 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
2. Hukuk Dairesi
E:1983/530
K:1983/1842
T:03.03.1983
* ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARIN İPTALİ
* BİÇİM EKSİKLİĞİ
ÖZET : MK. m. 500'de öngörülen butlan nisbidir. Hakim kendiliğinden [resen] biçim eksikliğini ele alamaz.
(743 s. MK m. 500)
İsmail ve arkadaşları ile Saliha arasındaki vasiyetname iptali davasının yapılan muhakemesi sonunda verilen hükmün temyizen murafaa icrası suretiyle tetkiki davalı tarafından istenilmekle, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü
MK.nun 499 - 500. maddelerinde yer alan iptal sebeplerinin varlığı halinde, ölüme bağlı tasarruf kendiliğinden hükümsüz olmayıp, "kabili iptal" yani, nisbi butlanla iletli olur. Öyle ise taraf ileri sürmedikçe hakim, şekil eksikliğini kendiliğinden inceleyemez.
MK.nun 501. maddesine göre iptal davası için zamanaşımı öngörülmüştür. Öte yandan, iptalini gerektiren sebepler bile olsa, ele geçen vasiyetnamelerin Sulh Hakimine verilmesi zorunlu olup, ilgililerin iptal ettirme hakkı saklıdır (MK. 535, 538). O halde, dava açılmazsa ölüme bağlı tasarruf sağlık kazanacağı gibi, zaman aşımına uğrayan tasarruf bile geçerliğe kavuşur. İptal davası hakkı mirasçılara tanınmıştır. İşte bütün bunlardan anlaşıldığı gibi, MK.nun 500. maddesinde öngörülen butlan, "mutlak değil, nisbi"dir. İşte bu sebepledir ki dava için zamanaşımı kabul edilmiş, dava açmak hakkı da mirascının arzu ve iradesine bırakılmıştır. Hal böyle olunca, hakimin resen şekil eksikliğini ele alıp incelenmesi mümkün değildir. Esasen Usulün 76. maddesi de buna imkan vermez. Şu durumda Hakim kendiliğinden davayı red edemez. Yargıtay'ın uygulanması da bu doğrultudadır.
Az önce açıklanan gerekçelere rağmen ve davacının isteği de yokken, mahkemece resen şekil eksikliği sebebiyle (MK. 483) vasiyetname iptal edilmiş olması usul ve kanuna aykırıdır.
Sonuç : Temyiz edilen kararın gösterilen sebeple (BOZULMASINA) ve duruşma için takdir olunan beşbin lira vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine, 3.3.1983 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.