 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
13. Hukuk Dairesi
E: 1984/146
K: 1984/355
T: 23.01.1984
DAVA : Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü :
KARAR : Davacı Belediye, davalının kirası altında bulunan sinemanın kira borçlarını ödemeden 16.3.1983 tarihinde kiralananı terkettiğini, davalının 1982 yılından 18.500 lira kira borcu bulunduğunu, 1983 yılı içinde kira parası ödemediğini, kira kontratosunun 8 inci maddesi gereğince bir yıllık kiranın muaccel hale geldiğini buna göre 1983 yılından 120.000 lira ve ayrıca teslim edilen demirbaşların hasarlı olması nedeniyle tespit raporu ile belirlenen 106.800 lira olmak üzere tespit giderleriyle birlikte toplam 250.083 liranın ödetilmesini istemiştir.
Davalı, demirbaşlarla ilgili istemin fahiş olduğunu, 1983 yılı için sadece tahliye gününe kadar kira parası istenebileceğini, fazlasının reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece istek gibi 250.083 liranın tahsiline karar verilmiş, karar davalı tarafından temyiz edilmiştir.
1 - Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları reddedilmelidir.
2 - Sinemadaki demirbaşlara ilişkin delil tespiti davalının gıyabında yapılmış ve yargılama sırasında fahiş olduğu nedeniyle tazminat tutarına itiraz edilmiştir. Bu durumda, mahkemenin tespit raporunda belirlenen işlerin tespit tarihine göre değerlerinin yeniden seçeceği bilirkişi aracılığı ile değerlendirmesi ve ortaya çıkacak sonuca göre bu isteği karara bağlaması gerekirken, eksik inceleme ile itiraza uğrayan tespit raporunda belirlendiği gibi karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
3 - Davacının dayandığı sözleşmenin 8 inci maddesi anlaşmazlık çıkar ve kira ödenmezse bir yıllık kira muaccel olacak, takip bir yıllık kira süresinden yapılacak, dönem bitmeden çıkarsa yeniden ihaleye çıkarılıp iki ihale arasındaki fark zarar olarak tahsil edilecektir) şeklindedir. Davacı bu maddeye dayanarak 1.1.1983 tarihinden itibaren ayda 10.000 liradan muaccel hale gelmiş bir yıllık kira bedelini de istemiş ve bu istek mahkemece kabul edilmiştir. Ne var ki davalı kiralananı 16.3.1983 tarihinde boşaltmıştır. Bu durumda davacının kira bedelinden alacağı, sözleşmenin 8 inci maddesine göre değil, fiilen oturduğu süre ile, kiralananın davacı kiralayan tarafından yeniden kiraya verebilmesi için geçmesi zorunlu olan süreye göre belirlenmelidir. Her ne kadar sözleşmenin 8 inci maddesinde aynı zamanda davalının iki ihale arasındaki zarardan sorumlu olduğu yazılı ise de, bu yolda bir zararın tazmini dava konusu edilmemiştir. O halde Mahkemece ayda 10.000 liradan 16.3.1983 tarihine kadar gerçekleşen kira alacağı ile, bilirkişi aracılğı ile belirlenecek boş kalma süresi için ödenmesi gereken kira parası tespit edilip hüküm altına alınması gerekir. Açıklanan bu yönler gözetilmeden 1983 yılının tüm kira parası tutarı 120.000 liranın tahsiline karar verilmiş olması bozmayı gerektirir.
SONUÇ : Yukarıda 1 inci bentte açıklanan nedenle davalının diğer temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan kararın 2 nci ve 3 üncü benlerde gösterilen nedenlerle temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA, 23.1.1984 gününde oybirliğiyle karar verildi.