 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
E: 1983/916
K: 1984/374
T: 06.04.1984
DAVA : Taraflar arasındaki "bakiye kıdem tazminatı" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Tavşanlı Asliye Hukuk (İş) Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 14.6.1983 gün ve 71-115 sayılı kararın incelenmesi davalı işveren vekilleri tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 13.10.1983 gün ve 5610-7939 sayılı ilamıyla "... 1-1475 sayılı İş Kanununun değişik 14. maddesinin 8. fıkrasına göre, aynı kıdem süresi için bir defadan fazla kıdem tazminatı veya ikramiye ödenmez. bu yön emredici mahiyette olup, aksine sözleşme yapılamaz; yapılmış ise geçerlilik tanınamaz. Buna göre işçinin evvelce kıdem tazminatı alarak ayrılmış olduğu hizmetleri kıdem tazminatında dikkate alınmaz. Mahsup suretiyle hesap şekli de ayı kıdem süresi için bir defadan fazla kıdem tazminatı ödenmesi niteliğindedir. Olayda davacının önceki çalışmasına ait hizmet akti muvazzaf askerlik nedeniyle kıdem tazminatı ödenmek suretiyle sona ermiştir. Açıklanan durum karşısında bu süre artık kıdem tazminatında değerelndirilemez. Mahkemenin aksine görüşle hüküm tesis etmiş olması doğru değildir.
1 - Kıdem taminatında yıldan artan süreler için oran dahilinde hesap yapılacağı yine 14. maddenin emredici hükümlerindendir. Yıl tamamlanmak suretiyle hesap şekli de kanuna aykırıdır.
2 - Kıdem tazminatı hesabında 7,5 kat tavan sınırında gözönünde tutulması gerekir.
3 - Davacının Almanya'ya giderken ayrılması suretiyle iş akti kıdem tazminatını gerektirmeyecek şekilde sona ermiş bulunmakla bu sürenin çalışma süresine eklenmesi suretiyle, kıdem tazminatı hesabı İş Kanununun 14. maddesine aykırıdır. aksine Toplu Sözleşme hükmü kanunun emredici hükmüne aykırı olup geçersizdir..." gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yagrılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
KARAR : Hizmet sözleşmesinin 29.9.1980 günü bozulması itibariyle, kıdem tazminatında 7,5 katla ilgili bozma telebine karşı direnme isabetli ise de; diğer yönlerden, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, doyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere göre Hukuk Genel Kurulunca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uymak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle, direnme kararı bozulmalıdır.
SONUÇ : Davalı işveren vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı H.U.M.K'nun 429. maddesi gereğince BOZULMASINA 6.4.1984 gününde oybirliği ile karar verildi.