Taraflar arasındaki "tesbit" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, ( Sarayönü Asliye Hukuk Mahkemesi )nce davanın reddine dair verilen 17.7.1981 gün ve 1979/244-153 sayılı kararın incelenmesi davacı sendika kayyımı tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 9. Hukuk Dairesi'nin 29.9.1981 gün ve 10314-11176 sayılı ilamıyla, ( ...İtirazın yapıldığı tarihte geçerli bir itiraz oldukça ihtilafın esasının çözümlenmesi gerekir. Mahkemece dayanılan yasalar toplu iş sözleşmesinin tarafını teşkil edecek sendikanın tüzüğüne taalluk etmekte olup, görülmekte olan davanın konusunu ortadan kaldırır nitelikte değildir. Bu nedenle karar bozulmalıdır... ) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü :

2364 sayılı Yasanın 1. maddesi işçi veya işveren mesleki teşekküllerinin faaliyetlerini durdurmuş; grev ve lokavt yetkilerinin ertelendiği veya askıya alındığı hal ve yerlerde yürürlük süresi sona eren işyeri veya işkolu toplu sözleşmelerinin, Yüksek Hakem Kurulu'nun gerekli gördüğü değişiklikleri yapmak suretiyle yeniden yürürlüğe koyacağını hükme bağlamıştır. Yasa koyucu, 2364 sayılı Yasanın yürürlükte bulunduğu sürece sendikalar arası yetki çekişmelerine son vererek kamu düzenini korumak istemiş, bunun yanında toplu iş sözleşmesinin tarafını oluşturacak sendikanın belirlenmesinde de bir çözüm yolu getirmiştir. 2364 sayılı Yasanın 2. maddesinin son fıkrası, Yasanın yürürlüğü süresince toplu görüşme çağrısı yapılamayacağını ve yetki isteminde bulunulamayacağını öngörmüş; ancak, Yasanın yürürlüğü süresinden önce yapılmış çağrı ve kazanılmış yetkilerin geçersizliğine yol açacak bir düzenleme getirmemiştir. Yapılan çağrı ve itirazlar Yasanın yürürlüğe girmesinden önce sonuca bağlandıkları takdirde, meydana gelen hukuki durum geçerliliğini koruyacağı gibi, itirazlar henüz sonuca bağlanmamış olup da bu yasanın yürürlüğü sırasında çözümlenmişse aynı geçerliliği kazanacaktır. Burada şu husus da özellikle belirlenmelidir ki, yetki uyuşmazlığı çözümlenince gerçekleşecek olan yetki ilişkisi bulunduğu çağrı tarihi itibariyle kesinleşecek, başka bir anlatımla, çağrı tarihi itibariyle hukuki sonuç doğuracaktır. 2364 sayılı Yasanın 3. maddesi, toplu iş sözleşmesine taraf işçi teşekkülüne üye olmayan işçilerin toplu sözleşmeden yararlanmaları konusunu düzenlerken aynen şöyle demiştir; "Bu kanun uyarınca yeniden yürürlüğe konulan toplu iş sözleşmesinden taraf işçi teşekkülünün üyesi olmayan işçilerin yararlanması, 275 sayılı Kanunun 7. maddesinin 3 numaralı bendi hükmüne tabidir. Bu hükmün uygulanmasında yetkisi kesinleşmiş yeni bir sendika yoksa, yürürlüğe konulmaya esas alınan sözleşmenin tarafı olan sendika, yetkisi kesinleşmiş yeni bir sendika varsa bu sendika yürürlüğe konulan toplu iş sözleşmesinin tarafı sayılır." Bu hükümlerle de açıkca yukarıda değinilen esasları doğrular nitelikte olmak üzere, Yasa yeni bir sayılı Yasanın 3. maddesinin ilk hükmünün uygulanmasında, toplu iş sözleşmesinin tarafını oluşturacağını öngörmüştür. Bütün bu açıklamaların sonucu olarak, 2364 sayılı Yasa, kendisinin yürürlükte bulunduğu sürece çağrı yapılmasını, yetki uyuşmazlığı çıkarılmasını yasaklamış, daha önce çıkarılmış bulunan uyuşmazlıkların mahkemelerce çözümlenmesini engelleyen bir düzenleme getirmemiş; aksine buna cevaz veren hükümler koymuş bulunduğundan, mahkemece Hukuk Genel kurulu'nca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle, direnme kararı bozulmalıdır.

SONUÇ : Temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen sebeplerden dolayı HUMK.nun 429. maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine, 25.5.1984 gününde oyçokluğu ile karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972