 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
E: 1983/408
K: 1983/642
T: 01.02.1983
DAVA : Davacı kıdemli işçiliği teşvik ikramiyesinin ödetilmesine karar verilmesini istemiştir. Mahkeme isteği hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü :
KARAR : 1 - Yapılan soruşturmaya, toplanan delillere ve kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalının aşağıdaki bentler dışındaki temyiz itirazları yerinde değildir.
2 - Kıdemli işçiliği teşvik ikramiyesini düzenleyen toplu iş sözleşmesinin 92. maddesinde bu ikramiyenin günlük ücret üzerinden ödeneceği öngörülmüştür.
Ücret ve ödemelere ilişkin 115. maddede ise ödemelerin toplam ücret üzerinden yapılacağı açıkca yazılı olmayan hallerde kıdem ücreti cetveli üzerinden ödeme yapılacağı kabul edilmiştir.
Bu hale göre, kıdemli işçiliği teşvik ikramiyesinin günlük kıdem ücreti üzerinden hesap edilmesi gerekirken, buna ayrıca iş tazminatı ve diğer eklentilerin katılması suretiyle isteğin hüküm altına alınması doğru değildir.
3 - Toplu İş Sözleşmesinin 92. maddede malullük, yaşlılık ve emeklilik hallerinde hizmet sürelerine göre ödenmesi öngörülen kıdemli işçiliği teşvik ikramiyesi kıdem tazminatı niteliğinde bulunduğundan ayrılış tarihi ve 2320 sayılı yasa hükümleri karşısında asgari ücretin 7,5 katlık sınırının tesbitinde, evvelce ödenen kıdem tazminatı ile birlikte dikkate alınması gerekirken bu yön araştırılmadan hüküm tesisi doğru değildir.
SONUÇ : Temyiz edilen kararın yukarıda 2. bentdeki sebepten oybirliğiyle 3. bentdeki sebepten oyçokluğu ile davalı yararına BOZULMASINA,peşin alınan temyizharcının istek halinde ilgiliye iadesine 1.2.1983 gününde karar verildi.
KARŞI OY YAZISI
Emeklilik nedeniyle hizmet sözleşmesi sona erdirilen davacının, Toplu İş Sözleşmesinin 92. maddesinde yer alan "kıdemli işçiliği teşvik ikramiyesi"ne ilişkin isteğinin kabulü haklı nedenlere dayanmaktadır.
Dosya içeriğine göre, sözü edilen ikramiyenin, iş koşulu haline geldiği ve davacının buna hak kazanmak için tüm koşulları yerine getirdiği açıktır.
Toplu İş Sözleşmesi ile öngörülen kıdemli işçiliği teşvik ikramiyesinin düzenleme biçimi ve niteliği itibarıyla, kıdem tazminatının kabul edilmesinde yasa koyucu tarafından güdülen amaç dikkate alındığında, her ikisinin aynı anlamda olmadığı, farklı yönlerin bulunduğu anlaşılmaktadır.
2320 sayılı Yasa ile İş Kanununun 98. maddesine yapılan bir ilave ile 14. madde esaslarına aykırı olarak yapılacak kıdem tazminatı ödemelerinde, esas tutar ve 7,5 kat sınırının aşılmasına ilişkin cezai ve mali yaptırım sadece kıdem tazminatı için öngörülmüştür. Kıdem tazminatı deyiminin, olaya konu edilen kıdemli işçiliği teşvik ikramiyesine ilişkin ödemeleri kapsadığı söylenemez.
Nitekim benzer bir olayda Yüksek Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun, 3.3.1982 gün ve esas 1981/9-773, karar 1982/199 sayılı kararda "başarı ikramiyesinin" iş koşulu haline geldiği nitelik ve amaç yönünden kıdem tazminatından farklı olduğu kabul edilmiştir.
Açıklanan nedenlerle temyiz edilen kararın ikinci bentde gösterilen nedenlerle bozulması, ancak üçüncü bentde gösterilen bozma nedenleri varit olmadığından hükmün bu bölümünün onanması oyundayım.