 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
E: 1984/13-43
K: 1985/498
T: 22.5.1985
- EKSİK ÜCRET ALINMASI ( Belediye Hizmetlerinden )
- BELEDİYE HİZMETLERİ ( Yanlışlıkla Eksik Ücret Alınması )
- TARİFEYE GÖRE ÜCRET ÖDEME YÜKÜMLÜLÜĞÜ (Belediye Hizmetlerinden Yararlanan Kişi)
818/m.1
DAVA : Taraflar arasındaki "alacak" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; İstanbul 3. Asl Hukuk mahkemesince davanın reddine dair verilen 19.11.1982 gün ve 1982/385-1985/568 sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 13. Hukuk dairesinin 18.3.1983 gün ve 629-1965 sayılı ilamı ile; ( ...Davalının 1978-1979 ve 1980 yıllarında ikişer dönem turistik tesislerde kaldığı ve indirimli tarife üzerinden toplam 27.000 lira ödediği uyuşmazlık konusu değildir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık ikinci dönemlere ilişkin ücretin hangi tarife üzerinden ödenmesi gerektiği ve davacının daha sonra aradaki ücret farkını isteyip istemeyeceği noktalarında toplanmaktadır.
Davacının dayandığı Encümen kararlarında ve turistlik tesislerle ilgili talimatlarda tesislerden yararlanacak kişiler, yararlanma süreleri, ödenmesi gereken ücretler, başvurma usulleri ve uyulması gereken koşullar açıkça belirlenmiş bulunmaktadır. Davacı Belediye bir kamu kuruluş olup, topluma sunduğu hizmetin genel şartlarını önceden belirlemek görev ve yetkisine sahiptir. Hizmetten yararlanan kişiler bu şartları kabul etmiş sayılırlar. Bu tür sözleşmeler ( iltihaki sözleşme ) olarak nitelendirilmektedir. Hizmetten yararlanan kişi ile idare arasında bu koşullar altında sözleşme ilişkisi kurulmuş sayılır. Yanlışlıkla veya bir görevlinin göz yumması sonucu eksik ücret alınması durumunda, hizmetten yararlananın tarife gereğince ücret ödeme borcu ortadan kalkmaz.
Tahsis talimatının 7 nci maddesinin ( b ) bendinde Belediye muhaberlerine de tahsis yapılacağı öngörülmüş ise de, aynı talimatın 6 ncı maddesinin 2 nci fıkrasında, ( b ) bendinde adı geçenlerin ikinci devre oturmaları halinde kendilerinden hak tarifesi üzerinden ücret alınacağı açıklanmıştır.
Bu durumda davalının ikinci devreler için hak tarifesi üzerinden ücret ödemesi gerektiği halde kendisinden talimatnameye aykırı olarak eksik ücret alındığı anlaşılmaktadır. Ne var ki bu ödemeleri tahsil eden tahsildarın Belediye adına irade beyan etmeye yetkisi yoktur. Bu bakımdan, makbuzlarda ihtirazi kayıt bulunmaması, davacı belediyenin hakkını ortadan kaldırmaz. Davalı, davacı Belediyenin yetkili organının kararı ile ikinci dönemlerde de indirimli tarifeden yararlandırıldığını ispat etmiş değildir. Kaldı ki, belediye meclisi üyesi ve aynı zamanda belediye muhabiri olduğunu bildiren davalı, tesislerde kaldığı ikinci dönemlerde indirimli tarifeden yararlanamıyacağını bilebilecek durumdadır.
Mahkemece, yukarıda açıklanan yönler gözetilerek davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, ilamda yazılı gerekçelerle reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır... ) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
KARAR : Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü :
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere göre, Hukuk Genel Kurulunca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.
SONUÇ : Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı HUMK.'nun 429 uncu maddesi gereğince BOZULMASINA, 22.5.1985 gününde oybirliğiyle karar verildi.