 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
15. Hukuk Dairesi
E: 1984/719
K: 1984/1191
T: 05.04.1984
DAVA : Taraflar arasındaki davanın (Çaycuma Asliye Hukuk Hakimliği)'nce görülerek mahkeme ilamında belirtilen gerekçelere binaen verilen 20.11.1983 tarih ve 420 - 732 sayılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş olmakla, dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Dava dilekçesinin yetkisizlik sebebiyle reddi kararı davacı tarafından temyiz edilmiştir.
1 - Davacı S.S. Ateş........Sosyal Sigortalar Konut Yapı Kooperatifi'ne 4 blok, 90 daire konut yapımı, işini, davalı........ İnşaat Kollektif Şirketi, Zonguldak 1. Noterliği'nin 6.8.1980 gün 4814 sayılı sözleşmesi ile kabul ve taahhüt etmiştir. Sözleşmenin bir tarafı müteahhit...... İnşaat Kollektif Şirketi diğer tarafı ise S.S. Ateş Tuğlası Sosyal Sigortalar Konut Yapı Kooperatifi ile Sosyal Sigortalar Kurumu Genel Müdürlüğü'dür. Sözleşme süresi, mukavelenin 4. maddesinde belirtildiği üzere sözleşmenin akdini takibeden günden itibaren 650 takvim günüdür.
Taahhüt konusu işin süresinde Davalı Müteahhit ......İnşaat Kollektif Şirketi tarafından ikmal edilememesi sebebiyle 23.11.1982 tarihli ikili ek mukavele yapılmıştır. Müteahhit ...... İnşaat Kollektif Şirketi işi 15.1.1983 de bitirerek , geçici kabule hazır vaziyete getirmeyi, aksi takdirde geçen her gün için 50.000 lira cezai tazminatı Davacı kooperatife ödeyecektir. Davalı müteahhidin 23.11.1982 günlü ek mukaveleye rağmen iş programında hiçbir ilerleme görülmemesi çalışmalarının durması işin muayyen zamanda bitirilmeyecek derecede olması sebebiyle davalı müteahhit Zonguldak 1. Noterliği'nden 20.6.1983 tarih 17677 sayılı ihtarnamesiyle davacı kooperatif tarafından uyarılmıştır.
2 - Davacı 23.11.1982 tarihli ek sözleşme ile kabul edilen teslim süresi 15.1.1983'den dava tarihi 11.5.1983 gününe kadar geçen günlük 50.000 TL. dan toplam 8.500.000 lira geçikme cezasının tahsilini dava etmiştir.
Davalı müteahhit ........ İnşaat Kollektif Şirketi, davacı kooperatife ait çayçuma İlçesi'ne bağlı Hiskarönü Bucağı'nda 90 konut yapacaktır. Mukavelenin icra mahalli Çaycuma İlçesi'dir. 23.11.1982 tarihli ek ikili sözleşme kooperatif ile kollektif şirket arasında imzalanmıştır. 8.500.000 liralık cezai tazminatta bu ek ikili sözleşmenin 1. maddesine dayanmaktadır.
3 - Genel yetkili mahkeme, kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça dava açıldığı tarihte davalının Türk Medeni Kanunu mucibince ikâmetgahı sayılan yer mahkemesidir. Kanun koyucu HUMK.nun 9. maddesinde yazılı genel yetkili mahkemelerden başka bazı davalar için özel yetki kuralları da koymuştur. Özellikle sözleşmelerden doğan davalarda HUMK.nun 10.maddesi uygulanır. Davacı, davasının mukavelenin icra olunacağı veyahut Davalı veya vekili dava zamanında orada bulunmak şartıyla akdin vukubulduğu yer mahkemesinde de açabilir.
Davacı HUMK.nun 9. maddesinde yazılı genel yetkili mahkeme ile 10. maddesinde belirtilmiş özel yetkili mahkemelerden birisinde davasını açmakta serbest olup bu yönde hakkı hiyarı tercih hakkı vardır. Zonguldak 1. Noterliği'nde düzenlenen 6.8.1980 tarih ve 4814 sayılı üçlü sözleşmenin 22. maddesinde kabul edilen her türlü ihtilafların hallinde Zonguldak Mahkemelerinin yetkili olduğu - Hükmü özel yetkili mahkemenin HUMK. m. 10 yetkisini açık veya zımni olarak kaldırmamıştır. Sözleşmenin 22. maddesine uyularak açılacak davaların mühasıran Zonguldak'ta görülmesinin amaçlandığını ileri sürmek, kamu düzenine ve HUMK.nun ana ilkelerine aykırı düşer. Sözleşme ile yetkisi belirtilen Zonguldak Mahkemesinin mühasır yetkili mahkeme Hakimlerine bu suretle ve dolayısıyla güvensizlik gösterilmiş olurki, bunun geçerli hiçbir kanuni mesnedi yoktur. Yargıtay Hukuk Genel kurulu'nun 25.12.1963 gün E.T/26, K. 40 ve 26.3.1975 gün E. T/60, K.394 sayılı içtihadları ile yetki sözleşmesinin hem genel hem de özel yetkili mahkemelerin yetkisinin ortadan kaldırılamayacağı esasa kabul edilmiş bulunmaktadır.
Yukarıda açıklanan sebeplerle dava dilekçesinin yetkisizlikle reddi usul ve kanuna aykırı görülmüştür.
SONUÇ : Mahalli mahkeme kararının davacı yararına BOZULMASINA HUMK.nun değişik 438. maddesi hükmüne göre yetkisizlik kararlarının temyiz incelemesinde duruşma yapılamayacağından davacı yararına duruşma vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 5.4.1984 gününde oybirliğiyle karar verildi.