 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
7. Hukuk Dairesi
E: 1983/7179
K: 1984/5504
T: 18.04.1984
DAVA : Tapulama sırasında 1128 parsel sayılı 3400 m2 yüzölçümündeki taşınmaz tapu kaydı tapu dışı paylaşma ve satışa dayanılarak A.K. adına tesbit edilmiştir. Hazinenin başka tapu kaydına dayanan itirazı üzerine tapulama komisyonunca yetkisizlik kararı verilerek dosya tapulama mahkemesine devredilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne, taşınmazın Hazine adına tesciline karar verilmiş; hüküm, A.K. tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece yapılan keşif ve uygulama sonucunda tarafların dayanmış olduğu tapu kayıtlarının nizalı parseli kapsadığı saptanmıştır. Davalı tarafın dayandığı tapu kaydı 1312, Hazinenin dayandığı ise 1302 gününden gelen 1326 tarihli kayıttır. Davalı tarafından dayandığı tapu kaydının geldi-gittisi gösterilmemiş, hazinenin dayandığı tapu kaydın da ise öncesinin Hazine-i Hassa arazisi iken 13264da Hazine-i Hassa İdaresinin kaldırılması üzerine bu taşınmazların dahi Devlete geçmiş olması nedeni ile tesbit edildiği iktisap sütununda belirtilmiştir. Gerçekten Hazinei-i Hassa arazisini Hazine tarafından Hazine-i Hassa İdaresi zamanında kişilere Devlet arazisi gibi temlik edilmesine olanak yoktur. bu nedenle olağan olarak bu tür tapu kayıtları değerden yoksundur. Ancak, dosyada bulunan ve emsal dosyalarda örneği getirtilen turalı başlıklı Hazine-i Hassa arazisinden kişilere temlik işlemini yapıldığını gösteren belgede dağıtılan yerlerin sahibi sınırları ve sair nitelikleri gösterilmiştir. Temlik işleminin ise 1303'ten itibaren süre geldiği komüsyon kararında belirtilmiştir. bu durumda eğer davalı tarafından dayandığı işlemi yapılmadan geniş bir arazi kesimini kaplayan hazine-i hassa kaydının hazineye geçmiş olması halinde hazinenin olur. Kaydı mükerrer nitelik taşır. Mahkemece bu yön gözetilerek tapu idaresinde hazine-i hassa defterleri de incelenmek suretiyle davalı taraf veya miras bırakanın ya da akdi selefi adına aynı sınırlarla temlik işlemi yapılıp yapılmadığı hazine-i hassa defterlerine ve kayıtlardaki sahibi incelenmek suretiyle saptanılmalı ve davalı tarafın dayandığı tapu kaydının öncesinin hazine-i hassa arazi olup olmadığı gereği gibi saptanmalı, bu konuda dosyada bulunan komisyon kararındaki açıklama üzerinde de durulmalı, gerekli tüm inceleme yapılmalı ve sonucuna göre bir karar verilmelidir. Emsal dosyalarda turalı hazine'i hasa temlik belgesinin tapu idaresinden gönderilmemiş olması dolalısıyla kişilerin dayandığı tapu kayıtlarını değerden yoksun olarak kabul edilmesi ve davalar için emsal olamayacağı gibi, o davalar bakımından dahi kişilerin hakları H.U.M.K.nun 445. maddesi hükmünce saklı olmak gerekir. Bu itibarla yerinde olan temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 18.4.1984 tarihinde oybirliği ile karar verildi.