DAVA : Taraflar arasındaki "rücuan alacak" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, (Bala Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi)'nce davanın kısmen kabulüne dair verilen 7.6.1983 gün ve 340-226 sayılı karanın incelemesi davacı kurum vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 10. Hukuk Dairesi'nin 17.10.1983 gün ve 4439-5046 sayılı ilamıyle, (..Sigortalının hak sahiplerinin, işverenden isteyebilecekleri tazminat miktarı hesaplanırken, gelecek yıllara ilişkin kazançların, bilinen en son kaçanç yılından başlanarak her yıl % 5 artırılmak suretiyle saptandığı anlaşılmaktadır.

Oysa ekonomik konjektür, iş hayatındaki toplu sözleşme v epazarlık düzeni, işçi ücretlerinin henüz milletlerarası normların altında olması, ülke gerçekleri, milli gelirdeki artış ve bu artışlardan çalışanlara ayrılabilen pay oranları vesair unsurlar gözönünde tutulanca % 5 artışın yetersiz kaldığı söylenebilir. Bu konulanda, teknik ve bilimsel incelemelerin ortaya koyduğu sonuçlar da dikkate alınarak, gelecek yıl kazançlarının % 5 yerine uygun ve gerçeği yakın bir oranda arttırılması yoluyla saptanması, adalet ve nesafet gereğidir.

Mahkemece, bu yolda bir tavan hesabını içermeyen bilirkişi raporunun esas alınarak, yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırıdır..) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle; yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Hukuk Genel kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü :

KARAR : Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlerel göre, Hukuk Genel Kurulu'nca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.

SONUÇ : Davacı kurum vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı HUMK.nun 429. maddesi gereğince BOZULMASINA, 4.12.1985 gününde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY YAZISI

Gelecek yıllara ait kazançların belirlenmesinde % 5 iskonto oranına dokunmadan gelir hesabında %5 artışı yetersiz bulan Yüksek 9. Hukuk Dairesi'nin görüşüne (çoğunluk gibi) biz de katılıyoruz. Ancak, bu oranın belirlenmesi şekline aşağıdaki nedenlerle katılmıyoruz.

Geleceğe ait gelirlerin (destek tazminatı gibi) veya tazminatın hesabı, geniş ölçüde, geleceğe ait koşulların tahmin ve takdirine dayanır. Kuşkusuz bu yolda yapılacak incelemelerin, bir taraftan hukuki bir taraftan da teknik yönü vardır. Bu nedenle bilirkişilerin yapacakları matematiksel incelemelerin hukuki disiplin altına alınması gerekir. Ne var ki, bu gün ülkemizde özellikle bu yolda yapılacak bilirkişi incelemeleri belli bir disipline alınmamıştır; bilirkişiler, değişik yöntem ve takdirlerle raporlar düzenlemektedir. Bu şekilde bilinçsiz olarak yaptırılan incelemeler ve çoğu yarım yamalak raporlarla uygulamada çelişki yaratacak ve yargıya karşı güveni 74sarsabilecek sonuçlar ortaya çıkmaktadır.

Biz, örnek bir olayda, dairemizin aldığı karara karşı yazdığımız karşı oyda geniş olarak açıkladığımız gibi; artık Yüksek Mahkeme olarak Yargıtay'ın, bu hususlarda birliği sağlayacak şekilde çağdaş bir uygulama içine girmesinin zamanının çoktan geldiğine inanıyoruz (Bkz. Yargıtay Kararlar Dergisi, C: XI, S: 3, Mart 1985, Sh: 343-353'deki Yargıtay 4. Hukuk Dairesi'nin 27.6.1985 gün ve 5647/6071 sayılı kararı ve oradaki karşı oyumuz). Nitekim olumsuz gelişmeler artık bilimsel eserlerde dahi açıkca ve acı bir şekilde eleştirilmektedir /Tekinay Borçlar Hukuku Genel Hükümleri 1985 C: 1 Sahife : 850-853). Çağdaş hukuk uygulaması eriştiği düzey bilimsel niteliği yönünden örnek alınmalıdır (Piermacro ZEN-RUFFİNEN, Neuchatel, Kantonu Mahkeme Yargıcı; 2.4.1985 günlü İÜHF, Konferans; İstanbul Barosu dergisi, 1985-Cilt: 59-Sayı:4.56, Sh. 357-378).

Kişinin gelecek yıllara ait (10 sene ve hatta 40 sene sonra) gelirinin ne olacağı veya en son bilinen gelirinin bu yıllar içinde ne oranda artacağının ne matematik ve ne de istatistik yollarla belirlenmesi olanağı yoktur. İş tamamen geleceğe ait koşulların tahmin ve takdirine kalmaktadır. Böyle bir işin tahmin ve takdiri bilirkişilere bırakıldığı takdirde her olayda değişik sonuçlara varılacaktır. Bu derece yüksek düzeyde tahmin ve takdire dayanan bir konunun bilimsel bir çalışmayla veya uzman görüşüyle istenildiği gibi gerçeğin veya gerçeğe yakın olanın ortaya konma olanağı yoktur, başka bir anlatımla, bu işi uzmanına da götürseniz veya bilimsel bir araştırmaya da soksanız tartışmasız tek tip bir sonuç alma olanağı bulunamaz.

O halde sorunun, özellikle uygulamada birlik ve güven gibi üstün ilkelerde gözönüne alındığında, bilimsel veya uzmanlık gerekçesiyle bilirkişilere bırakılmaması gerekir. Konu senelerin verdiği deneyilmelr, derin hukuk bilgisi genel kültüre sahip olduğu kabul edilen yüksek mahkeme hakimi olan bizlerin yetki ve görevi alanına girmektedir.

Bu nedenlerle işi bilirkişi takdirine ve tahminini götüren uygulamada var olan çelişkileri, duraksamaları daha da artacak olan çoğunluk görüşüne katılmıyorum. Yüksek mahkeme olarak gelir artışlarına uygulanacak en uygun oranı belirleyip buna göre işlem yapılması istenmeliydi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972