DAVA : Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan vakıf davasına dair kararın temyiz incelemesi davalı ve duruşmalı olarak davacı tarafından istenilmekle; dosyadaki bütün kağıtlar okunup, gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR : davacı Yusuf, belediye Reisi Eşref paya İbni-i Süleyman Efendi Vakfı'na ait Eşref Paşa Camii'nin İmam ve Hatibi bulunduğunu ve vakfıye şartına göre ayda İmamlık için 3, Hatiplik için 4 adet 20 lik sim mecidiye şart edildiğini ve davalı Vakıflar İdaresinin Vakfın talebi aşan gelirini almasına rağmen 1980-1981 senelerine ait imam ve hatiplik ücretini ödemediğini ve daha evvelki senelere ait ücretini de dava yoluyla aldığını ve 20'lik sim mecidiyenin rayiç bedel 850 lira bulunduğunu ileri sürerek 1980-1981 yıllarına ait imam ve hatiplik ücreti ayda 7 sim mecidiye üzerinden tutarı 142.800 liranın davalı idareden tahsilini istemiştir.

Davalı Vakıflar İdaresi ise, davacının Eşref Paşa Camii'nin imamı olduğunu ve 657 sayılı Personel Kanunu kapsamına alınıp devlet memuru bulunduğunu ve devlet memuru olarak maaş aldığından kendisine vakfiyede belirtilen ücretin verilmeyeceğini ve imam olmakla hatiplik ücretini istemeyeceğini ve vakfiyede ödenmesi şart edilen ücretlerin Vakıflar Genel Müdürlüğü'ne irat kaydı gerektiğini ve vakfın gelirinin tahkiki sorunlu olup tamir, termin ve vergi ile masraftan artan olursa ödeme yapılabileceğini ve evvelce verilen hükmün taraflar için kesin hüküm teşkil etmeyeceğini savunmuştur.

mahkemece, davacının Eşref Paşa Camiinin hem imamı hemde hatibi olduğu ve bu iki görevin bir kişi üzerinde toplandığı ve vakf edenin imam ve hatipliğin ayrı ayrı kişiler üzerinde bulunması halini nazara alarak ücret takdir ettiği ve asıl olanın vakıfın arzusu bulunduğu ve bu nedenle yalnız imamlık görevi için üç mecidiye takdir edilmesi gerektiği ve gelen cevaplara göre bir sim mecidiyenin rayiç bedeli daha yüksek olduğundan talep edilen 850 lira kıymetim nazara alınması icap ettiği gerekçesi ile hatiplik ücretinin tahsili hakkındaki talebin reddine ve imamlık ücreti hakkındaki istemin kabulü ile ayda 3 sim mecidiye üzerinden 72 sim mecidiye tutarı 61200 liranın davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş ve hükmün redde ilişkin kısmı davacı vekili ve kabul ilişkin kısmı davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

İzmir'de Belediye Reisi Hacı Eşref Paşa, İbn-i Süleyman Efendi Vakfı'nın 24 Cemaziyelula 315 ve bunun zeyli bulunan 21 Ramazan 323 tarihli Vakfiyede, vakfedilen akarın icarelerinden tamir ve termim ve emlak vergisi vesair masrafı zaruriyeler açıktıktan sonra bakiyesinden mezkur camiinin imamına 3 ve hatibine 4 sim mecidiye verileceği şart koşulmuştur. Bu şart gereğince verilen vazife iki kısımdır. Hizmet mukabili olan vazife ücret kabilindendir. (Karinizade Ömer Hilmi Efendi, Ahkamül Evkaf Mesele 356,357). Davacının Eşref Paşa Camii'nin ücretli imam ve hatibi bulunduğunda taraflar arasında bir uyuşmazlık yoktur. Bu hizmetlerin sonradan bazı kanunlar içerisine alınması vakıfın Vakfiye şartını değiştirir nitelikte değildir. Hukuk Genel Kurulu'nun 25.4.1962 tarih 6-6/14 sayılı ve emsali kararları ile dairemizin 23.9.1981 tarih 7365/12720 sayılı ve emsali kararlarında da bu cihet belirtilmiştir. İzmir Vakıflar müdürlüğü'nün 22.4.1982 tarihli yazısında, Vakfın 1980 mali yılında 312.556 lira ve 1981 mali yılında 333.389 lira geliri olup, Vergiden muaf olduğundan ve tamiri içinde olan kiracılar tarafından yapıldığından, gallesinin şartı vakıf gereğince imam ve hatip ücretine yeterli bulunduğu anlaşılmaktadır.

Duyunun emsaliyle eda olunması gerektiğinden, sim mecidiyenin rayice göre ödenmesi icap eder. Esasen bu hususta taraflar arasında bir uyuşmazlık yoktur. Merkez Bankası'nın rayiç bildirmeye yetkili gördüğü Maliye bakanlığı Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü piyasa rayiç değerinin 1000 lira civarında bulunduğunu bildirmiştir. Ticaret Odası ve diğer teşekküllerin cevabı da rayiç bedel bakımından bu miktarı teyit etmektedir. Mahkemenin verilen cevaplara göre alış ve satış fiatını nazara alarak rayiç bedelin talep edilen 850 liranın üstünde olduğunu kabul etmesinde bir isabetsizlik yoktur. Vakıflar İdaresinin bu hususlara yönelik temyiz itirazları yerinde değildir.

Genel olarak imam, cami ve mescitlerde vakit namazları ile Cuma, bayram ve teravih namazını ve gerektiğinde cenaze namazını kıldıran kimsedir. Hatip ise Cuma ve Bayram hutbelerini okuyan ve cemaati dini konularda aydınlatan kimsedir. Bu hızmetlere Müderrislik, vazilik ve kayyumluk hizmetlerinden her birine cihet ve toplamına cihat denir. Bu hizmetlerin, edası bir zamana rastlayan iki cihetin bir şahıs uhdesinde toplanması mümkün değildir (Yukarıda bahsi geçen eser mesele 377). bunun aksine göre, zamanları çatışmayan iki hizmet bir şahıs üzerinde toplanabilir. İmamlık ve Hatiplik zaman bakımından herbiri ile çatışan hizmetler bulunmamaktadır. Bu bakımdan şartı Vakfa göre, camiinin imam ve hatibi vazifesini gören davacıya her iki cihet için tayin edilen ücretin verilmesi icap eder. Mahkemenin aksini kabulle hatiplik ücreti takdiri hakkındaki davanın reddine ait hüküm kısmının yazılı sebeple BOZULMASINA, 28.2.1983 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972