 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
15. Hukuk Dairesi
E: 1984/691
K: 1984/1187
T: 05.04.1984
DAVA : Taraflar arasındaki davanın Ankara Asliye 8. Hukuk Hakimliğince görülerek sabit olan dava veçhile 702.709.93 liranın dava tarihinden itibaren % 5 kanuni faiziyle birlikte davalı tarafından alınarak davacıya ödenmesine, fazlaya dair olan isteğin reddine dair verilen 3.11.1983 tarih ve 668-402 sayılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş olmakla işin gereği konuşulup düşünüldü :
KARAR : Mahalli mahkeme kararı davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Borçlar Kanununun 355-371. maddelerinde yazılı eser (istisna) sözleşmesi kanunen bir şekilde bağlı tutulmamıştır. Ne var ki; böyle bir hukuki münasebetin varlığı usul hükümleri çevresinde ispat olunabilir.
Bir hakkın doğumu, düşürülmesi, devri, değiştirilmesi, yenilenmesi, ertelenmesi, ikrarı ve itfası amacıyla yapılan hukuki işlemlerini, yapıldıkları zamanki miktar veya değerleri 5.000 lirayı geçtiği takdirde senetle ispat olunması zorunludur. Değeri belli miktarı aşan hukuki işlemlerin şahitle ispatı yasağına ilişkin esaslar; kanuna kamu intizamı düşüncesiyle konulmamıştır. (Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı 18.3.1959 gün ve E. 18, K. 21)
Şu kadar ki, HUMK'nun 289. madde uyarınca senetle ispatı gereken hususlarda HUMK'nun 288. maddesinde yazılı hükümler hatırlatılarak karşı tarafın açık muvafakatı halinde şahit dinlenebilir.
Medeni kanunun 6 ncı maddesinde yazılı kural uyarınca, iddia ettiği eser (istisna) sözleşmesinin varlığını ve şartlarını ispatlamak davacının ödevidir. Taraflar arasında yazılı bir sözleşme yapılmamıştır. Şahit dinlenmesi konusunda da karşı tarafın açık muvafakatı olmadan şahit dinlenmiş bulunmaktadır.
Ancak, HUMK'nun 293/4 maddesince, halin icabına ve iki tarafın vaziyetlerine nazaran senede bağlanması muteamil olmayan muameleler şahitle ispat olunabilir. Bu sebeple mahkemece öncelikle böyle bir teamülün mevcut olup olmadığı ve buna göre şahit dinlenmesine imkan bulunup bulunmadığı usulü dairesinde tesbiti gerekirken bu cihet gözden uzak tutulmak suretiyle davacı ile davalı arasında eser (istisna) sözleşmesinin varlığının kabulü ile yazılı şekilde ödetme kararı verilmesi usul ve kanuna aykırıdır.
SONUÇ : Yakarıda açıklanan sebeple eksik incelemeye dayalı mahalli mahkeme kararının BOZULMASINA, 5.4.1984 gününde oybirliğiyle karar verildi.