 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
E: 1984/9046
K: 1984/10301
T: 26.11.1984
DAVA : Davacı, fazla ödenen kıdem tazminatının geri alınmasına karar verilmesini istemiştir. yerel mahkeme, isteği reddetmiştir.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü :
KARAR : Davacı, davalı işçiye 8.10.1980 tarihinde kendi isteği ile emekli olması nedeniyle kıdem tazminatı ödediğini, oysa davacının 22.9.1978 - 19.1.1979 tarihleri arası için ibraz ettiği 115 günlük raporların sahte olması sebebiyle bu sürenin emeklilikten sayılmaması halinde asgari 20 yıllık sigortalılık ve dolayısıyla emeklilik süresini doldurmamış olacağından haksız aldığı kıdem tazminatının geri alınmasını istemiştir.
Mahkeme, hem davacı işverenin iş akdini feshetmekle İş Kanununun 18. maddesindeki sübutu hak süresini geçirmiş, hem de BK. nun 66. maddesindeki zamanaşımı süresinden sonra dava açılmış olduğunu kabul ederek davayı reddetmiştir.
Öncelikle belirtmek gerekir ki davada geri alınması istenilen kıdem tazminatı davalının Sosyal Sigortalar Kurumu'ndan emekli olması nedeniyle ödenmiştir.
İş Kanununun 14. maddesinde bağlı bulundukları Kanunla kurulu kurum ve sandıklardan yaşlılık, emeklilik aylığı almak amacıyla iş aktini feshedenlere kıdem tazminatı ödenmesi öngörüldüğünden aynı yasanın 16/II ve 17/II. maddelerine göre yapılan fesihlerde uygulanması gereken 18. maddedeki hak düşürücü sürelerin olayımızda uygulama olanağı yoktur.
Yine mahkemenin kararına gerekçe yaptığı BK.nun 66. maddesindeki dava zamanaşımı zarar gören tarafın verdiğini geri almaya haklı olduğunu öğrendiği tarihten başlayacağı 14.1.1982 tarihli soruşturma raporuna göre de davanın zamanaşımına uğramadığı anlaşılmaktadır.
İşin esasına gelince; kıdem tazminatının ödenmesinin haklı sebebini teşkil eder. Emeklilik işlemi ortadan kalkmadıkça yapılan ödemenin sebepsiz mal iktisabına dönüşmesi mümkün değildir. Emeklilik olgusu ise, 506 sayılı Yasa hükümlerine göre işverenin Sosyal Sigortalar Kurumu'na verdiği bilgi ve belgelerle kurum ve işçi arasında gelişen ve oluşan bir olaydır. İşveren bunu geçersiz sayamayacağına göre, ancak sahte rapor iddiası sabit olduğu takdirde rapor süresine ilişkin kıdem tazminatını geri isteyebilir.
Mahkemenin bu yolda bir inceleme yaparak sonucuna göre karar vermesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi bozma sebebi sayılmıştır.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda açıklanan sebepten davacı yararına BOZULMASINA, 26.11.1984 gününde oybirliğiyle karar verildi.