 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
13. Hukuk Dairesi
E: 1984/4744
K: 1984/6352
T: 16.10.1984
DAVA : Taraflar arasındaki izin davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine; dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : 1 - Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan davalının temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2 - Davacı, maliki bulunduğu daireyi satmak isteğini davalı kiracının satın almak isteyenlere, ancak ayda bir yarım gün daireyi gösterebileceğini bildirdiğini bu sürenin yetirli olmadığından söz ederek, haftada iki gün, ikişer saat olmak üzere müşterilerin görmelerine müsaade edilmesine karar verilmesini istemiştir.
Davalı, Borçlar Yasasının kira akdini düzenleyen hükümlerinde kiralananı satın almak isteyen kişiler gösterilmesine ilişkin kiracının bir yüküm altına sokulmadığını, sözleşmede de bu hususta bir şart kararlaştırılmadığını savunmuş, davanın reddini dilemiştir.
Mahkeme, davayı kabul etmiş, her haftanın Pazartesi ve Cuma günleri saat 17.00'den 19.00'a kadar mecurun davalı kiracı tarafından satın almak isteyen müşterilere açık tutulmasına karar vermiştir. Hüküm davalı yanca temyiz edilmiştir.
Kiracının kullanma hakkı bazı hususlar müsaade ve tahammül etmek yükümlülükleriyle sınırlandırılmıştır. Bunlardan bir de kiracı kiralananı satın almak veya kendisi çıktıktan sonra kiralamak isteyenlerin görmesine ve gezmesine müsaade etmek yükümlülüğüdür. Kiralananı ciddi olarak satın almak isteyenlere gösterme yükümlülüğü her zaman mevcuttur (Prof. Dr. Haluk Tandoğan, Özel Münasebetleri, Ankara-1969, Sh. 354). Nevar ki bu gösterme kiracı için münasip olan zamanlarda yapılmalı ve onun yararlarıda hakkaniyete uygun olarak gözönünde tutulmalıdır. Bu cümleden olarak açıklıkla denilebilirki kiracıya tahmil edilecek bu yükümlülüğün bir zamanla sınırlandırılmaksızın ilanihaye devam etmesi de kabul edilemez (MK. m. 2,4).
Az yukarıda açıklanan kuralın ışığı altında mahkeme inceleme yapmamıştır. Sadece davacı kiralayanının yararlarına ağırlık vererek karar vermesi usule ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Şu durumda mahkemece yapılacak iş uzman bilirkişi de alınarak yerinde inceleme yapılması, kiralananın niteliği, bulunduğu mevkii; dairenin satılabilme süresine etkili sosyal, ekonomik koşullar diğer özel ve genel faktörler ile birlikte tarafların yararları değerlendirilmeli (HUMK. m. 240) hakkaniyete uygun denge kurmak suretiyle satışın yapılabileceği muhtemel, makul ve münasip bir süre ile ayrıca bu süre içinde de hangi gün ve saatlerde kiralananın gösterilmesine izin verilmesinin uygun olacağı tesbit edilmeli, hasıl olacak uygun sonuç çerçevesinde karar verilmelidir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda açıklanan nedenlerle davalı yararına BOZULMASINA, istek halinde peşin harcın iadesine, 16.10.1984 gününde oybirliğiyle karar verildi.