DAVA : Taraflar arasındaki davadan dolayı Mersin Asliye 3. Hukuk Hakimliğince verilen hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davacı avukatı tarafından istenmiş olmakla işin gereği konuşulup düşünüldü :

KARAR : Davacı vekili; müvekkilinin babasının çavuş lakabıyla tanınan ve kebap ve baklava imal eden bir kişi olduğunu, ölümü üzerine müvekkilinin bu işi devam ettirip haklı bir şöhret kazandığını ve (Çavuşoğlu) markasını adına tescil ettirdiğini, babasının ve davacının yanında açılıp ayrılan davalıların ise önce Gaziantep'te bir dükkan açtıklarını, bilahare Mersin'e yerleşip (Gaziantepli Çavuşoğlu) işletme adını alarak faaliyete başladıklarını, bu tutumun haksız oluğunu ileri sürerek markaya vaki tecavüzlerinin menini talep ve dava etmiştir.

Davalılar vekili cevabında müvekkili (A.)'nın lokantada işçi olduğunu kendisine husumet düşmeyeceğini, müvekkili (R.)'nin ise lokantayı tescilden önce açıp meşhur ettiğini 21.11.1979 tarihinde dernekte kayıtlı olduğunu, marka ve ünvanla ilgili iştigal konularının aynı olmadığını, müvekkilinin lokantacı olduğunu, davacı markasının ise daha ziyade tatlı çeşitleriyle ilgili bulunduğunun savunarak davanın reddini istemiştir.

Mahkemece toplanan delillere, davalıların lokantacılık işine başlama tarihlerinin davacının markasının tescil işleminden önce olmasına, markanın sicil dairesi coğrafi hudutlar içinde olması gerektiği görüşüyle davanın reddine karar verilmiştir.

Hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir.

1. Davalılardan (A.Ö.)'ın haksız rekabet yapıldığı iddia olunan diğer davalı (R.)'ye ait lokantada işçi olarak çalıştığı savunulmuş ve buna dair belge de ibraz edilmiş olup savunmanın aksi davacı tarafça ispatlanamadığından bu davalı hakkında sonucu itibariyle doğru bulunan karara ilişkin temyiz itirazlarının reddiyle hükmün onanmasına,

2 - Davalı (R.Y.) hakkındaki temyiz itirazlarına gelince;

Dosyada mevcut belgeler ve iddia ve savunmadan anlaşıldığına göre davalı (R.), davacının babası yanında uzun bir süre çırak ve kalfa olarak çalışmış, baklavacılık ve tatlıcılık sanatını burada öğrenmiş bir kişidir. Bilahare işten ayrılarak önce Gaziantep'te bir işyeri açmış bir süre sonra da Mersin'e gelerek lokantacılık yapmaya başlamıştır.

Davacının Çavuş lakabıyla meşhur edip tanıttığı markayı "Çavuşoğlu" olarak 21..4.1982 ve 25.5.1982 tarihlerinde tescil ettirdiği anlaşılmaktadır. Davalının tescil ettirmiş olduğu bir marka yoktur. Davalı, açtığı lokantaya "Gaziantepli Çavuşoğlu" ismini vererek çalışmaya başlamıştır. Davacı da davalıların yaptıkları bu haksız rekabetin menini netice olarak da markaya tecavüzün menini istemiştir. Davalı vekili savunmasında davacının tescil edilen markasının baklava börek gibi yiyecek maddeleriyle ilgili olduğunu, halbuki lokanta işletmeciliğinin başka bir konu bulunduğunu, tatlı yemek isteyecek bir kişinin lokantaya değil tatlıcıya gideceğini belirterek haksız rekabet bulunmadığını belirtmiştir.

Davalı (R.)'nin Mersin'de açtığı lokantayı "Gaziantepli Çavuşoğlu Lokantası" ünvanı altında işlettiği konusunda taraflar arasında bir uyuşmazlık yoktur.

Davada halli gereken husus bu hareketin davacının markasına tecavüz teşkil edip etmediği haksız rekabet yaratıp yaratmadığı noktasıdır.

TTK'nun 43. maddesi uyarınca hakiki şahıs olan tacirin ticaret ünvanı 48 inci maddeye uygun olarak yapabileceği ilaveler ile kısaltılmadan yazılacak ad ve soyadından terekküp eder. İşletmenin durumu hakkında 3 üncü kişilerde yanlış bir kanaatın meydana gelmesine mahal verecek şekilde ünvana ilaveler yapılamaz. Bu husus ünvanın kapsamının ve ilavelerini belirten TTK.nun 48 inci maddesinde belirtilmiştir. Yine TTK.nun 43/2 nci maddesinde "başka bir sicil dairesinde daha önce tescil edilmiş olan aynı ad ve soyadını ihtiva eden bir ticaret ünvanı sahibinin haksız rekabetten doğan haklarının mahfuz olduğu" belirtilmiştir. TTK.nun 57/f. 5 maddesinde de"başkasının haklı olarak kullandığı ad, marka gibi tanıtma vasıtaları kullanmak" hüsnüniyet kaidelerine aykırı hareketler olarak haksız rekabet sayılmıştır.

Davalı (R.Y.) davacı yanında yetişen ve usta olan (mesleği öğrenen) kişidir. Adı geçenin Mersin'de açtığı lokantaya "Gaziantepli Çavuşoğlu Lokantası" ismini vermesi, Çavuşoğlu sözcüğü tekbaşına kullanılmasa bile davacının tescili "Çavuşoğlu" markasıyla iltibas yaratmaktadır, ilk bakıştan bu lokantanın Gaziantep'te faaliyet gösteren davacıya ait "Çavuşoğlu" işletmesinin bir şubesi izlenimini vermektedir. O halde olayda haksız rekabetin mevcut olduğu düşünülmelidir. Davalı (R.)nin "Çavuşoğlu" ismini kullanma gayreti, davanın seyri sırasında (Y.) olan soyadını "Çavuşoğlu "olarak değiştirmesiyle de ortaya çıkmaktadır. Ustasının meşhur ettiği (dosyada mevcut başka bir ilamla da sabit olan) bir markanın çırağı tarafından ticaret ünvanında kullanılması haksız rekabet ve markaya tecavüz menini istemeye gerek TTK. ve gerekse Markalar kanununun 47. maddesi hükümlerine göre haklı bulunmaktadır.

Dosyada mevcut delillere göre davalı (R.)'nin, markaya vaki tecavüzünün menine karar vermek gerekirken yazılı olduğu şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ : Yukarıda 1 nolu bentte yazılı nedenle davalı (A.)'e ilişkin temyiz itirazlarının reddiyle, hakkındaki hükmün ONANMASINA, 2 nolu bentte yazılı nedenlerle temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün (R.Y.) (Çavuşoğlu) aleyhine BOZULMASINA, 22.1.1985 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972