 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
3. Hukuk Dairesi
E:1982/3494
K:1982/4059
T:07.10.1982
- KİRA PARASININ SAPTANMASI
* ÖZET:Süresinde yapılan ihtarla çıplak kira parası, yeni dönemde bağlayıcı olma niteliğini yitirdiği gibi kira parasının bütününü oluşturan yakıt ve işletme gibi giderlere kiracının katılma payını belirleyici sözleşmedeki koşullar da yeni dönemde artık bağlayıcı olmaktan çıkar. Kiralayanın yüklendiği gerçek giderler saptanarak bu yere isabet eden aylık tutar bulunmalı ve net kira parasına eklenerek yeni dönem kira parası belirlenmelidir.
(YİBK., 21.11.1966 gün ve 19/10 s.)
Dava dilekçesinde kira parasının 15.3.1981 gününden başlayarak aylık 59.042 lira olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece davanın reddi cihetine gidilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü
Kiralayanın, kira sözleşmesi yapılırken, kiracının yararlandığı yakıt ve işletme masraflarını dikkate alarak, kira parası istediğini ve tarafların bunlarda anlaşarak kira parasını tesbit ettiklerinin kabulü zorunludur.
Yakıt ve işletme masrafları bir tarafa itilerek, kira parası saptanılmakla, kiracının yeni kira döneminde, kiralananın karşılığını ödeme yükümlülüğü belirlenmiş olmaz.
Kira sözleşmesinin özet şartlar bölümünün 21. maddesi ise kiracının ödeyeceği kira parasının bütününü o günkü rayice uygun olarak oluşturmak amacı ile düzenlenmiştir.
Süresinde yapılan ihtarla sözleşmedeki çıplak kira parası, yeni dönemde bağlayıcı olma niteliğini yitirdiği gibi, kira parasının bütününü oluşturan yakıt ve işletme gibi giderlere, kiracının katılmak payını belirleyen sözleşmedeki bu gibi koşullar da, yeni dönemde artık bağlayıcı olmaktan çıkar.
Karalayanın yüklendiği, gerçek giderlerin tamamı, dikkate alınmadan saptanacak bir kira parasının ne olağan rayice ve ne de ekonomi ilkelerine ve hak ve nasafete uygunluğundan söz edilemez.
Bu nedenle kiralayanın yüklendiği gerçek giderler saptanıp bu yere isabet eden aylık miktar bulunup net kira parasına eklenmek suretiyle yeni dönem kira parasının bütünü belli edilmelidir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA), 7.10.1982 gününde oybirliği ile karar verildi.