DAVA : Taraflar arasındaki satış vaadi sözleşmesi uyarınca tescil davasından dolayı mahal mahkemesinden verilen hükmün, Dairemizin 4.7.1984 gün ve 1984/584 - 4872 sayılı ilamiyle bozulmasına karar verilmiştir. Süresi içinde davacı vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla; dosya içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek, gereği düşünüldü:

KARAR : Davacı Sevinç ile davalı Kazım aralarında düzenlenen ve 164 parsel sayılı taşınmazın 4 milyon lira bedelle satış vaadine ilişkin 10.12.1981 gün 32291 sayılı sözleşme yasaların öngördüğü esas ve şekil koşullarını içermektedir. Satış bedelinin peşin olarak ödendiği senette yazılı olup, esasen bu konuda bir uyuşmazlık mevcut değildir. Satış vaadi şerhinin sözleşmenin yapıldığı tarihte iflas şerhinin de 4.1.1982 gününde tapu kütüğüne tescil edildiği dosyadaki yazılardan anlaşılmaktadır.

Diğer yandan davalı Kazım hakkında Ankara 3. Ticaret Mahkemesince 3.2.1982 gün 1982/682 - 130 sayı ile tasfiye kararı verilmiş bulunmaktadır. Eldeki hükmen tescil davası ise iflas ve tasfiyeden önce 23.12.1981 gününde açılmıştır.

İflas İdaresini temsilen sonradan davaya giren tasfiye kurulu başkanı, 24.8.1982 günlü dilekçesinde, davacının ayniı değil, şahsi hakkı bulunduğu, İcra ve İflas Kanununun 198. maddesi gereğince iflasın açılması ile mevzuu para olmayan alacakların paraya çevrilip iflas masasına bu şekilde kaydolunacağını, davacının ise bunu yapmadığını, yalnızca fotokopisi mübrez ve bonoya bağlı 10.12.1982 vadeli 1.400.000 lira alacak kaydettirilmiş olduğunu ileri sürmüş ve davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece davanın kabulüne dair verilen karar Dairemizin 4.7.1984 gün 1984/584 - 4872 sayılı ilamında belirtilen nedenlerle bozulmuş bu kez davacı vekili karar düzeltme talebinde bulunmuştur.

Dosya kapsamı ve karar düzeltme sebepleri itibarile aşağıda yazılı hususların öncelikle belirtilmesi gerekmektedir.

1 - Kural olarak tapu kütüğüne şerhedilen kişisel haklar taşınmazı sonradan tapuda kazanan üçüncü kişilere karşı da ileri sürülebilmektedir. Profesör İsmet Sungurbey "Kişisel Hakların Tapu Kütüğüne Şerhi"ne dair Kitabının 3. sayfasında, kişisel hakların tapu kütüğüne şerhi, bu haklardan doğan istemlerin kendine vergi (suigeneris) bir nesnel sağlama aracı diye nitelendirilebileceğine işaret etmiştir. Şerh ile tapu kütüğüne nesnel hasların çevresini aşan bir etki tanınmakta ve bu suretle kişisel haklar güçlendirilmektedir.

2 - İflastan önce tapu siciline şerhedilmiş ve böylece ayni hak kuvvetini kazanmış olan şahsi hakların iflasta para alacağına çevrilmesi zorunluluğu yoktur. Bu haklar ayni haklar gibi masaya ve taşınmazı devralan üçüncü kişilere karşı aynen ileri sürülebilir. Başka bir deyimle iflas idaresi satım akti düzenlenmesi için tapu memuru huzurunda beyanda bulunmaktan kaçınırsa, alıcı iflas idaresi aleyhine dava açarak taşınmazın mülkiyetinin kendisine ait olduğuna karar verilmesini isteyebilir (Profesör Baki kuru, İcra ve iflas Hukuku Kitabının 657 ve 664. sayfalarından özet olarak).

3 - Yasal kurallara, Hukuk Genel Kurulu ile daire kararlarına ve yerleşmiş uygulamalara binaen, duruşma sırasında ileri sürülmeyen hususlar temyizen inceleme konusu olamaz.

Davadan sonra ve 14.1.1982 gününde yürürlüğe girmiş olan 35 sayılı Kanun Kuvvetindeki Kararname ve ekleri ile, ödeme güçlüğü içinde bulunan bankerlerin tasfiyesine Devletçe el konulmuş, bu konudaki işlemlerin süratle görülüp sonuçlandırılması amaç edinilmiştir. Tayin edilen tasfiye memurları müflis ve alacakları özellikle masayı temsil etmekte ve dolayısı ile kamusal görev yapmaktadırlar. Ancak, anılan kararname ile İcra ve İflas Yasası hükümlerine aykırı olarak ve masa için ayrıcalıkları içeren yeni hükkümler getirtilmemiştir. Bu cümleden olarak tapuya şerhedilmiş satış vaadi sözleşmesine dayanılarak masaya karşı taşınmaz tescili istemi ile dava açılabilir. bu itibarla ve olayımızda olduğu gibi mevzuu para olmayan alacağın ona muadil kıymette paraya çevrilmesi mecburiyetinden söz edilemez.

Bundan başka davalı durumunda olan tasfiye memuru duruşma sırasında satış vaadi sözleşmesinin, alacağın teminatı olarak düzenlendiğine dair bir savunmada bulunmamıştır. Temyizen ileri sürmesi ise inceleme konusu yapılamaz. Her nasılsa bu hususlar gözetilmeden aksine görüşle hüküm bozulmuştur. Açıklanan nedenlerle karar düzeltme isteminin kabulü ile Diremiz bozma ilamının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Belirtilen nedenlerle karar düzeltme isteminin kabulü ile usul ve yasaya uygun olduğundan 2.11.1983 gün 1983/350 - 450 sayılı tescil hükmün ONANMASINA 17.1.1985 gününde oyçokluğu ile karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972