 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
E: 1982/5597
K: 1982/151
T: 21.01.1982
DAVA : Taraf arasındaki davadan dolayı Bursa As. 2. Hukuk Hakimliğince verilen 2.11.1981 tarih ve 1074-790 sayılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalılar avukatı tarafından istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 19.1.1982 gününde davacı avukatı Meral Tekin ile davalı avukatı Fazıl Yalçın gelip temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması duruşmadan sonraya bırakılmıştı. Bu kerre dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Anonim Şirketin Organsızlığını iddia eden ortak vekili, vekiledenin de paydaşı bulunduğu Bemsa Anonim Şirketinin 21.4.1981 günlü kurul toplantısında, ana sözleşmede öngörülen oy sayısı sağlanamadığnıdan yönetim kurulunun seçilemediğini, vekiledeni dışındaki diğer iki eski yönetim kurulu üyesinin yetkisiz biçimde şirketi temsile devam ettiklerini, şirketin Empirme bölümüne ait fabrikalı ve eklentilerinin yakınlarına kiraya verilmesi gibi tasarruflarının ileride giderilmesi güç zararlara yolaçabilecek nitelikte olduğunu bildirerek; şirket defterlerinin koruma altına alınmasına; yönetim kurulu seçilmemiş bulunan şirketin TTK. 435. maddesi uyarınca organsızlığına ve sözkonusu noksanlığın giderilmesi için uygun bir önel verilmesine, ayrıca T.T.K. 435/son, fıkrası uyarınca, şirket yönetiminin geçici olarak kayyuma tevdiine, organ oluşturmaya yönelik genel kurulu toplama görevinin kayyumca verilmesine yetkisiz yöneticiler tarafından yapılan kira sözleşmesi uygulaması ile yasa ve ana sözleşmeye aykırı diğer işlemlerin durdurulmasına karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, evrak üzerinde ve genel kurul tutanağı bilirkişi raporu ve sunulan belgeler ile TTK.nun 435. maddesi hükmü dayanak yapılarak yasaya ve ana sözleşmeye göre seçilmiş bir organ bulunmadığından şirketin organsızlığına; noksan orman seçimi için üç aylık önel verilmesine; bu süre içinde şirketin günlük olağan işlerinin yürütülmesi ve yönetim kurulu seçmek üzere şirket genel kurulunu toplama yetki ve görevini seçilen kayyum kuruluna verilmesine ayrıca TTK 435/son fıkrası uyarınca tedbir niteliğinde olmak üzere şirketin eski iki yöneticisi tarafından yapılan Tekstil ünitelerinin kiraya verilmesi işlemlerinin durdurulmasına ve kayyumların bu sözleşmeyi iptal için dava açma yetkisiyle donatılmalarına karar verilmiştir.
Şirket ve eski iki yönetici vekili itirazında, TTK.nun 435. maddesine dayalı organsızlık iddiasının, tedbir yoluyla değil, normal dava yoluyla ileri sürülüp, yargılama sonunda verilecek hükümle belirlenebileceğini, Medeni Yasanın kayyuma ilişkin koşullarının bulunmadığı gibi, bu konuda sulh mahkemesinin görevli olduğunu, Ticaret sicili memurunun tescilin reddi kararını bozan ve şirketin yönetim kurulunun bulunduğuna ilişkin hükkmün Yargıtay incelemesi aşamasın da bulunduğunu bildirerek tedbir isteminin reddi ve buna ilişkin kararın kaldırılmasına istemiştir.
Mahkemece itiraz üzerine yapılan yargılama ile, davadaki istemin dayanağının TTK.nun 435. maddesi hükmüne dayalı olduğu anılan hükmün son fıkrasının mahkemeye verdiği takdir hakkına dayanılarak gerekli önlemlerin alınması kararlaştırıldığı medeni yasanın 377. maddesinin Anonim Şirketlere uygulanamayacağı, temyiz aşamasındaki davanın Ticaret siciline geçici tescile ilişkin bulunduğu gerekçesiyle itirazın reddine karar verilmiştir.
İtiraz eden davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
1 - Davacı İrfan Özhamarat 12.10.1981 kaydiye tarihli dava dilekçesiyle ve TTK.nun 435. maddesine uygun olarak şirket organsız kaldığının tesbiti ile maddede yazılı eksikliğin giderilmesi için şirkete gerekli sürenin verilmesini istemiştir. Herne kadar verilen süre içinde organ noksanlığı giderilemez ise şirketin feshine karar verilmesini istememiş ise de; fesih süre sonunda eksikliğin giderilmemesinin tabii sonucu olmasına göre, fesih talebinin dava dilekçesinde mevcut olduğunun kabulü gerekir.
Mahkeme TTK.nun 435/1 ve 2. fıkralarına uygun olarak organsızlığı tesbit etmiş, şirkete bu noksanlığın giderilmesi için 3 ay süre vermiş ve bu arada gerekli tedbirleri ittihaz eylemiştir. Ancak bu 3 ay süre dolmadan ve duruma göre şirketin feshine veya fesih talebinin reddine ilişkin bir karar verilmeden dava bitmiş sayılamaz. Bu itibarla verilen sürenin sonucunun beklenmesi ve süre sonundaki duruma göre karar verilmesi gerekirken ve ayrıca bu bir dava olduğuna göre teşkili tarafeyn yapılarak, karşı tarafa dava dilekçesinin tebliğiyle savunması alınarak duruşma yapılması lazım gelirken, evrak üzerinde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir,
2 - Yargıtay safhasında davalı yanında davaya müdahale etmek isteyen üçüncü kişi Bülent Semiz'in talebine gelince; Yargıtay safhasında müdahale sözkonusu olamıyacağı gibi yukarıdaki bent gereğince yapılan bozma, nedeniyle devam edilecek olan davaya mahkemesinde müdahale etmek olanağı bulunduğundan adı geçenin bu safhadaki müdahale talebinin reddi gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda bir numaralı bentte gösterilen nedenlerle hükmün davalı şirket yararına BOZULMASINA, ve davalı vekili duruşmaya geldiğinden 5000 lira duruşma avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalı şirkete verilmesine, iki numaralı bendde yazılı nedenlede müdahale dilekçesinin REDDİNE ödediği temyiz peşin harcının isteği halinde temyiz edene iadesine, 21.1.1982 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.