DAVA : Taraflar arasındaki davadan dolayı Konya-Ereğlisi Asliye Hukuk Hakimliğince verilen hükmün temyizen tetkiki davalı avukatı tarafından istenmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü :

KARAR : Davacı Hazine vekili (Konya-Ereğlisi Asliye Hukuk) Mahkemesinin 1982/457 Esasa, 1982/518 Karar sayılı kararının iptaline, S.S. Ereğil Konya Mensucat Sanayii İşçileri Yapı Kooperatifine yeniden tasfiye memurunun tayinini talep ve dava etmiştir.

Davalı tasfiye memuru, davacı hazinenin dava açma ehliyetinin bulunmadığını, tasfiye memuru olarak yükümlülüklerini yerine getirdiğini, azlini gerektirecek bir durumun olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.

Mahkemece, iddia, savunma, celp ve ibraz edilen dosyalara ve dosya münderecatına göre mahkemenin 82/457 Esas, 82/518 Karar sayılı karanının iptali ile (M.B.)'ın azline, yeni bir tasfiye memurunun tayinine karar verilmiştir.

Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.

Mahkemeden talep edilen husus, 1163 sayılı kanunun 1496 sayılı kanunla değişik geçici maddesine göre, ana sözleşmesini kanunda öngörülen süre içinde, bu kanunun hükümlerine intibak ettirememesi nedeniyle dağılmış sayılan ve tasfiye haline geçen (Konya-Ereğli Mensucat sanayi İşçileri Yapı Kooperatifi)ne evvelce tayin edilmiş olan tasfiye memurunun değiştirilmesi isteminden ibarettir.

İncelenen mahkeme dosyalarından, 5.11.1953 tarihinde kurulan ve on seneden beri faaliyetini durduran adı geçen kooperatifin, anasözleşmesini Kooperatifler kanununun geçici maddesindeki hükümleri yerine getirmediğinden ve iki ay içinde ana sözleşmesi hükümlerine göre tasfiyeye geçmediğinden Hazine vekilinin talebi üzerine 11.6.1975 gün ve 1974/721-386 sayılı mahkeme kararı ile (E.C.)'ın tasfiye memuru tayin edildiği, 22.12.1977 tarih ve 1977/436-697 sayılı kararla, tasfiye memurunun tasfiye işlemlerine yeteri kadar eğilmediğinden bahisle bir kısım ortaklarının başvurusu üzerine değiştirilerek yerine Av. (U.G.) tasfiye memuru olarak görevlendirildiği, münfesih kooperatifin tasfiye halindeki kooperatifin aktif ve pasifiyle birlikte devri istemiyle tasfiye memuru aleyhine açtığı dava da 7.4.1982 gün ve 1979/983-1982/274 sayılı kararla reddedildiği, bundan sonra 110 Evler Sosyal Sigortalar Yapı Kooperatifini temsilen dava açan (Y.K.) (D.K.) ve (S.Ç.)'nin sebep göstererek tasfiye memurunun değiştirilmesini talep etmeleri üzerine de 19.7.1982 gün ve 1982/457-518 sayılı kararla (M.B.)'ın tasfiye memuru atandığı, bu defa Hazine vekili bir evvelki kararın Kooperatifler kanununa aykırı bulunduğunu ileri sürerek açtığı dava sonunda, evvelki kararın iptali ile (N.E.)'in tasfiye memuru tayinine karar verildiği anlaşılmaktadır.

1 - 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 1496 sayılı kanunla değişik geçici maddesi hükmüne göre dağılmış sayılan K/E Mensucat sanayi İşçileri Yapı Kooperatifinin, ana sözleşmesi uyarınca tasfiye ile görevli kimseler tarafından 2 ay içinde tasfiyeye geçilmemesi nedeniyle mahkemeden tasfiye memuru tayinine dair karar almış bulunan Hazinenin, tasfiyenin hızlandırılması ve bu maksatla tasfiye memurunun değiştirilmesini istemek yetkisinin bulunduğunun da kabulü gerekir.

Mahkemece, şartları mevcut olması halinde, tasfiye memurunun tayin ve azline her zaman karar verilebilir.

Bu itibarla davalı vekilinin, açıklanan konulara ilişkin temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.

