Hukuki.NET


Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
E: 1983/9801
K: 1984/378
T: 20.01.1984
DAVA : Davacı, noksan ödenen kıdem tazminatının tahsiline karar verilmesini istemiştir. Yerel mahkeme, isteği hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı Kooperatif Müdürü tarfından temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR : Davacı, 1581 sayılı Kanuna göre, kuralın Tarım Kredi Koopretifi Müdürü iken emkeliye ayrılmıştır. 1581 sayılı Kanun ve bu Kanun uyarınca çıkarılan anasözleşme ve Personel Yönetmeliği hükümlerine göre, atama yolu ile işe alınıp çalıştırıldığı tayin, terfi nakil, sorumluluk, işten çıkarma gibi ve diğer özlük işlemlerinin anasözleşme ve yönetmelikle düzenlendiği, bu durum ve görülen işin niteliğide dikkate alındığında aradaki ilişkinin hizmet aktine değil, statü hukukuna tabi olduğunun kabulü gerektiği sonuç ve kanatine varıldığından davaya bakmaya iş Mahkemesi görevli değildir.
Bu itibarla görevsizlik kararı vermek gerekirken, işin esasına bakılarak hüküm tesis edilmiş olması bozmayı icab ettirmiştir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda açıklanan sebepten BOZULMASINA, 20.1.1984 gününde oyçokluğuyla karar verildi.
KARŞI OY YAZISI :
Kanunda işçi, bir hizmet akdine dayanarak herhangi işçi, bir hizmet akdine dayanarak herhangi bir işte ücret karşılığında çalışan kimse olarak tanımlanmıştır.
Gerçekten bütün çalışanları bağımlı ve bağımsız çalışanlar olarak iki büyük gruba ayıracak olursak bağımlı çalışanlar arasında yer alan işçiyle diğer bağımlı çalışanlardan ayıran tek ve belirgin biçimsel ölçünün Kanunda'da işaret edildiği gibi hizmet akdi ilişkisi olduğu görülür. Bu ilişki çalışanın hukuki durumunu saptamakta hak ve borçlarının değerlendirilmesinde son derece önemlidir. Hatta yasadaki bu tanımlama açısından görülmekte olan işin niteliğinin bile etkili bir unsur olarak görülmemesi gerekir. Yalnız Anayasanın 128'nci maddesi ile Personel Yasasının 4 ncü maddesinde Devletin Kamu ve İktisadi Teşebbüsleri ile diğer Kamu Tüzel Kişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevlerin memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle yürütülmesi öngörülmüştür.
Bu halde dahi görülen işin kamuya yararlı kamu görevi olması yeterli olmayıp bu kamu görevinin asli ve sürekli olması yanında genel idare esaslarına göre yürütülmesinde de gereklilik bulunması icabeder.
Bu temel kuralın sonucu olarak ta Genel İdare esaslarına göre yürütülmesinde zorunluluk bulunmayan bir kısım kamu hizmetlerinin iş akdinin konusu olabileceğini kabul etmek gerekir. Nitekim Kamu Kuruluşlarının bir çoğunda örneğin Belediye temizlik, toplu taşımacılıkta olduğu gibi bir tür uygulamalar yapılmaktadır.
Olayımızda ise, davacı Tarım Kredi Kooperatifinde ya da birliğinde görev yapmıştır. Bu Kooperatifler 2836 sayılı yasalara göre çiftçiler tarafından kurulmuş tamamen özel hukuk alanında anasözleşmesine ve yasaya göre faaliyet gösteren ortaklık kuruluşlardır.
Özel yasalarda Ekonomi Bakanına veya Ziraat Bankasına gözetim ve müdahale hakkı tanınması ve hatta kooperatifin para ve malları bilanço, tutanak ve başkaca evrak ve defterler ve belgeler üzerinde suç işlenmesi halinde devlet memurları gibi ceza göreceğinin hükme bağlanması kooperatifin hukuki ve ekonomik niteliği itibariyle personelle tüzel kişi arasında hizmet akdi kurulmasını engellemez. Esasen işverence de sonuna kadar davacının hak ve görevleri hep hizmet akdi ilişkisi içinde değerlendirilmiştir.
Yukarıdan beri açıklanan nedenlerle uyuşmazlığın İş Hukuku hükümleri içerisinde çözümlenmesi gerekeceği görüşünde olduğundan ilişkinin statü hukuku alanında kaldığı yolundaki çoğunluk görüşüne katılınmamıştır.
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler
  • [Sorumluluk hukuku] Dijital Sağlık ve Yasal Düzenlemeler: Bitkisel Ürünlerin Online Satışı 
  • 01.05.2025 13:12
  • 2. küçük dairemde kira artış anlaşmazlığı 
  • 29.04.2025 15:42
  • Sözleşmede anarak whatsapp yazışmalarının yasal bildirim kanalı ilan edilmesi. 
  • 29.04.2025 00:17
  • Sözleşmedeki "görüş alınarak" ifadesi, görüşü alınan tarafa eylemi engelleme hakkı verir mi? 
  • 29.04.2025 00:03
  • [Babalık davaları] Evlat edinilen çocukların eski baba adı değişimi hk. 
  • 27.04.2025 11:06


    Yeni Mevzuat

  • KDV Filo Kiralama Şirketleri (Fleetcorp) Borçlarını Devir ALan Varlık Yönetim Şirketleri 

  • Filo Kiralama Şirketlerinin Borçlarının Varlık Yönetim Şirketlerine Devri Halinde KDV 

  • Trafik kazasında kusuru olmayan alkollü sürücüye kasko hasarı ödenir 

  • Keşide tarihinin tahrif edildiği ve ibraz sürelerinin geçtiği çekler Borçlu olunmadığının Tespiti 

  • İkinci Nesil İnternet Sitelerinin Hukuki Statüsü 




  • YARGITAY KARARLARI :
    İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

    Diğer Bölümlerimiz +
    Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

    İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini