 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
Ceza Genel Kurulu
E: 1984/1-23
K: 1984/158
T: 30.4.1984
- MENİ MUHAKEME KARARINDAN SONRA YENİ VAKIA VE DELİLLERİN ORTAYA ÇIKMASI ( Mevcut Men'i Muhakeme Kararının Kaldırılmasına Gerek Bulunmaksızın Sanık Hakkında Yeniden Dava Açılabilmesi )
- AYNI SUÇTAN DOLAYI AYNI SANIK HAKKINDA İKİNCİ KEZ KAMU DAVASI AÇILMASI (Meni Muhakeme Kararından Sonra Yeni Vakıa ve Delillerin Ortaya Çıkması)
- MENİ MUHAKEME KARARININ KALDIRILMASI (Yeni Vakıa ve Delillerin Çıkması Nedeniyle Tekrar Dava Açılabilmesi İçin Gerekip Gerekmediği)
1412/m.204
DAVA : Adam öldürmek suçundan sanık Bekir'in beraetine dair ( Tokat Ağır Ceza Mahkemesi )'nden verilen 28.3.1983 gün ve 110-21 sayılı hüküm, müdahilin temyizi üzerine; Yargıtay 1. Dairesi'nce incelenerek, 8.12.1983 gün ve 3958-4022 sayılı ilam ile bozulmasına karar verilmiştir.
C. Başsavcılığı'nın, CMUK.nun 32.2. maddesi uyarınca Özel Daire bozma ilamında yasal isabet bulunmadığı sonuç ve kanaatine ulaşıldığından, kararın kaldırılması istemini bildiren 9.1.1984 gün ve 13 sayılı itiraznamesiyle dosyanın 1. Başkanlığa gönderilmesi üzerine; Ceza Genel Kurulu'nca okundu, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Adam öldürmek suçundan sanık Bekir'in beraetine ilişkin hükmü, Özel Daire:
( Sanık Bekir hakkında Sorgu Hakimliğince verilen meni muhakeme kararı yazılı emir yolu ile kaldırılmadan aynı suçtan 2. defa açılan davaya bakılarak hüküm kurulması ) isabetsizliğinden bozmuştur.
Bu karara karşı itiraz yoluna başvuran C. Başsavcılığı'nca;
( Sanık Bekir ve arkadaşları hakkında 17.6.1980 tarihinde işledikleri adam öldürme suçundan Tokat C. Başsavcılığı'nın 20.6.1980 tarih, 896/16 sayılı talepnamesi ile kamu davası açılmış, yapılan tahkikat sonunda sanıkların bu suçu işlediklerine dair delil elde edilmediği gerekçesiyle o yer Sorgu Hakimliği'nce men'i muhakeme kararı verilmiştir. Daha sonra C. Savcılığına yapılan ihbar üzerine yapılan soruşturmada elde edilen yeni deliller üzerine talepname ile sanık Bekir hakkında Sorgu Hakimliğine aynı suç için yeniden kamu davası açılmış, Sorgu Hakimilğince son soruşturmanın açılması kararıyla yargılaması Ağır Ceza Mahkemesine intikal eden sanığın dava sonunda beraatine karar verilmiştir.
Yüksek Daire bozma ilamı ile, sanık Bekir hakkında yeni deliller dolayısıyla kamu davası açılması, yargılanması ve sonunda bir karar verilebilmesi için, önceki men'i muhakeme kararının kaldırılmasını öngörmektedir.
Yüksek Daire bozma ilamı ile, sanık Bekir hakında yeni deliller dolayısıya kamu davası açılması, yagrılanması ve sonunda bir karar verilebilmesi için, önceki men'i muhakeme kararının kaldırılmasını öngörmektedir.
Oysa ki; C. Savcılığınca açılan kamu davası meni muhakeme kararından sonra elde edilen yeni delillere dayanmakta olup, nedeni CMUK.nun 204. maddesiyle ilgilidir.
Ceza Genel Kurulunun 5.7.1982 gün ve 131/320 sayılı ilamında "muhakemenin men'i kararından sonra yeni delil ve vakıaların son soruşturma açılmasını icabettirir nitelikte olup olmayacağını, bunların yeni bir delil veya vakıa olup olmadığının takdiri hakkı sorgu hakimine aittir" denilmiştir. 4. Ceza Dairesi'nin 10.10.1947 gün ve 10326/12455 sayılı ilamında "meni muhakeme kararından sonra yeni vakıa ve deliller zuhur ederse mevcut muhakemenin meni kararının kaldırılmasına lüzum olmadan takibat yapılacağı" belirtilmiştir.
