 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
13. Hukuk Dairesi
E: 1984/1291
K: 1984/3532
T: 08.05.1984
DAVA : Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda, ilâmda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne ve kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün davalı avukatınca duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin süresinde olduğu saptanarak dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacı, davalı.... Ticaret ve Sanayi Odası ile aralarındaki 31.5.1977 tarihli hizmet sözleşmesi uyarınca Oda Genel Sekreterliği görevini yapmakta iken sözleşmenin davalı tarafından 1.10.1981 tarihinde haksız olarak feshedildiğini öne sürerek sözleşmenin 8. maddesinde öngörülen kıdem ve ihbar tazminatları ile manevi tazminat tutarı olan toplam 1.200.000 liranın davalıdan tahsilini istemiştir.
Davalı, sözleşmenin geçersiz olduğunu, davacının esas görevinin Ticaret Odası Sicil Memurluğu olduğunu, kendisine sözleşme ile ek görev verilemeyeceğini, yönetim kurulunun yetkisini aşarak davacı ile sözleşme yaptığını, genel sekreterin sözleşme ile çalıştırılamayacağını, istenilen tazminatların yersiz ve fahiş olduğunu bildirerek davanın reddini savunmuştur.
Mahkeme dava kısmen kabul edilerek kıdem ve ihber tazminatı tutarı olan 889.302 liranın davalıdan tahsiline karar verilmiş; hüküm davalı avukatınca temyiz edilmiştir.
1- İddia ve savunmaya, toplanan delillere ve özellikle sözleşmenin yapıldığı 31.5.1977 tarihinde yürürlükte bulunan 3/13070 sayılı Ticaret ve Sanayi Odaları Tüzüğünün 96 ve 97. maddeleri uyarınca tüzük hükümleriyle bağlı olmaksızın hizmet sözleşmesi ile personel çalıştırılmasının mümkün bulunmasına ve daha sonra 1978 yılında bu hükümlerin yürürlükten kaldırılması üzerine sözleşme geçersiz hale gelmeyeceğine ve 1981 yılına kadar uygulanmış olmasına göre davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- 1967 yılından beri ........ Ticaret ve Sanayi Odası'nda Ticaret Sicili Memuru olarak çalışan davacıya 31.5.1977 tarihli sözleşme ile, yeni genel sekreter atanıncaya kadar ek görev olarak genel sekreterlik görevini de tedvir etmesi kararlaştırılmıştır. Sözleşme ilişkisi 1.1.1977 tarihinden geçerli olmak üzere 31.5.1977 tarihinde kurulmuş ve 1.10.1981 tarihinde davalı tarafından feshedilmiştir. Davacı bu sözleşmenin 8. maddesinde öngörülen kıdem ve ihbar tazminatlarının ödetilmesini istemiştir. Öyle ise bu sözleşmenin yürürlükte bulunduğu süre ile sınırlı olmak üzere kıdem tazminatına hükmedilmesi gerekir. Sözleşme ilişkisinin ve genel sekreterlik görevinin dışında kalan memurluğu için bu sözleşmeye dayanılarak kıdem tazminatına hükmedilmesi doğru değildir. Davacının sözleşme dışındaki memuriyeti atama tasarrufuna dayanmakta olup idare hukukunun kapsamına girmektedir. Bu nedenle, sözleşme ilişkisi dışında kalan memuriyet süresine ait kıdem tazminatı talebi hakkında idari yargıda dava açılmak üzere görevsizlik kararı verilmesi gerekirken sözleşme süresinin ve sözleşmede öngörülen görevin dışına çıkılarak davacının ilk memuriyete giriş tarihinden itibaren kıdem tazminatına hükmedilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
3- Sözleşmenin 8. maddesinde feshi ihbardan dolayı bir yıllık ücret tutarında hibra tazminatı ödenmesi öngörüldüğü halde ayrıca üç aylıkihbar tazminatına da hükmedilmesi yanlıştır.
4- Kıdem ve ihbar tazminatlarının sözleşmede kararlaştırılan ücret üzerinden hesaplanması gerekirken, bu ücrete yakacak ve aile yardımı ile kasa tazminatınında eklenmesi suretiyle bulunan miktar üzerinden hesaplanması usul ve yasaya aykırıdır.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda ikinci, üçüncü ve dördüncü bentlerde açıklanan nedenlerle davalı yararına (BOZULMASINA), birinci bent uyarınca diğer temyiz itirazlarının reddine, 5000 lira duruşma avukatlık parasının davacıdan alınarak davalıya ödenmesine, istek olursa peşin harcın iadesine, 8.5.1984 gününde oybirliğiyle karar verildi.