2 - Dağılmış sayılan K/E Mensucat sanayi İşçileri Sendikası Yapı Kooperatifine ait anasözleşmenin 61. maddesi uyarınca tasfiye kurulu seçilmediğinden ve yönetim kurulu da tasfiye ile görevlendirilmediğinden mahkemece tasfiye memuru tayin edilmiştir.

Kooperatifin tasfiyesinde sırası ile anasözleşme, Kooperatifler Kanunu ve bunlarda da açıklık bulunmadığı takdirde 1163 sayılı Kanunun 98. maddesinin yollaması ile Anonim ve (T.T.K. 450. maddesinin göndermesi ile de) kollektif ortaklık hükümleri uygulanır.

Ortaklardan hernagi birisinin talebi üzerine, haklı sebepler varsa, mahkeme, mevcut tasfiye memurlarını azil ve yerlerine yenilerini seçebilir (T.T.K. 442/2).

1982/457-518 sayılı dosyada, "110 Evler S.S. Konut Yapı Kooperatifini temsilen dava açan (Y.K.), (D.K.) ve (S.Ç.), esasen (Tasfiye halindeki Mensucat sanayi İşçileri Sendikası konut yapı kooperatifi) üyeleri olup, 17.6.1982 tarihli dilekçelerinde, sözü edilen tasfiye halindeki kooperatifin tasfiye memuru Av. (U.G.)'in görevlerini yerine getirmediğinden değiştirilmesini istemiş olmaları itibariyle bu konuda verilen karar zuhule müstenit bulunmadığı gibi kararın hüküm fıkrasında sehven "110 Evler Mensucat Sanayi İşçileri Sendikası Yapı Kooperatifi" tasfiye memuru Av. (U.G.)'in azli şeklinde yazılıp, düzeltme isteği üzerine "Tasfiye halinde bulunan S.S.K/E Mensucat sanayii İşçileri Yapı kooperatifi" olarak düzeltilmesine usule aykırı bir durum bulunmamaktadır.

O halde mahkemece yapılacak iş, son mahkeme kararı ile tasfiye memurluğuna atanan davalının, kooperatifin bütün mal ve haklarının mahfazası için basiretli bir iş adamı gibi hareket edip etmediğini (T.T.K. 450, 226), tasfiye memurunun başlıca görevleri olan, yalnız başına veya gerektiğinde bilirkişi aracılığıyla kıymet takdiri yaparak ilk envanteri ve bilançoyu hazırlamak (T.T.K. 444/2, 226), tasfiye işlerinin selametini sağlamak için gerekli defterleri tutma yükümlülüğünü yerine getirmek (T.T.K. 450/1, 227), hazırlanan başlangıç envanteri ve bilançoyu genel kurul onayına sunulduktan sonra (T.T.K.444/1, 447/2) alacaklılar davet etmek (T.T.K. 445) ortaklığın - varsa - girişilmiş işlerini tamamlamak ve aktiflerini paraya çevirmek (T.T.K. 446/1, 232, 447, 443/2, 388/3), borçları ödemek (T.T.K. 446/1-2, 445/2, 236), ara bilançosu hazırlamak ve ortaklara bilgi vermek (T.T.K. 446/3), tasfiye sonucunu dağıtmak ve nihayet sair işleri yapmak (T.T.K. 447, 448, 449) gibi hususları yerine getirip getirmediğini saptamak, diğer bir anlatımla tasfiye memurlarının işlemlerinde tasfiye icaplarına uygun hareket edip etmediklerini araştırmaktır.

Olayda, davalı tasfiye memurunun 30.5.1983 ve 10.8.1983 tarihinde mahkemeye verdiği raporlar ve belgeler incelenip, tasfiye memurunun yukarıda açıklanan görevlerini yerine getirip getirmediği araştırılıp, incelenmeden sırf evvelki kararın usulsuzlüğünden bahisle tasfiye memurunun değiştirilmesine ilişkin talebin kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiş ve kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.

SONUÇ : Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin yerinde görülmeyen sair itirazlarının reddine, ancak (2) numaralı bentte, açıklanan nedenlerle hükmün davalı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının isteği halinde temyiz edene iadesine, 16.3.1984 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972