DAVA : Taraflar arasındaki "tesbit ve alacak" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; izmir 1. İş Mahkemesince davanın reddine dair verilen 19.10.1983 gün ve 1982/620-1983/648 sayılı kararın incelenmesi davacı tarafından istenilmesi üzerine,

Yargıtay 10. Hukuk dairesinin 2.12.1983 gün ve 1983/5750-6188 sayılı ilamı:

(..Davacı sigortalıya 20.3.1979-31.1.1981 tarihleri arasında, işveren Fatma Yüksel yanında hizmet aktine dayalı olarak geçen çalışmasından dolayı 1.4.1981 gününden itibaren yaşlılık aylığı bağlandığı ve bu hizmet süresine ilişkina bildirge ve bordrolorı verilip primlerinin kuruma ödendiği olayda uyuşmazlık konusu değildir.

Ne var ki, SSK sonradan yaptığı araştırmadan, anılan çalışmanın fiili bir çalışma olmayıp, işlemlerin emekli aylığından yararlanmak amacı ile düzenlendiğini iddia ederek bağladığı yaşlılık aylığını kesmiş ve ödemiş olduğu aylıklarında geri istemiştir.

Dosyada bulunan bilgi ve belgeler ile duruşmada dinlenen tanıkların bir birini tamamlayan beyanlarından yaşlı bir hanım olana işverena Fatma Yüksel'in karısı ölen oğlundan doğan küçük torunlarını ve kendisinin felçli olan sonraki kocasına bakıp yönettiği, oğlunun sağladığı evde otuduğu, sigortalının bu evde kalıp yiyip içtiği, kendisine ücreta ödendiği açıkça anlaşılmaktadır. Esasen bu tür ağır bir hizmetin karşılıksız yapılması bugünkü hayat koşulları içinde uygun görülemez. duruşma sırasında dinlenen Fatma ve oğlu dahil, ailenin içi düzenindeki bu hizmet ve yardım ilişkisini açıklamış bulunmaktadır. Ücretin Fatma Yüksel'in oğlu tarafından ödenmesi ve masrafların karşılanması ile resmi sigorta formalitelerinin onun tarafından yerine getirlmiş bulunması, hizmet ilişkisinin varlığını ortadan kaldıracak nitelikte görülemez.

Davacı, bu aileye hizmet etmektedir ve sigortalı sayılmalıdır. Asıl işverenin kim olması gerekeceği konusu, kurumu, geçmiş hizmetin sayılması açısından değil, ancak diğer sigorta alaylarından ötürü ilgilendirir.

Gerçek işverenin anne veya oğul olarak kabul edilmesi sorunu, davacının fiilen yapmış olduğu çalışmayı ortadan kaldıramaz.

Varlığı iddia ve mahkemece kabul edilen şekli yanlışlık; Kurum tarafından saptandığı takdirde her zaman düzeltilebilir. Ancak, davacı sigortalının haklarının kaybedilmesi sonucunu doğurmaz. Esasen kurum belirlenen hizmet süresinin varlığını kabul etmekte, ancak, hizmet akdi unsurlarının mevcut bulunmadığını ileri sürmektedir.

Yukarıda açıklanan nedenlerle; Kurumun sigortalıya bağladığı yaşlılık aylığını kesmesi ve ödediği aylıkları geri istemesi usul ve yasaya aykırıdır.

O halde, sigortalı tarafından açılan yaşlılık aylığı tahsisinin kesilmesine ilişkin kurum işlemenin iptali hakkındaki davası kabul edilmesi ve buna dayanarak davalı Kurum tarafından açılan geri alma davası ise reddolunmalıdır. tersine bir yorum yapılarak, sigortalının davasının reddi ve kurum davasının kabulü yolunda verilmiş olan mahkeme kararı usul ve yasaya aykırıdır.) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Hukuk Genel kurulunda incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü :

KARAR : Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere göre, Hukuk Genel kurulunca da benimsenen Özel daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.

SONUÇ : Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı BOZULMASINA, oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972