 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
E: 1983/4915
K: 1983/7675
T: 04.10.1983
DAVA : Davacı sehven ödenen kıdem tazminatının tahsiline karar verilmesini istemiştir. Yerel mahkeme isteği reddetmiştir.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacı 9. dönem toplu iş sözleşmesinin yürürlükte bulunduğu sırada işyerinden ayrılan davalıya bir önceki 8. dönem toplu iş sözleşmesinin 89/b maddesinin "herhangi bir sebeple iş akti feshedilen işçi yeniden işe girdiği takdirde eskiden çalıştığı süre kıdem tazminatında dikkate alınır. Ancak işçi evvelce kıdem tazminatı almış ise son ayrılışında bu miktar tahakkuk ettirilerek kıdem tazminatından maksup edilir" şeklindeki hükmüne göre son ayrılışında kıdem tazminatı hesap edilirken çalışma süresi dahil edilmek ve o devre için ödenen kıdem tazminatı mahsup olunmak suretiyle ödemede bulunulduğunu, ancak sonradan yapılan 9. dönem toplu iş sözleşmesinde böyle bir hükmün yer almaması nedeniyle fazla ödeme yapıldığının anlaşıldığını ileri sürerek, fazlaya ait ödemenin iadesini istemiştir.
1475 sayılı İş Kanununun değişik 14. maddesinde, aynı kıdem süresi için bir defadan fazla kıdem tazminatı veya ikramiye ödenmeyeceği öngörülmüştür. Bu yön emredici olup, uyulması zorunludur. Aksine sözleşme yapılamaz, yapılmış ise geçersizdir.
Toplu İş Sözleşmesinin mahsup yolu ile ödemeye ilişkin hükmü, aynı kıdem süresi için bir defadan fazla kıdem tazminatı ödenmesine yer verecek niteliktedir. Bu nedenle davacı müessesenin kıdem tazminatı ödenmek suretiyle sona ermiş olan önceki hizmet süresini, son kıdem tazminatı hesabında değerlendirmiş olması yasanın emredici hükmüne aykırı olup ve diğer şartları da gerçekleştiği takdirde fazlaya ait ödeme geri istenebilir.
Maddi olaylara uygulanacak hukuk kaidelerini tesbit edip uygulamak da hakime aittir.
O halde ileri sürülüş biçimine bakılmaksızın işin esası hakkında tarafların gösterecekleri deliller incelenip değerlendirildikten sonra bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde davanın reddi isabetsiz olup, bozmayı icabettirmiştir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen sebepten davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde iadesine, 4.10.1983 gününde oybirliğiyle karar verildi.