sonuna kadar ki kira bedeli de temerrüt ihtarına konu yapılmıştır. Davalı bu ayların kira bedellerini ödediğini savunmuş ve masraf yaptığını ona mahsup ettiğini ileri sürmüştür. Bu avunmanın ispatı davalıya aittir. Davalı bunu isbat edememiştir. mahkemenin kabul ettiği gibi daha sonraki ayların kira bedelini tevdi mahallinden almış olması 1980 yılı Şubat'tan-Temmuz ayı sonuna kadar ki kirayı aldığını göstermez. Böyle bir karine kabul edilemez. Sadece tevali eden makbuzlar karşılığı ödemeye ilişkin B.K.'nun 88 inci maddesi de burada uygulanamaz. bu itibarla belirtilen ayların kira bedellerinin ödenmediğinin bundan dolayı davalının temerrüde düştüğünün kabulü ile kiralananın tahliyesine ve ödenmeyen aylar tutarı kira alacağının tahsiline karar verilmesi gerekirken davanın tüm olarak reddi, usul ve yasaya aykırıdır...) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Hukuk Genel kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü :
KARAR : Borçlar Kanunu'nun 88 inci maddesi hükmünce borcu ödeyen borçlu, bir makbuz veya borcun tamamı tediye edilmiş ise senedin geri verilmesini veya iptalini istemek hakkını haizdir. Alacaklı tarafından borçluya veya ifade bulunan üçüncü kişiye verilen makbuz ifanın vukubulduğunu belirten bir delildir. Yasa koyucu kira borcu gibi belirli zamanlarda ödenmesi gereken borçlarda verilen makbuzun doğuracağı hukuki sonuçlar konusunda özel bir düzenleme getirerek 88 inci maddesinde "faizden veya kira bedeli gibi muayyen zamanlarda ödenmesi lazım gelen sair borçlardan ihtirazi bir kayıt dermeyan etmeksizin bir taksiz için makbuz veren alacaklı ondan evvelki taksitleri de tahsil etmiş sayılır" demiştir. Kira borçları ilke olarak düzenli aralarla ödenen borçlardan olup, önceki devreye taalluk eden borç ödenmeden sonraki devrenin ödenmeyeceği ve alacaklı yönünden de önceki devreye ilişkin borç ödenmeden sonraki döneme ilişkin makbuz verilmeyeceği hayatın olağan akışına uygun düşen bir davranıştır. Borçlar Kanunu'nun 88 inci maddesi açısından borçlu yararına hukuki sonuçlar doğuramaz. Alacaklının tevdi yerinden veya bankadan parayı alırken ihtirazi kayıt dermeyen etmemiş bulunması halinde dahi sonuç değişmez. bu nedenle Özel Dairece Borçlar kanunu'nun 88 inci maddesi açısından yapılan bozma isabetli olup mahkemece de bu yöndeki bozmaya uyularak ödenmeyen kira paralarının tahsiline karar verilmiştir. Ancak davalıya gönderilen ihtarnamede 1983 yılı kira paralarından söz edilmiş olup 1980 yılına ait kira paraları dahil edilmemiş bulunmasına göre, tahliyeye ilişkin isteğin reddi hakkındaki direnme kararı usul ve yasaya uygundur. Direnme kararı onanmalıdır.
SONUÇ : Davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile, direnme kararının yukarıda açıklanan nedenlerle ONANMASINA, 12.2.1986 gününde oybirliğiyle karar verildi.