 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
4. Hukuk Dairesi
E: 1982/1866
K: 1982/2608
T: 15.03.1982
DAVA : Taraflar arasındaki tarafik kazaından doğma maddi ve manevi tazminat davası nedeniyle yapılan yargılama sonunda, ilamda yazılı nedenlerden dolayı 120.000 liranın faziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara ödenmesine ilişkin hükmün süresi içinde davalılardan Celalettin avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine; dosya incelendi gereği konuşuldu:
KARAR : Gerçekten 6085 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nda çalınan ya da izinsiz kullanılan motorlu taşıt araçlarının verdiği zararlardan dolayı araç sahibinin sorumluluğu düzenlenmiş değildir ve kanunda bu konuda önemli sorunla yaratacak bir boşluğun varlığı kuşkusuzdur. Ancak, konunun kusur sorumluluğuna ilişkin genel kurallarla çözümlenmesi ve araç sahibinin hırsızlık olayını ispat etmesi üzerine sorumluktan kurtulacağının kabulü de (zarar göreni çok kez ödeme gücü olmayan araç hırsızlarıyla başbaşa bırakacağından ve hırsızın tesbit edilememesi halinde zararını alamayacak duruma düşüreceğinden) sadece haksız değil, ayrıca hakkaniyet ve sosyal güvenliğe aykırı sonuçlar doğurur. O halde sorunun, araçtan izinsiz yararlanan üçüncü kişinin (hırzının) araç sahibi yerine ve araç sahibi gibi sorumlu kılınması, araç sahibinin de (hayat denemelerine ve olayların akışına göre aracın çalınmasını ya da izinsiz kullanılmasını önleme ve gözetim bakımından) gerekli dikkat ve özeni gösterdiğini ve bu yönden kenisinin ya da eylemlerinden sorumlu olduğu kimselerden birinin kusurlu bulunmadığını ispatlamadıkça sorumluluğunun kabul edilmesi şeklinde çözümlenmesi adalete uygun düşecektir. Dairemizin istikrarla uygulaması da bu yoldadır. (07.03.1977 gün 1781/2595 sayılı; 26.05.1978 gün 4132/7023 sayılı; 04.05.1979 gün 11075/6029 sayılı ilamları).
Temyize konu bu işte, davacıların çocuklarına çarparak ölümüne sebep olan kamyonun, davlaı Celalettin'e ait olduğu anlaşılmakta ise de; kamyon bu davalının evi önünde park edilmiş vaziyette iken 01.08.1980 günü diğer davalı tarafından çalındığı ve onun idaresinde bulunduğu sırada da ölüm olayının meydana geldiği (Ceza mahkemesinden verilen ve kesinleşmiş 05.11.1980 günlü kararla) sabittir ve davalı Orhan (gerek kamyon hırsızlığından ve gerekse ölüme sebebiyetten) mahkum edilmiştir. Hal böyle olduğuna göre, yukarıda belirtilen ilke dairesinde araştırma yapılmadan ve olayın özelliği gözetilmeden, kamyon sahibi davalı Celalettin'in mücerret araç sahibi bulunduğu olgusundan hakeketle tazminatla sorumlu tutulmuş olması bozmayı gerektirir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın gösterilen nedenlerle davalı Celalettin yararına (BOZULMASINA), bozma nedenine göre öteki temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına ve peşin harcın istek halinde geri verilmesine 15.03.1982 gününde oybirliğiyle karar verildi.