DAVA : Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne ve kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmesi üzerine; dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : Taraflar arasında görülen önceki davada adi ortaklığın feshini ve 1972 yılı için kar payına hükmedilerek kesinleşmiştir. O dava 1973 yılında açılmış ve 1979 yılında sonuçlanmıştır. Şimdiki davada davacı bu iki tarih arasındaki kar payı ile birlikte, yatırdığı 20.000 lira sermayenin iadesini talep etmiştir. Mahkemece, sermayenin davacıya iadesine karar verilmiş, kar payına ilişkin istemi sözleşmeyi fesih iradesini diğer tarafa daha önce iletildiği ve ortaklığın 31.12.1972 tarihinde sona erdiği gerekçesiyle reddedilmiş, hüküm davacı ve davalı yanca temyiz edilmiştir.

1 - Taraflar arasında 5.2.1972 tarihinde 3 yıl süreli bir adi ortaklık kurulmuştur. Ortaklık mukavelesinin 16. maddesine göre taraflar süre sonundan iki ay evvel ortaklığı feshedeceklerini yazılı olarak bildirmedikleri takdirde ortaklığın birer yıl süre ile uzayacağı kabul edilmiştir. Davacı 31.12.1972 tarihinden itibaren ortaklığı haklı nedenlerle feshettiğini davalıya ihtarname ile tebliğ etmiştir. Bu durumda ortaklık uzamamış, en son 5.2.1975 tarihinde sona ermiştir. Her ne kadar önceki davada fesih kararı 1079 yılında verilmiş ise de ortaklık bu arada sona erdiğinden, fesih kararına kadar ortaklığın devam ettiği kabul edilemez. Ortaklık süreli olduğundan ve daha önce feshi ihbar edilmiş bulunduğundan BK.nun 535/5. maddesi uyarınca sürenin hitamı ile ortaklık nihayet bulmuştur. BK.nun 535/7. maddesindeki haklı sebeplerden dolayı fesih için verilen mahkeme ilamı tarihinde ortaklığın son bulacağına dair hüküm daha önce süresi sona eren ortaklıklara ait olmadığından, bu hükmün dava konusu olayda uygulanması değildir.

Açıklanan nedenlerden dolayı taraflar arasındaki adi ortaklık 5.2.1976 tarihinde sona ermiştir. Bu dava ise 23.10.1981 tarihinde açılmıştır. Davalı on günlükk cevap süresi içinde zamanaşımı def'inde bulunmuştur. BK.nun 126/4. maddesinde adi ortaklıkta ortaklar arasındaki her türlü davaların beş yıllık zamanaşımına tabi olduğu bildirilmiştir. Dava tarihinden itibaren geriye doğru beş yıllık süreden daha önceye isabet eden 1973, 1974, 1975 yıllarına ait kar payı isteği zamanaşımına uğramıştır. Bu kısma ilişkin istemin zamanaşımı nedeniyle reddi gerekir. Zamanaşımına uğramayan 1976 - 1977, 1978 ve 1979 yıllarına ait kar payı isteğinin ise bu yıllardan önce 1975 yılında ortaklık son bulduğundan dolayı reddedilmesi gereklidir.

Mahkemece, kar payına ilişkin davanın yukarıda gösterilen gerekçelerle reddi gerekirken ortaklığın 31.12.1972 tarihinde sona erdiği gerekçesiyle reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı ise de bu aykırılığın giderilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden HUMk.nun 438/son maddesi uyarınca hükmün bu bölümünün gerekçesi yukarıda yazılı olduğu gibi değiştirilerek ve düzeltilerek onanmalıdır.

2 - 20.000 liralık sermaye payının tahsili talebine ilişkin dava da yukarıda açıklandığı üzere 5.2.1975 tarihinden itibaren beş yıllık zamanaşımına tabi olup dava tarihine kadar zamanaşımı süresi geçmiş olduğundan bu konudaki isteminde zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmesi gerekirken tahsile karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.

SONUÇ : 1. bentde açıklanan nedenlerle kar payına ilişkin davanın reddine ait hükmün gerekçesinin değiştirilerek ve düzeltilerek (ONANMASINA), ikinci bentde açıklanan nedenle sermaye payının tahsiline dair hükmün davalı yararına (BOZULMASINA), onama harcının peşin harçtan çıkartılmasıyla arta kalan 700 liranın 600 lirasının temyiz edenlerden davalıya, kalanının da davacıya istek olursa iadesine, 4.11.1983 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972