 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
15. Hukuk Dairesi
E: 1982/676
K: 1982/955
T: 23.04.1982
DAVA : Taraflar arasındaki davanın (Zonguldak 2. Asliye Hukuk Hakimliği)nce görülerek istisna akdinden doğan alacağın tahsiline dair verilen 14.10.1981 tarih ve 275/299 sayılı hükmün temyizen tetkiki davacı avukatı ve davalılar avukatlarınca istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu ve gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : 1 - Dosyadaki belgelere, kararın dayandığı gerektirici nedenlere ve toplanan delillerin isabetle takdir olunarak karar verilmiş bulunmasına göre, davalıların tüm ve davacının ise aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2 - Davacı şirket vekili dava dilekçesinde, Zonguldak Maden İşçileri Sendikası 2. Yapı Kooperatifi 467 adet işçi meskenleri inşaatının yapımını 17.6.1966 günlü sözleşme gereğince davacı şirketin yüklendiğini, inşaatın yapıldığını ancak, son durumda 959.477 lira kesin hakediş tutarı, 328.069 lira da munzam işler tutarı olmak üzere, 1.287.546 lira alacağı kaldığı halde, bu parayı alamadıklarını, verilen süreye rağmen hakedişlerinden haksız olarak gecikme cezası kesildiğinden, bunun iadesini ve kesin teminatlarının da serbest bırakılmasını istemiştir.
Mahkemece, yapılan bilirkişi incelemesi sonunda verilen raporlara göre, davacı yüklenicinin 951.158 lira kesin hakedişi bulunduğu, yüklenici nam ve hesabına yapılan işler bedeli 590.889 lira çıkarılınca davacı şirketin 360.268 lira alacağı kaldığı anlaşıldığı, davacı yüklenici şirketin 360.268 lira alacağı kaldığı anlaşıldığı, davacı yüklenici şirketin 328.069 lira tutarıda munzam işler yaptığı anlaşılmış ise de, bu işlerin yapımında kooperatifin bir muvafakati alınmadığı gibi, Sosyal Sigortalar Kurumu onayı da alınmadığından, davacı şirketin bu miktar munzam işler bedelini istemeye hakkı olmadığı kabul edilerek, hak edişten dolayı 360.268 lira alacağın % 10 faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine ve fazla istemi ile 328.069 liralık munzam işler bedeli hakkındaki davacı isteminin de reddine ve davacı teminatının kayıtla davacıya iadesine karar verilmiştir. Bu karar, her iki taraf vekillerince de temyiz olunmuştur. Davacı şirketin yaptığı munzam işler bulunduğu ve bu işlerin karşılığınında 328.069 lira tutarında olduğu mahkmece de kabul edilmekle birlikte, bu işlerin yapımında davalı kooperatifin bir muvafakatı alınmadığı gibi, Sosyal Sigortalar Kurumunun da onayı alınmamış bulunduğu gerekçesi ile davacı şirketin bu konudaki isteminin reddine karar verilmiştir.
Oysaki, davacının sözleşme dışı olarak inşaatta yapmış olduğu munzam işlerden dolayı vekaleti olmadan başkası hesabına tasarruf hükümlerine yani Borçlar Kanunununun 410 ve müteakip maddelerine göre, iş sahibinin menfaati için yapılmış olan bir işte yapan kimsenin hal ve icabına nazaran zaruri veya faydalı bulunan bütün masraflarını faizi ile edaya ve bu kabil taahhütleri ifaya iş sahibinin mecbur olduğu kabul edilmiştir.
Binaenaleyh, davacının, bu inşaatta yapmış olduğu munzam işler tutarını, belirtilen kanuni hükümler uyarınca davalı iş veren için faydalı veya zaruri masraf niteliğinde olan masraflarını, davalı işverenin, bu masrafların yapılmasına rıza ve muvafakatı bulunmadığı sabit olsa dahi, davalı iş verenden istemeye hakkı vardır.
Bu nedenle, Kontrol Mühendisi Nihat tarafından düzenlenen 30.1.1970 tarihli yazı ile S.S. Kurumu'na verildiği ileri sürülen Ataşman, kesin hesap raporları ile metraj, rölöve ve protokol gibi belgelerinde gözönüne alınması suretiyle,. davacı yüklencinin munzam iş yapıp yapmadığının gerektiğinde mahallinde uzman bilirkişi kurulu aracılığı ile inceleme yaptırılarak kesin şekilde tespiti ve munzam iş yapılmış olduğunun anlaşılması halinde, miktarının hesaplattırılması ve meydana gelecek uygun sonuç çevresinde bir karar verilmesi gerekirken, mahkemenin munzam işler yapılmasında davalı iş verenin muvafakatının bulunmadığı yolundaki görüşüne dayanılarak, bu kaleme ilişkin davacı şirket talebinin reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı görülmüştür.
SONUÇ : Yukarıda bir numaralı bentde belirtilen nedenlerle davalılar vekilinin bütün ve davacı vekilinin ise diğer temyiz itirazlarının reddine ve iki numaralı bentde belirtilen nedenle de kararın davacı yüklenici şirket yararına (BOZULMASINA), davacı peşin harcın istek halinde iadesine, bakiye 39.693 lira temyiz ilam harcının davalılardan alınmasına, 23.4.1982 gününde oybirliğiyle karar verildi.