 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
14. Hukuk Dairesi
E: 1982/4825
K: 1982/6858
T: 30.11.1982
DAVA : Davacı Şaziment vekili tarafından davalılar aleyhine 29.4.1981 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı tesisi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda, davanın kabulüne dair verilen 16.11.1981 günlü hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalılar vekili tarafından istenilmekle; süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne ve dava değerinin yüzbin lirayı aştığı anlaşılamadığından duruşma isteğinin reddine karar verildikten sonra, dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
KARAR : Davacıya ait 1385 ve 1387 parsel sayılı taşınmazların genel yola bağlantıları olmadığından, bu taşınmazlar lehine davalıların 1348 parsel sayılı taşınmazından geçit hakkı tesisine karar verilmiştir. Davalı vekili ise lehine geçit hakkı kurulan taşınmazların evvelce Derviş'e ait olup Alifakı Yolu'na sınır teşkil ettiklerini ve davacının taksim sırasında yola bitişik olan kısmı Ali'ye bıraktığını ve büyük olmaları nedeniyle 1385 ve 1387 parselleri tercih ettiğini savunmuştur. Bir taşınmazı malikleri taksim ederlerken meydana gelecek parsellerin yollarınıda sağlamak zorunluğundadırlar. Bu hususu yerine getirmedikleri takdirde üçüncü kişilerin taşınmazlarından geçit hakkı istemeleri mümkün değildir. Bu bakımdan davacıya ait parseller, bir taksim sonucu meydana gelmiş ve genel yolla bağlantıları sağlanmamış ise davacı, davalılara ait taşınmazda geçit hakkı kurulmasını isteyemez ve evvelce müşterek olan taşınmazların maliklerine karşı dava açması gerekir. Diğer yönden, MK.nun 671. maddesi hükmünce geçit hakkı kurulurken mülklerin ve onlara giden yolların evvelki halleri gözönünde tutulması icabeder. Davacının dava açılıncaya kadar genel yolla bağlantıyı nasıl sağladığıda araştırılmamıştır. Hüküm eksik inceleme ve soruşturmaya dayanılarak kurulmuştur. Kabule görede:
Taşınmazların nitelikleri ve kullanılış biçimleri gözönünde tutularak geçit yerinin genişliği saptanır. Leh ve aleyhinde geçit hakkı kurulması istenen parseller, tarım arazisi olarak kullanıldıklarından geçitin genişliğininde bir tarım aracının geçebileceği genişlikte olması icabeder. Dayanağı gösterilmeden davalıların taşınmazından beş metre genişlikte geçit kurulması doğru değildir.
Ayrıca, 1387 parselden 1348 parsele ulaşabilmek için 1385 parselde de geçit hakkı kurulması gerektiği düşünülmemiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle davalılar vekilinin yerinde görülen temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edenlere iadesine 30.11.1982 gününde oybirliği ile karar verildi.