Dava dilekçesinde kira parasının 1.12.1980 gününden başlayarak yıllık 30.000 lira olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü ile yıllık kira parasının 250.000 lira olarak tesbiti, cihetine gidilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü

Taraflar arasındaki kira sözleşmesi 15 yıl süreli olarak yapılmış ve özel şartların 9. maddesine göre, 5. yılın hitamından sonra rayiçe göre yeniden kira parasının tesbitinin davacı tarafından istenebileceği kabul edilmiştir.

Bu hükme göre kiranın sona ereceği tarihe kadar, on yıl geçerli olacak bir kira parası tesbiti mümkün bulunmadığından geri kalan her kira yılı için zamanında ihtar yaparak, davacılar parasının yeniden saptanmasını isteyebilecektir.

1.12.1980 tarihinden başlayan bir yıllık süre için kira parası emsallerden söz edilerek, bilirkişi raporunda yıllık 250.000 lira olarak tesbit edilmiştir.

Bilirkişilerin inceledikleri emsallerin dayanakları ve bunlarla ilgili kira sözleşmeleri ve hangi dönemde aylık kaç liradan kiraya verildiği ve bu kiralarda artma olup olmadığı incelenmediği gibi, emsaller mahallinde birer birer bütün üniteleriyle incelenerek dava konusu taşınmazla karşılaştırmalar yapılmamış ve bunların bugünkü ekonomik koşullar içerisinde, olağan rayici ne surette belirttikleri gerekçeli olarak açıklanmamıştır.

Rayiç, olağan şartlar altında yapılmış kira sözleşmelerine ile kabul edilen bir karşılıktır. Belli bir çevrede muntazaman ve devamlı sürelerde yapılmış kira sözleşmelerinde kira paralarının ulaştığı belli değere olağan rayiç denir. 0 halde olağan rayiçten söz edebilmek için bu konuda kira paralarının uzun süredenberi oturmuş ve yerleşmiş, kiralayanlar ve kiracılar tarafından kabul edilmiş olması şarttır. Her an kira parası tesbiti davasına konu olabilecek konut ve işyerlerine ait kira sözleşmelerinde yer alan kira paraları olağan rayiç olarak kabul edilemez. Bu suretle olağan rayici belli etmeyen emsallere de dayanılarak kira parası tesbit edilemez.

Yeteri kadar konut ve işyeri olmadığı halde, ileri derecede nüfus artışı yanında toptan eşya ve geçim indekslerinde olağan dışı yükselmelerin olduğu ve paranın iç alım gücünün de azaldığı her gün hissedilen devrelerde olağan rayiç benzer bir kaç yere ait kira sözleşmesi incelenerek de belli edilemez. Olağan rayicin saptanmasında bu esaslar da dikkate alınmalı ve gerekçesi dayanakları ile gösterilmelidir.

Bu ülkelerin göre olağan rayicin tesbiti mümkün olmayan hallerde de ekonomik esasları dikkate alınarak yeni dönem kira parası saptanmalıdır. Yargıtay'ın yıllarca uygulanan ve kökleşen içtihatlarına göre 1.12.1975 tarihinden 1.12.1980 tarihine kadar Ticaret Bakanlığı'nca düzenlenen toptan eşya fiyat endeksindeki artışın her kira yılına yansıyan bölümleri toplamı kadar artırma yapılarak kira parasının tesbiti gerekir. Bu oranda 0/0 119.81'dir.

Yıllık kira parası bu oranda artırılarak 1.12.1980 tarihinde başlayan bir yıllık kira döneme ait kira parasının tesbiti gerekir.

Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA), 12.4.1982 gününde oybirliği ile karar verildi

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972