 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
7. Hukuk Dairesi
E: 1982/15164
K: 1983/3572
T: 11.03.1983
- İSKAN SURETİYLE VERİLEN TAŞINMAZLAR - GERİ ALINMA
ÖZET: 2519 sayılı İskan Yasasının idare ye geri alma yetkisi veren 29. maddesi 1306 sayılı Yasa ile kaldırılmış ve ek 18. madde ile taşınmazın istihkak sahibi tarafından üst üste üç yıl işletilmemiş olması durumunda geri alma yetkisi mahkemeye verilmiştir.
İdarenin geri alma yolundaki idari tasarrufta, bulunduğu günde 29. madde yürürlükten kaldırılmış olmakla, anılan tasarruf iskan hakkı sahibi üzerindeki tapu kaydını Hazineye geçirme biçiminde bir sonuç doğuramaz. Böyle bir sonuç ancak mahkeme hükmüyle gerçekleşir.
(2510 s. İskan K. m. ek m. 18 1306 s. K. la Dğş.)
Taraflar arasında tapulama tesbitinden doğan dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin kanuni süresinde olduğu anlaşıldı, tetkik raporu ve dosyadaki belgeler okundu, iş incelendi, gereği görüşüldü:
Tapulama sırasında 1562 parsel sayılı 12.200 m2. yüzölçümlü taşınmaz tapu kaydına dayanılarak Hazine adına tesbit edilmiştir. İtirazı tapulama komisyonu tarafından reddedilen davacı Ülfet, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak dava açmıştır. Mahkemece taşınmazın davacı adına tesciline karar verilmiş; hüküm, Hazine tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı tarafın satıcısı İlyas oğlu Recep ve ailesi efradı adına oluşturulan ve daha sonra iskan hakkı sahiplerinin iskan yerini terk ettikleri belirtilerek yeniden hazine adına dönüştürülen tapu kayıtlarının dava konusu taşınmazı kapsadığı, mahkemece toplanıp değerlendirilen delillerle saptanmıştır. 2510 sayılı İskan Yasasının 29: maddesi ile idareye geri alma yetkisi verilmiş ise de bu madde 16.6.1970 gün ve 1306 sayılı Yasa ile kaldırılmış ve aynı Yasanın ek 18. maddesi hükmünce taşınmazın istihkak sahibi tarafından üst üste üç yıl işletilmemiş olması halinde geri alma yetkisinin mahkemeye ait olduğu kabul edilmiştir. İdarenin geri alma yolundaki idari tasarrufta bulunduğu günde İskan Yasasının 29. maddesi hükmü yürürlükten kaldırılmıştır. Bu itibarla olayda uygulanacak hüküm 1306 sayılı Yasanın ek 18. maddesinde yer almıştır. Bu durumda idare tasarrufun, iskan hakkı sahibi üzerindeki tapu kaydını Hazine'ye geçirme biçiminde bir sonuç doğurması olanaksızdır. İdarenin yetkisiz olarak mülkiyet hakkına etkili biçimde olduğu karar aslında hükümsüz olduğu için iptal edilmemiş olsa bile mahkemeyi bağlamaz. Böyle bir sonuç ancak mahkeme hükmü ile gerçekleşecektir. Mahkemece bu yönler ve kayıt maliki Recep'in tapu dışı satışı gözönünde tutularak dava konusu taşınmazın davacı taraf adına tesciline karar verilmesi isabetlidir. Diğer taraftan yasak sürenin tamamlanmasından sonra tapulama tesbit gününe kadar Tapulama Kanununun 32/c maddesinde öngörülen 10 yıllık zilyetlik süresi de gerçekleşmiştir. Bu nedenlerle Hazine'nin yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddi ile aleyhindeki hükmün (ONANMASINA) ve 766 sayılı Tapulama Kanunun 74. maddesince 10 lira onama ilam harcının temyiz edenden alınmasına 11.3.1983 gününde oybirliği ile karar verildi.