DAVA : Taraflar arasındaki ihbar ve kıdem tazminatı ile iş arama izin karşılığının ödetilmesi davasının ilamda yazılı nedenlerle reddine ilişkin hükmün süresi içinde duruşmalı olarak temyizen incelenmesi davacı avukatınca istenilmesi üzerine dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 5.3.1985 salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü davacı adına kimse gelmedi. Karşı taraf adına Avukat... geldi. Duruşma başlanarak hazır bulunan avukatın süzlü açıklaması dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek bırakılan günde dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü :

KARAR : 1 - Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle, kararın dayandığı kanun gerektirici sebeplere göre, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.

2 - İşyerinin el değiştirmesi sebebiyle aynı işveren hakkında açılan Ankara 1. İş Mahkemesinin 14.9.1984 tarih ve 257/411 sayılı kararının bozulmasındaki temel neden, o kararda açıklandığı gibi işyerinin herhangi bir suretle el değiştirmesinin kıdem tazminatı yönünden hukuki sonuçların belirlenmesi ve iş sözleşmesinin devirden önce kurulmuş olmasına rağmen, devirden sonra da aynen yeni işveren döneminde de devam etmiş olması ilkesine dayandırılmıştır.

Olayımızda ise, davacı işçi işyerinin davalıdan başka yeni bir şirkete geçeceğini öğrendikten sonra 21.9.1983 tarihinde verdiği dilekçe ile yeni işverenle çalışmayı arzulamadığından haklarının ödenmesini istemiş, 29.9.1983 tarihinde noter ihtarında da aynı nedenlere dayalı fesih iradesini tekrarlamıştır.

Gerçekten davacı, işyerinin devri ile beraber, iş ilişkisini yeni işveren döneminde de sürdürmemiş ise, bu yön araştırılarak sonucuna göre kıdem tazminatı hakkının doğup doğmadığının değerlendirilmesi gerekir. Bu görüş, ferdi hukuksal ilişki doğuran akti serbestisi ilkesiyle uygun düşer.

Eğer davacı herşeye rağmen yeni işveren döneminde de çalışmasını sürdürmüşse, kıdem tazminatı hakkının yeni işveren dönemindeki fesih hal ve biçimine göre değerlendirilmesi icabeder.

SONUÇ : Temyiz edilen kararın yukarıda 2. bentte yazılı sebepten davacı yararına BOZULMASINA, davacı yararına takdir edilen 6500 lira duruşma avukatlık parasının karşı tarafa yükletilmesine ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, bozmadan ve sebebinde 5.3.1985 gününde oyçokluğuyla karar verildi.

KARŞI OY YAZISI

Davacı, davalıya karşı fesih yolundaki iradesini açıklamış olmakla fesih gerçekleşmiştir.Bu durumda feshin hukuki sonuçları da doğmuş olur. Fesih, İş Kanunu'nun 16/e maddesine dayandığına göre, davacı kıdem tazminatına hak kazanır.Davacı işyerini sonradan ihale ile alan işveren nezdinde çalışmış olsa dahi sonuç değişmez. Bu yeni bir iş akti sayılır. Kararın bu gerekçe ile bozulması oyundayım.

KARŞI OY YAZISI

1475 sayılı İş Yasasının değişik 14. maddesinde, kıdem tazminatının hangi hallerde verileceği hükme bağlanmıştır. Gerçekten, işçinin kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için, iş sözleşmesinin anılan maddede ön görülen, fesih halleri ile işçinin kıdem tazminatı hakkı doğmaz. Çünkü, kural olarak, işyerinin devri veya herhangi bir suretle bir işverenden başka bir işverene geçmesi, ise sözleşmesinin kendiliğinden sona ermesi sonucunu doğurmaz. Nitekim, İş Yasasının 14, 24 ve 53 maddeleri ile 2822 sayılı TİSGLK'nun 8. maddesi hükmü de bu görüşü desteklemektedir.

Öte yandan, kural olarak işverenin şahsındaki değişiklik, işçiye salt bu yüzden haklı nedenle sözleşmeyi fesih hakkı da vermez. Çünkü, günümüzün büyük ve moden işletmelerinde çalışan ve işverenle şahsen hemen hemen hiç karşılaşmayan işçi için, ayrık haller dışında işverenin şahsının büyük bir önem taşımadığı, işçinin işverenin şahsından ziyade, işyeri ile göreceği işi ve özellekle iş koşullarını gözönünde bulundurmak suretiyle hizmet sözleşmesi yaptığı bir gerçektir. Bu yüzden salt işyerinin el değiştirmesi veya başkasına geçmesi olayının, İş Yasasanın 16/II-e maddesinde öngörülen "iş şartlarının esaslı bir tarzda değiştirilmesi, başkalaşması ve uygulanması" hali olarak kabulü ve haklı fesih nedeni sayılması mümkün değildir. Meğer ki, iş sözleşmesi, işverenin şahsı gözönünde tutularak yapılmış veya işverenin şahsındaki değişiklik, somut olayın özelliği itibarıyla işçi yönünden sözleşmenin feshini haklı kılacak bir sebep (Muhik sebep) oluşturmuş bulunsun ve bu yön işçi tarafından iddia ve ispat edilmiş olsun.

Olayımızda, davacı işçi, davalı ... Şirketine ait işyerinde çalışmakta iken, işyerinin bir başka şirkete ... Şirketine devri üzerine, "yeni işverenle çalışmak istemediğini, işyerinin devri ile iş koşullarının değiştiğinin kabulü gerektiği" ileri sürerek ve sadece bu nedenle, İş Yasasının 16/II-e maddesine tutunarak sözleşmeyi feshetmiş ihbar ve kıdem tazminatı ile iş arama izni alacağı olarak 284.791 liranın hüküm altına alınmasını istemiştir.

Oysa, az yukarıda da açıklandığı üzere, salt işyerinin el değiştirmesi kural olarak işçiye iş Yasasının 16/II-e maddesi hükmüne dayanarak sözleşmeyi fesih hakkı bahşetmez.

Öyle ise, somut olayda, davacınnın kıdem tazminatına hak kazandığından söz etmek mümkün değildir. Bu nedenle davanın reddine ilişkin yerel mahkeme kararının onanması oyundayım.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972