Taraflar arasındaki 6830 sayılı Yasanın 23. maddesi uyarınca kamulaştırma amacına kullanılmayan malın geri alınması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; davanın kabulüne dair verilen hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı idare vekili yönünden süresinde verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla; dosyadaki belgeler okunup; iş anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü

Davacı, 6830 sayılı Kanun 23. maddesine dayanarak idarece kamulaştırın ve üzerinde hiçbir tesis yaptırılmayan taşınmaz malın geri verilmesini dava etmiştir. Kamulaştırma plan ve proje uygulaması için o yerlerden yol geçirilmesi amacıyla dört parça taşınmaz mal birlikte kamulaştırılmıştır. Böylece bu kamulaştırma bir bütün sayılmak gerekir ve bunun içinde 23. maddedeki koşulların 4 parça taşınmaz mal ele alınarak oluşup oluşmadığının saptanması ve sürelerinde buna göre hesap edilmesi gerekir. Ancak, idare son parça taşınmaz mal hakkındaki kamulaştırma karşılığının kesinleşmesi gününden başlatılarak beş yıl içinde bir tesis yapmayarak olduğu gibi bırakırsa geri alma davası açılabilir. Bu durumda dört parça taşınmazın kamulaştırma karşılıklarının kesinleştiği son gün hakkındaki kanıtlar toplanarak bu tarih saptanmalı ve anılan 23. maddedeki süreler buna göre hesap olunmalıdır. Bu yönde bir inceleme yapılmadan eksik araştırma ile davanın süresinde kabul edilmesi doğru bulunmamıştır.

Davalı idarenin temyiz itirazları bu bakımdan yerinde bulunduğundan usul ve yasaya aykırı görülen hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA), 24.6.1982 gününde oybirliği ile karar verildi.

Sarayköy Belediyesi'nce, imar planına göre açılması gereken bazı ara yollar için dört ayrı şahsa ait taşınmaz mallar ayni karar ile birlikte kamulaştırılmıştır.

Davacı 6830 sayılı Kamulaştırma Yasasının 23. maddesinin. kendisine tanıdığı hakka dayanarak ve kendisi hakkındaki kamulaştırma işleminin ve bedelinin kesinleşmesi günü olan 27.6.1975 tarihine göre sürelere uyarak iş bu geri alma davasını açmıştır.

Olayda gerek dava konusu 16 parsel sayılı taşınmaz mal, gerekse birlikte kamulaştırılan diğer üç parça yerler üzerinde amaca uygun hiçbir tesisat yapılmadığı tamamının olduğu hali ile bırakıldığı sabit olup bu yön ihtilaf konusu da değildir. Sadece idare parseller için açılan bedel artırma davasının sonuçlanması geciktiğini 1979 yılında nihayetlendiğini diğer parsel bedelinin kesinleşme tarihine göre beş yılın geçmediğini ileri sürerek dava konusu parseli de onlara bağımlı kılmak istemiş ve daire çoğunluğunca da bu savunma benimsenerek incelenmesi gerekli görülmüş ise de; kanımızca davacıya ait kamulaştırma bedelinin kesinleşmesi ayni kararla kamulaştındı diye diğer birçok parsellere bağlı kılınamaz. Davacı onlar için saptanacak bedelide alacak değildir. Her gayrimenkul sahibi için bağımsız bu, nitelik taşır.

Herne kadar daire içtihatlarında aynı amaçla birlikte kamulaştırılması halinde taşınmaz mallardan bir veya birkaçında amaca uygun tesisler yapılmaya başlanılması diğer parseller içinde geri almayı önleyici faaliyet sayılmakta ise de Burada durum ayni değildir. Evvela idarece taşınmazların hiç birisinde amaca uygun tesisat yapılmamıştır Yapılacak tesis bina gibi bir bütünce değildir. Her parsele rastlayan yol ayrı açılabilir. Ayrıca diğer parseller için açılan davalar kamulaştırma işleminin iptaline ilişkin olmayıp o parsellerin bedelinin ne olacağının saptanmasına dairdir.

İdarece için amaca uygun tesislerin yapılması (olayda yolun açılmasını önleyecek ve beklemeyi gerekli kılacak hiç bir engel yoktur. Her zaman 16. maddeye göre el koyabilir yolları açılabilirdi. Aksini kabul ettiğimizde. Örneğin: Karayolları İdaresinde diyelim ki, Sivas - Erzurum arasında açılacak bir karayolu için güzergaha rastlayan gayrimenkuller ayni kamulaştırma kararı ile birlikte kamulaştırıldı diye binlerce taşınmaz malın ihtilaf ve davalarının sonuçlanmasının beklenmesi yasanın koyduğu 5 yılın geçmesi aranacak ki; bu 23. maddeyi uygulanmaz hale getirmek demek olur. Ayrıca diğer parsellerin bedel davasını beklediğinde davacı kendi davasının süresini geçirmiş olacaktır. Bu nedenle kendisi yönünden 23. maddenin geri alma koşulları oluşan davacının, davasının kabulü ile iadeye karar verilmiş olması doğrudur. Hükmün onanması gerektiği oyundayım.

Üye

Ahmet ÖĞÜTÇÜ

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972