 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
14. Hukuk Dairesi
E: 1984/3196
K: 1984/7631
T: 17.12.1984
DAVA : Davacılar vekili tarafından, davalı aleyhine 11.2.1981 ve 26.5.1982 gününde verilen dilekçelerle zorunlu geçit hakkı kurulması istenmesi üzerine davaların birleştirilmesi suretiyle yapılan duruşma sonunda; 855 parsel sayılı taşınmaz yönünden davanın kabulüne dair verilen 30.5.1983 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacılar vekili ile davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
KARAR : Medeni Kanunun 671. maddesi gereğince genel yola çıkabilmek için geçit hakkı kurulabilir. Dosyadaki çaplı tasarruf vesikasına göre davacılara ait taşınmazlardan 854 sayılı parselin kuzey tarafında 855 sayılı parsel istikametinde de devam eden ve yol olması muhtemel bir belirtme bulunmaktadır. Paftası getirtilmek ve uygulanmak suretiyle böyle bir yol bulunup bulunmadığı, nereye ulaştığı saptanmamış, davanın kabulüne yeterli koşulların gerçekleşip gerçekleşmediği araştırılmamıştır.
8.12.1982 günü yapılan keşifte davalı kooperatif temsilcisi davacıların yararlanabileceği yeri göstermiş, bilirkişi bu kesimden raporunda söz edeceğini beyan etmiş ve fakat raporunda üzerinde durulmadığı gibi bir mukayese de yapılmamıştır.
Geçit hakkı tesis edilirken taşınmazların kullanma ve ekonomik bütünlüğünün bozulmamasına özen gösterilmesi zorunludur. Oysa, davanın kabul biçimi itibariyle buna uyulmamış, davalı parselin ortasında ve evler arasından geçit yeri verilmiş, davalı parselin miras durumunun bozulduğu da gözetilmemiştir.
854 ve 855 sayılı parseller lehine geçit hakkı kurulması amaçlanmış ve fakat bunların kendi aralarında da irtibat sağlanması gerektiği düşünülmemiştir.
Geçit hakkı kurulması halinde bilirkişi aracılığı ile saptanacak veya tarafların itifak ettikleri miktarda tazminata karar verilebilir. Olay ve dava konusu itibariyle mahkemece bir takdirde bulunulamaz. Tarafların ittifakına göre bulunan miktar kabulde olan 300.000 liradan daha ziyadedir. Geçit hakkı kurulması yüzünden aleyhine bu hakkın tanındığı taşınmazın değerinde azalma meydana geliyorsa aradaki farkın ivazı etkilemesi gerekir. Belirtilen yönden bir araştırma yapılmamıştır.
Gösterilen nedenlerle davalının temyiz itirazları yerindedir.
Kabule göre, davacılara ait taşınmazlardan 854 sayılı parsel lehine bir karar verilmiş olması da bozma nedenidir.
SONUÇ : Yukarıda gösterilen nedenlerle her iki tarafın temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün BOZULMASINA, 17.12.1984 gününde oybirliği ile karar verildi.