Bu içtihatlar ışığı altıda olayımıza baktığımızda, sanık Bekir hakkında yeterli delil bulunmadığı gerekçesi ile bidayette men'i muhakeme kararı verildiği, bilahare yeni bir şahidin bulunması ve sanığın suç işlediğine dair ikrarı dikkate alınarak C. Savcısı tarafından CMUK.nun 204. maddesi gereği olarak yeniden talepname ile dava açıldığı görülmektedir. Sorgu Hakimi, ileri sürülen delillerin daha evvel incelenmediğini ve yeni delil olduğunu görerek soruşturmayı yürütmüştür. Son soruşturmanın açılması kararıyla Ağır Ceza Mahkemesi nezdinde kamu davası açılması nedeni ve CMUK.nun 204. maddesi, işlemde yasal usul takip edildiğini göstermektedir. Nitekim 1. CD.nin 13.10.1962 gün ve 2238/2533; 4. CD.nin 10.10.1947 gün ve 10326/12455; 6. CD.nin 17.6.1980 gün ve 4728/4516 sayılı ilamları da işlemin yasaya uygunluğunu ve bu yöndeki görüşümüzü teyit etmektedir.
Yüksek dairenin meni muhakeme kararının yazılı emirle kaldırıldıktan sonra yeni bir dava açılabileceğine ilişkin kararı, yazılı emir konusunda düzenleyen CMUK.nun 343. maddesine uygun düşmemektedir. Zira bu hüküm, temyiz mahkemesince incelenmeksizin kesinleşen karar ve hükümlerde kanuna muhalefet edildiği takdirde yazılı emir yoluna gidilebileceğini belirtmektedir. Halbuki olayımızda sanık Bekir için verilen meni muhakeme kararının usul ve kanuna aykırılığı söz konusu olmayıp, yeni delillerin ortaya çıkması ve CMUK.nun 204. maddesinin uygulanması ile ilgilidir.
Yukarıda arz ve izah edilen nedenlerle, Özel Daire kararının kaldırılmasına karar verilmesi talep olunmuştur.
Görüldüğü gibi Özel Daire ile C. Başsavcılığı arasında uyuşmazlık konusu olan husus daha önce verilmiş olan men'i muhakeme kararı yazılı emir yoluyla kaldırılmadan, C. Savcılığınca, yeni vakıa ve delillere dayanarak, aynı suçtan, aynı sanık hakkında ikinci defa kamu davası açılıp açılamayacağı hususudur.
CMUK.nun 204. maddesinde: ( Sorgu hakimi muhakemenin menine karar verip de bu karar kat'ileştikten sonra dava ancak yeni vakıaların veya yeni delillerin meydana çıkması halinde tekrar açılabilir ) hükmüne yer verilmiştir. Olayımızda da, meni muhakeme kararının verilmesinden sonra sanık aleyhinde yeni deliller elde edilmiş ve bu delillere dayanarak Tokat C. Savcılığınca sanık hakkında aynı suçtan, yeni bir kamu davası açılmıştır.
Son soruşturmanın açılması kararı ancak "izafi kesin hüküm"den faydalanabilir. CMUK.nun 204. maddesinin açık hükmüne göre, meni muhakeme kararından sona, yeni vakıa ve yeni delillerin meydana çıkması halinde, mevcut meni muhakeme kararının kaldırılmasına gerek bulunmaksızın sanık hakkında yeniden dava açılabilir. Yargıtayımızın bugüne kadar ki uygulamaları bu yolda olduğu gibi ( 4. CD. 10.10.1947 gün ve 10326/12455; 1. CD.nin 13.10.1962 gün ve 2238/2533; 6. CD.nin 17.6.1980 gün ve 4728-4516; CGK.nun 5.7.1982 gün ve 131/320 sayılı kararları ); bu konudaki bilimsel görüşler de aynı doğrultudadır ( F. Erem, Ceza Usulü Hukuku, 5. Bası, 5. 8158; M. Çağlayan, Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu, 1966 Basımı, Cilt 2, 228 ).
Bu itibarla, C. Başsavcılığı itirazının kabulüyle, Özel Daire bozma kararının kaldırılmasına, işin esasının incelenmesi için dava dosyasının Özel Daireye gönderilmesine karar verilmelidir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle, C. Başsavcılığı itirazının kabulüyle, 1. Ceza Dairesi'nin 8.12.1983 gün ve 3958-4002 sayılı kararının kaldırılmasına esasın incelenmesi için dosyanın adı geçen daireye gönderilmek üzere C.Başsavcılığı'na tevdiine, 30.4.1984 gününde oybirliğiyle karar verildi.