 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
5. Ceza Dairesi
E: 1982/4779
K: 1983/307
T: 02.02.1983
DAVA : ....İl İmar Müdürlüğünde İnşaat Teknisyeni olarak bulunduğu sırada yapmaya mecbur olduğu şeyi yapmak için (A.N.)'den 20.000 lira rüşvet almaktan sanık Arif'in yapılan yargılaması sonunda; TCK.nun 212/1, 225/1, 59 ve 227/2. maddeleri gereğince 2 yıl 6 ay ağır hapis, 83.333 lira ağır para cezasıyla mahkumiyetine ve müebbeten memuriyetten mahrumiyetine dair (Kahramanmaraş Ağır Ceza Mahkemesi)'nden verilen 25.3.1982 gün ve 1981/348 esas, 1982/59 karar sayılı hükmün süresi içinde duruşmalı olarak Yargıtay'ca incelenmesi sanık tarafından istenilmiş ve şartı yerine getirilmiş olduğundan dava evrakı C. Başsavcılığı'ndan tebliğname ile daireye gönderilmekle, dava evrakı incelenip gereği görüşülmüş olduğundan aşağıda yazılı karar ittihaz olundu :
KARAR : Yapılan yargılamaya, toplanan kanıtlara, hükmün dayandığı gerekçe ve takdire göre sanık vekilinin sair temyiz itirazları ile duruşmalı inceleme sırasındaki sübuta ve fiilin suç teşkil etmeyeceğine dair savunmaları yerinde görülmediğinden reddine. Ancak:
1 - Mağdur (A.N.) hazırlıkta 300.000 liralık istihkakını almak için müteaddit defalar İl İmar Müdürlüğü'ne başvurduğunu, istihkak tahakkuk ettirildiğini, fakat sanığın "para vermezsen ödeme yapmayız, çekeçeğin istihkakın yüzde onunu vermezsen istihkakını ödemem" diye söylediğini, istihkakını alamayacağını anlayınca ve kendisini para vermeye icbar edince sanıkla anlaştığını söylemiş, ilk tahkikatta bu ifadeyi doğrulamış, duruşmada da evvelce şikayetçi olduğu sanık hakkında şimdi şikayetçi ve davacı olmadığını söylemekle beraber sanığın istihkakının ödenmesi hususunda kendisine bazı zorluklar çıkardığını, engelleme yaptığını, 20.000 lira verirsen senin bu işini yaparım, istihkakını alırsın dediğini, mecbur kaldığını kendisine 20.000 lira verdiğini açıklamış olup, dosya içeriği de bu anlatımları doğrulamış ve böylece.....İl İmar Müdürlüğü'nde Afetler Servis Şefi olarak görevli olduğu ve mağdurun yaptığı inşaatı kontrol ederek istihkakının alınması için gerekli evrakı düzenlemeye yetkili bulunduğu İl İmar Müdürlüğü cevabından anlaşılan sanığın hakettiği 316 bin lirayı almak için kendisine başvurduğunda işlemleri kasten geciktirmek, oyalama ve engelleme yapmak, bir ticaret ve iş adamı için hakkı olan parayı zamanında alabilmek, işlerini yürütebilmek bakımından çok önemli olduğundan, adeta muzdar durumunda olan mağdura nihayet alacağın paranın yüzde onunu verirsen istihkakını alabilirsin diye maksadını açıklamak ve böylece memuriyet müfuz ve kudretini kötüye kullanmak suretiyle bırakarak aslında serbest iradesi mahsulü olmadığı halde, menfaat vaadine mecbur bıraktığı, yani fiil ve kavli hareketleriyle memuriyet müfuz ve kudretini aleyhine kullanacağını ihsas, hatta ifade etmek suretiyle mağdurun haksız menfaat vaadine icbar ettiği anlaşılmış olmasına göre, TCK.nun 209. maddesine uygun cebri irtikap niteliğindeki fiilin rüşvet olarak kabulü ile yazılı biçimde 212. madde uygulama yapılması,
2 - 212. madde ile tatbike yeri bulunmayan 225. maddedeki ağır para cezasına da hükmolunması,
SONUÇ : Yasaya aykırı ve sanık vekilinin temyiz itirazları ile müdafiinin duruşmalı inceleme sırasındaki savunmaları bu itibarla yerinde olduğundan hükmün bu nedenlerle ve bir nolu bozma sebebine göre cezasının nev'i ve miktarı bakımından CMUK.nun 326. maddesi gereğince kazanılmış hak saklı kalmak üzere, aynı kanunun 321. maddesi gereğince BOZULMASINA, depo parasının geri verilmesine, 2.2.1983 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.