DAVA : Taraflar arasındaki tesbit davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalılar avukatınca temyiz edilmesi üzerine; dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : 1 - Davacı, kiracı olarak oturmakta olduğu dükkandan, davalılar tarafından yeniden inşa nedenine dayanılarak aleyhine açılan tahliye davası sonucu icra marifetiyle tahliye edildiği ve fakat davalıların diğer kiracılar aleyhine tahliye istemedikleri, binanın boş olan bazı bölümlerini yeniden kiraya verdikleri ve kendisinin hükmen tahliye ettiği yeri de kiraya verme girişiminde bulundukları nedenleriyle eski kirası altında olan yerde kiracılığının saptanmasını istemiştir.

Mahkeme, davalıların tahliyeden sonra yeniden inşadan vazgeçtikleri gerekçesiyle davanın kabulüne karar vermiştir.

2 - Bu davadan önce davacı aleyhine davalılar tarafından açılmış olan tahliye davasında mahkemece, tahliyeye 13.7.1981 tarihinde karar verilmiş ve hüküm Yargıtay 6. Hukuk Dairesi'nce onanmak suretiyle 21.10.1981 tarihinde kesinleşmiştir. Davacı kira konusu dükkandan icra marifetiyle 14.6.1982 tarihinde tahliye edilmiş ve kiracılık sıfatının tesbitine ilişkin bu davayı 23.2.1983 tarihinde açmıştır.

Mahkeme kararında da değinildiği üzere, taraflar arasındaki kira sözleşmesi, Kocaeli 2. Sulh Hukuk Mahkemesi'nde davacı aleyhine açılmış olan yeniden inşa sebebiyle tahliye davası sonucunda verilen tahliye kararının kesinleşmesiyle son bulmuştur.

6570 sayılı Taşınmaz Mal Kiraları Hakkında Kanunun 7. maddesinin ç bendi uyarınca yeniden inşa için tahliye edilen taşınmazların eski ve yeni halleriyle kiralanmasına ilişkin hukuki durum, anılan yasanın 15. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddenin 2. fıkrasına göre, 7. maddenin ç fıkrası uyarınca tahliye edilen gayrimenkuller, eski hali ile, mücbir sebebler olmadıkça, üç sene süreyle başkasına kiraya verilemez. Bu fıkra hükmü ile aynı maddenin 3 ve 4. fıkralarının birlikte değerlendirilmesinden, 6570 sayılı Yasanın 7. maddesinin ç bendine göre yeniden inşa ve tadil sebebiyle taşınmazın boşaltılmasına rağmen kiralayan mal sahibi inşaattan vazgeçtiği takdirde, mücbir sebeblerin bulunması hali müstesna, eski kiracıya tercih hakkı tanımakla yükümlü olduğu ve bu hakkı bertaraf etmedikçe üç sene süreyle kiralanan eski kiracısından başkasına kiralayamayacağı sonucu çıkmaktadır. Şu halde yeniden inşa veya tadilin gerçekleşmemesi halinde eski kiracıya bir tercih hakkı verilmek zorunludur. Eski kiracının bu hakkı ortadan kaldırılmadan yer başkasına kiraya verilirse, kiralayan cezai müeyyideye ek olarak, eski kiracının bu suretle uğradığı zararı tazminle sorumlu olur.

Olayda davacının tahliyesinden sonra kiralayanın binada boş olan kısımları kiraya vermesinden, yeniden inşa işinin bir süre geriye bırakıldığı ya da bundan vazgeçildiği anlaşılmaktadır. Dava açıldığı tarihte, davacının tahliye ettiği yerin henüz kiraya verilmediğinde bir uyuşmazlık yoktur. Davacı burayı kiralamada ancak 6570 sayılı Yasanın 15. maddesinde öngörülen biçimde yasal bir tercih hakkına sahiptir. Aynı yerde kiracı sıfatını kazanması için ise yeni bir kira sözleşmesine gerek vardır. Eski kira sözleşmesi kesin tahliye kararıyla ortadan kalktığına ve yeni bir kira sözleşmesi hususunda tarafların icap ve kabulü bulunmadığına göre, davacı mahkeme kararı ile tahliye ettiği yerde kiracılık sıfatına sahip değildir.

Davanın bu nedenlerle reddi gerekirken, kararda yazılı gerekçelerle davacının kiracılığının tesbitine karar verilmesi yasaya aykırıdır ve bozma nedenidir.

SONUÇ : Kararın, yukarıda 2. bentde açıklanan nedenlerle davalı yararına BOZULMASINA, istek olursa peşin harcın iadesine, 16.12.1983 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972