 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
E: 1983/3064
K: 1983/4991
T: 30.05.1983
DAVA : Davacı 9. dönem toplu iş sözleşmesinin geçici maddesinin uygulanması ile elde edilecek çıplak yevmiyenin tesbiti ve ödenmeyen ilave tediyelerin ödetilmesine karar verilmesini istemiştir. Mahkeme isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü :
KARAR : 6772 sayılı Yasa hükümleri uyarınca işçiye ödenen ek ödemelerin aynı Yasanın 4. maddesinde bu konudaki aylık istihkakların hesabında hafta, genel tatil ücretleri gibi esas ücrete munzam ödemelerin nazarı itibar alınmayacağı yolundaki sınırlama karşısında 26 günlük ücret üzerinden hesaplanacağı kabul edilmiş ve bu husus yargı içtihat ve uygulamalarıyla da açıklığa kavuşturulmuştur.
İlave tediyelerin aylık miktarlarının tesbitindeki bu sınırlama yanında, yılda ödenecek aylık ikramiyenin adedininde toplu iş sözleşmeleriyle yasanın öngördüğü miktarları aşılamayacağı yolunda son yıllarda oluşturulan yargı kararları karşısında 19.4.1981 tarihinde yayınlanan 2448 sayılı Yasa çıkarılmış ve bu Yasanın 1. maddesiyle 6772 sayılı Yasa bu yasa uyarınca işçilere yapılan ilave tediyelerden ayrı olarak her yıl için bir aylık istihkakları tutarını (hafta ve genel tatil ücretleri dahil) geçmemek şartıyla toplu iş sözleşmeleri ile en çok iki ikramiye daha verilebileceği hükmü eklenmiştir.
Maddede "bu kanun uyarınca işçilere yapılan ilave tediyeler" dendiğine göre gerek aylık istihkakların hesabındaki yöntem ve gerekse senede ödenen aylık ikramiye adedi hakkındaki esaslar 6772 sayılı Yasada olduğu haliyle muhafaza edilmiş. Ancak bundan ayrı olarak, bu defa hafta ve genel tatil ücretleri de dahil azami bir aylık istihkakı geçmemek üzere her yıl için toplu iş sözleşmeleri ile 2 ikramiye daha verilebileceği kabul edilmiştir.
2448 sayılı Yasanın geçici 1. maddesinde; yürürlükte olan toplu iş sözleşmeleri ile yürürlük süresi sona erdiği halde 2364 sayılı Kanun uyarınca Yüksek Hakem Kurulu tarafından henüz yeniden yürürlüğe konulmamış olan toplu iş sözleşmelerinde öngörülen ilave tediye ve ikramiyelere ilişkin hükümlerin uygulanmasına bu sözleşmelerin yenilenmesine kadar devam olunacağı esası getirilmek suretiyle toplu iş sözleşmelerinde bu konuya ilişkin hükümlere yenileninceye kadar geçecek süre içinde geçici bir geçerlilik tanınmıştır.
Yine aynı yasanın geçici 2. maddesinde de toplu iş sözleşmeleri, Yüksek Hakem Kurulu'nca yeniden yürürlüğe konulurken bu konuda öngörülen sayıyı aşan ikramiye tutarlarının ücrete ekleneceği öngörülmüştür.
Öbür yandan yasanın 3. maddesiyle yasaya aykırı uygulamalar açıkca yasaklanmıştır. Bu itibarla Yüksek Hakem Kurulu'nca yenilenen 9. dönem toplu iş sözleşmelerinin 7. maddesindeki hükmü 2448 sayılı yasanın geçici 2. maddesindeki hükümle eş anlamda kabul etmek ve sadece ikramiye sayısı itibarıyla gün olarak meydana gelen kayıpların kök ücrete ekleneceğini kabul etmek gerekir. Zira geçici 2. maddede kanunda öngörülen sayıyı aşan ikramiyelerin ücrete eklenmesi kabul edilmiştir.
Bu açıklamalarla varılan sonuç belirlenmek icabederse, işyerindeki uygulamalar, toplu iş sözleşmesi hükümleri dikkate alındığında ilave tediye yönünden 30-26=4 günlük fark ilave tediyenin temel çıplak ücrete eklenmek suretiyle yeni bir ücret oluşturulması değil, yasanın geçici 1. maddesine göre 8. dönem toplu iş sözleşmesinin konu ile ilgili hükmünün geçerli bulunduğu sürede sözleşmeye göre noksan ödeme varsa, ancak bu miktar ilave tediye farkı olarak istenilebilir. Mahkemenin bu esaslara uygun bulunmayan kararı bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda açıklanan sebepten davalı yararına BOZULMASINA,peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 30.5.1983 gününde oyçokluğuyla karar verildi.
KARŞI OY YAZISI
2448 sayılı Yasanın geçici 2. maddesinin "toplu iş sözleşmeleri Yüksek Hakem Kurulunca yeniden yürürlüğe konulurken bu kanunda öngörülen sayıyı aşan ikramiyelerin tutarı ücrete eklenir" ifadesi 6772 sayılı Yasaya göre ödenecek 26 günlük ücret tutarı üzerindeki tüm ödemeleri kapsamaktadır. Bu itibarla 30-26 = 4 günlük fark ilave tediyeyi bu yansımadan ayrık tutmak mümkün değildir.
Bu nedenle çoğunluk görüşüne katılmıyorum. Hükmün onanması oyundayım.