DAVA : (A.Ü.) vekili Av. (D.T.) ile (Y.Ö.) ile (Y.Ö.) vs vekilleri Av. (H.A.) aralarındaki dava hakkında Polatlı 1. Asliye hukuk hakimliğinden verilen (....) hükmün Dairenin 3.10.1984 tarih ve 5009-5918 sayılı ilamiyle onanmasına karar verilmişti. Süresi içinde davacı avukatı tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşuldu :

KARAR : Davacı, davalıların babası N.Ö. ile evlendiğini, uzun yıllar hayat arkadaşlığı edip yaşlılığında ve hastalık günlerinde ona baktığını, 31.12.1979 gününde ölen adı geçenin terekesinin 1/4 payının yasal mirasçısı olduğunu, oğulları davalıların ölümünden sonra henüz ikibuçuk ay geçmeden iffet (düşüncesizlik) ve tecrübesizliğinden, saf ve cahil bir kadın olmasından istifade ederek bütün miras payını gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi kadın olmasından istifade ederek bütün miras payını gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi ile satın aldıklarını ve kendisini miras dışı bıraktıklarını, kimsesiz bir kadın olduğunu, gerçekte değeri milyonlar edecek olan miras payına karşılık 350.000 lira ödendiğini ileri sürerek, gabin nedeni ile akdin feshine ve noter satış vaadi senedinin iptaline karar verilmesini istemiştir.

Davalılar, satış vaadi sözleşmesi ile davacının payını satın aldıklarını, kararlaştırılan bedeli 350.000 lirayı ödetiklerini, taşınmazların kendilerine teslim edildiğini, davanın zaman aşımına uğradığını, satış vaadinde gabin hali bulunmadığını, davacının okur yazar ve akılı bir kadın olduğunu, payına düşen 175 dekar kıraç arazinin bundan fazla etmeyeceğini, esasen Vergi Dairesine beyan edilen değerin daha az olduğunu savunmuşlar ve davanın reddini dilemişlerdir.

Mahkemece, davacının şuurunun yerinde olduğundan, zorlama bulunmadığından, satış vaadinde öngörülen değerin rayice uygun düştüğünden, tarafların yakınlığı dolayısiyle fiatta az veya çok indirim yapılabileceğinden, sözleşmede (taraf olanın) muvazaa ileri süremiyeceğinden, bahisle davanın reddine karar verilmiştir.

Davacı temyizi üzerine mahkeme hükmünü onaylayan Daire kararının düzeltilmesini istemiştir.

Dava gabin sebebine dayanılarak açılmıştır. Dava konusu edilen gayrimenkul satış vaadi sözleşmesinin düzenlendiği 21.3.1980 gününden itibaren aradan bir yıllık süre geçmeden 17.3.1981 tarihinde açılan dava zaman aşımına uğramamıştır.

Bu akitte ivazlar (edim ve karşı edim) arasında açık bir nisabetsizlik olması, bunun mutazarrırın (zarar görenin) müzayaka halinde (darda) bulunmasından veya iffetinden (düşüncesizliğinden), yahut tecrübesizliğinden yararlanılarak meydana getirilmiş bulunması halinde gabin var demektir. (M.K. m.21).

Davalıların cevap dilekçelerinde davacının 34 parça taşınmazda payına düşenin yüz ölçümleri toplamının 175 dekar olduğunu bildirmişlerdir. Mahkemenin mahalinde yapıtığı keşifte görüşüne başvurulan bilirkişinin taşınmazları değerlendirmesi, emsal olabilecek yerlerin sözleşme tarihi günlerindeki alım-satım fiatlarına dayanmadığı gibi, isabetli olduğunu gösterecek gerekçeyi de içermemektedir. Soyut bir değerlendirme hükme esas alınamaz. Kaldı ki, Ziraat Odası ve ziraat Mühendisliğinin yazılarında açıklanan birim değerler çok fazla bulunmaktadır.

Öyleyse önce emsal olabilecek taşınmazların alım-satım ile ilgili bilgilerin toplanabilmesi için taraflara bu konuda imkan verilmelidir. Daha sonra HUMK.'nun 275. maddesi hükmü gözönünde tutulmak suretiyle oluşturulacak bilirkişi kurulu da hazır olduğu halde mahallinde keşif yapılmak, bilirkişilerden karşılaştırma, inceleme ve gerekçeye dayalı olmak kaydiyle taşınmazların sözleşme tarihindeki piyasa değerini ve bunların toplamından davacının payına düşecek bedeli gösterir rapor alınmalıdır.

Davacının edimi olan taşınmazlardaki paylarının bulunacak satış parası tutarı ile, sözleşmede öngörülen ve karşı tarafın edimi bulunan bedel 350.000 lira arasında aşırı fark (objektif unsur) olması halinde, hiffet ve tecrübesizliği, saf, cahil, kimsesiz olması dolayısiyle kandırıldığı (subjektif unsur) iddiasının da incelenmesi gerekir.

Gerçekten davacının ileri yaşından, murisle evlenmesi üzerine İstanbul'dan gelip onunla birlikte Polatlı'da oturmuş olmasından dolayı Toydemir köyündeki arazilerin değerini bilemeyeceğinden, kimsesiz olup kocasının ölümünden sonra darda (müzayaka halinde) kalmasından ve düşüncesizliğinden (hiffetinden) yahut tecrübesizliğinden davalı tarafın yararlanmış olabileceği üzerinde önemle durulmalıdır.

Mahkemenin yeterli olmayan bilirkişi raporunu esas olarak satış bedelinin rayice uygun olduğunu kabul edip, davada uygulama yeri bulunmayan husulara da değinerek davayı reddetmiş olması doğru değildir. Belirtilen açıklama dairesinde soruşturma tamamlanmalı ve sonucuna uygun karar verilmelidir.

Bu defa yapılan incelemede evvelce yanılgıya düşüldüğü anlaşılmış olmakla karar düzeltme talebi kabul edilerek Daire onama kararı kaldırılmalı ve Mahkeme hükmü bozulmalıdır.

SONUÇ : Karar düzeltme talebinin kabulüne, Dairenin 3.10.1984 tarih, 1984/5009-5918 sayılı onama kararının kaldırılmasına ve mahkeme hükmünün BOZULMASINA, 28.12.1984 gününde oyçokluğuyla karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972