 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
13. Hukuk Dairesi
E: 1984/4918
K: 1984/5871
T: 01.10.1984
DAVA : Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacılar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacılar, davalı ile ortak açtıkları Cumhuriyet Lokantası'nın, açılıp masraflarının üç ortak karşıladıklarını, davalının sadece 25.000 lira vermiş olup ortaklığın 20.3.1982'de son bulduğunu, yapılan hesaplaşmada kiradan 57.000 lira tahliye davası nedeniyle avukata ödenen paradan 10.000 lira kasadan aldığı 75.000 lira ki toplam 142.000 lira davalının borçlu kaldığını ileri sürerek ödetilmesini istemiştir.
Davalı, ortakların 25.000'er lira sermaye koyduklarını, işi fiilen kendisinin yürüttüğünü, bu nedenle 75.000 lira ücrete müstehak olduğunu, kira paralarının gelirden peşin ödendiğini, avukatlık parasından da haberi olmadığını bildirerek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davalı yanca tutulan defterlerden davacı alacaklarının belirlenemediği, davacıların başka kanuni delilde getirmedikleri, yeminde yöneltmedikleri gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Karar davacılar tarafından temyiz edilmiştir.
1 - Dava konusuna dahil 75.000 liralık isteğe karşı davalı işi fiilen yürüttüğü için emeğine karşılık 75.000 lira aldığını öne sürmüştür. BK.nun 527. maddesinin 2. bendinin son cümlesinde, ortağın şahsi emeği için ayrıca tazminat isteyemeyeceği kuralı yer almıştır. O halde idareci ortağın ücret talep edebilmesi için ortaklık mukavelesinde veya sonradan ortakların kararıyla idareci ortağa çalışması için ücret verileceğinin kararlaştırılmış olması gerekir. Taraflar arasında yazılı bir ortaklık sözleşmesi olmadığı anlaşılmaktadır. Burada davalı ortaklıktaki hizmeti dolayısıyla kendisine ücret verileceğinin kararlaştırıldığını kanıtlamakla yükümlüdür. Bu hususun davalıya ispat ettirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken iddia sabit olmadığından söz edilerek bu bölüm isteğin reddi yasaya aykırıdır.
2 - BK.nun 527. maddesinin 1. fıkrası gereğince, ortaklardan birinin şirket için yaptığı masraflardan dolayı diğer ortaklar ona karşı sorumludurlar. Davacılar, ortaklık işyerinin tahliye davası nedeniyle avukata ödedikleri 20.000 liradan 10.000 lirasını davalıdan istemiş ve bu hususta 3.5.1982 günlü Avukat Ali'nin makbuzunu sunmuşlardır. Davacılar ortaklık işyeri için böyle bir gider yapmaları halinde diğer ortağa payı oranında yukarıda anılan yasa gereği başvurmaya hakları vardır. Bu yönden davacıların iddia edildiği şekilde gider yapıp yapmadıkları, bunun ortaklık ile ilgisi olup olmadığı, tahliye davası mevcut ise o dosyada celbedilerek usulüne göre incelenmek ve ortaya çıkacak sonuca göre karar verilmek gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi de yasaya aykırıdır.
3 - Yukarıda iki nolu bentde anılan yasa hükmü uyarınca davacılar ortaklık için şahsen ödedikleri kira parası için de davalı ortağa başvurabilirler. Davacılar işyerinin kiralayanına ödenen kira parasından 57.000 liranın kendileri tarafından karşılandığını öne sürmüşlerdir. Dosyaya ibraz edilen PTT. havale alındılarında gönderen olarak Şaban adı yazılıdır. Buna karşı davalı kira parasının ortaklık kazancından karşılandığını öne sürmektedir. Bu hususta da tarafların delilleri toplanarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir. Eksik inceleme ile bu kalem isteğin de reddi yasaya aykırıdır.
Karar bu nedenlerle bozulmalıdır.
SONUÇ : Yukarıda birinci, ikinci ve üçüncü bentlerde açıklanan nedenlerle temyiz olunan kararın temyiz eden davacılar yararına BOZULMASINA, istek halinde peşin harcın iadesine, 1.10.1984 gününde oybirliğiyle karar verildi.