 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
4. Hukuk Dairesi
E: 1982/5031
K: 1982/5157
T: 20.05.1982
DAVA : Emin adına Avukat Mehmet ile 1 - Adil, 2 - Hüseyin adına Avukat Nami aralarındaki davanın (Edirne 1. Asliye Hukuk Hakimliği)nde görüldüğü sırada davalılar avukatı tarafından bazı sebepler ileri sürülerek davaya bakmakta olan Hakim Lemanisar'ın reddi istenilmesi ve adı geçen hakimin davaya bakmaktan çekinmesi üzerine Edirne İş Mahkemesi'nce yapılan inceleme sonunda verilen hakim reddi isteğinin reddine ve istinkafın ademi kabulüne ve ret isteyenlerden 10.000 lira para cezası alınmasına ait 20.4.1982 gün ve 1982/8-5 sayılı hükmün süresi içinde davalılar avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay İç Yönetmeliğinin 16.17 ve dairenin 5.1.1982 tarihli ilke kararının 6. maddeleri gereğince öncelikle yapılan inceleme sonunda dosya incelendi gereği konuşuldu:
KARAR : 5521 sayılı Kanunun 1. maddesi İş Kanununa göre işçi sayılan kimselerle işveren veya işveren vekilleri arasında iş akdinden veya İş Kanuna dayanan her türlü hak iddiallarından doğan hukuk uyuşmazlıklarının çözümlenmesini iş mahkemelerinin bakacağı işler olarak saymıştır. Bunlar İİK.nun 4. maddesindeki tetkik mercileri gibi mahdut yetkili mahkemelerdir. Öte yandan HUMK.nun 2494 sayılı Kanunla değişik 33. maddesi, hakimin reddi isteminin, reddi istenen hakim katılmaksızın mensup olduğu mahkemece inceleneceğini, reddedilen hakimin iştirak etmemesinden mahkemenin teşekkül edememesi veya mahkeme tek hakimden oluşuyor ise, ret istemi o yerdeki asliye hukuk hakimliei görevini yapan diğer mahkeme veya hakim tarafından o yerdeki asliye hukuk hakimliği görevi bir hakim tarafından o yerdeki asliye hukuk hakimliği görevi bir hakim tarafından yerine getiriliyorsa o hakim hakkındaki ret isteminin asliye ceza hakimi tarafından incelenmesi hükmünü vazetmiştir. Edirne 1. Asliye Hukuk Hakimi reddedildiğine göre Etdirne'de başka asliye hukuk mahkemesinin de bulunduğu anlaşılmaktadır. O halde 1. Asliye Hukuk Hakimi hakkındaki reddi hakim istemini öncelikle refiki ollan diğer asliye hukuk hakimlerinin, onlar yoksa asliye ceza hakiminin incelemesi gerekir. Nitekim; 469 sayılı Mehakimi Şer'iyenin ilgasına ve Mehakimin Teşkilatına Ait Ahkamı Muadil Kanunun muvakkat maddesine 3743 sayılı Kanunla eklenen fıkrada da, icabeden yerlerde asliye ve sulh salahiyetini haiz olmak ve ayrı, ayrı hukuk ve ceza davalarını rüyet etmek ve lüzumunda biri diğerine ait vazifeleri görmek üzere müteaddit hakim bulundurulabileceğine dair açıklıkta asliye hukuk hakiminin reddine dair talebi inceleyecek başka asliye hukuk hakimi bulunmaması halinde incelemenin asliye ceza hakimi tarafından yapılması gerektiğini göstermektedir. Dairenin 22.3.1979 T. ve 3736-3845, 17.6.1981 gün ve esas 1981-8251 ve 2.2.1982 tarih ve E. 1982-638 sayılı karar ve uygulamaları da bu doğrultudadır. Açıklanan nedenlerle iş mahkemesi hakiminin asliye hukuk hakiminin refiki olarak kabulü Usul ve Teşkilat Kanunu hükümlerine göre mümkün değildir.
Yetkisiz olan iş mahkemesi hakimin merci sıfatı ile asliye hukuk hakimi hakkındaki reddi hakim isteğini inceleyip karara bağlaması bozmayı gerektirir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın gösterilen nedenle BOZULMASINA, ve bozma nedenine göre diğer yönlerin şimdiden incelenmesine gerek bulunmadığına ve peşin harcın istek halinde geri verilmesine 20.5.1982 gününde oybirliği ile karar verildi.