 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
E: 1982/448
K: 1982/783
T: 26.02.1982
DAVA : G.T. Sig. A.Ş. ile C.Y. Gemisi Donatanı S.Y. ve Oğulları Koll. Şti. arasında çıkan davadan dolayı İstanbul Asliye 2. Ticaret Mahkemesince verilen 11.3.1981 gün ve 569/95 sayılı hükmü onayan dairenin 1.10.1981 gün ve 3734/4110 sayılı ilamı aleyhinde taraf avukatları tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacı vekili, vekiledeni şirkete sigortalı bulunan T.Z.D. Kurumuna ait gübrelerin davalı şirkete ait "C.Y." gemisiyle taşındığını ancak gemi anbarındaki ıslaklık nedeniyle malların hasarlandığını ayrıca bir kısmının da noksan çıktığını bildirerek, hasarlı malların satımından elde edilen sovtaj dışında sigortalıya ödenen 980.761 TL.'nın tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili, denize ve yola elverişli nitelikli gemiyi sefere çıkaran donatanın TTK.nun 1019. maddesinde öngörülen tüm yükümlülüklerini yerine getirdiğini, ilk seferini yapan geminin teknik arıza nedeniyle anbarında su yaptığını, geminin sevki ve gerekli iskandillerin ifasındaki noksanlıktan dolayı geminin teknik idaresinden kaynaklanan ıslaklıktan TTK.nun 1062. maddesi uyarınca donatanın sorumlu olamıyacağını, 71 çuval malın hamule manifestosuna kaptanca konan rezerveli kaydıyla gemiye alındığını, hasarlı malın satışına ilişkin sovtaj ve hasar bedelini kabul etmediklerini bildirerek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, deniz taşımasında, taşıyanın yükteki ziya ve hasardan sorumluluğunun asıl olduğu, yasal sorumsuzluk hallerinin sınırlarının belirlenmesinde, Yargıtay'ın da kabul ettiği gibi, sorumsuzluk koşullarını belirleyen kavramların dar yorumlanması gerektiği, ayrıca sorumsuzluk koşullarının varlığının da taşıyınca kanıtlanması ve kuşkulu durumların onun aleyhine yorumlanması gerekeceği, gübrelerin ıslanmasının hangi nedenden kaynaklandığının kanıtlanamadığı, bilirkişilerin, teknik arızadan oluşabileceği yolundaki olasılığa dayalı görüşlerinin gemideki hangi somut arızanın hasara neden olduğunun belirtilemediğine göre dayanaksız bulunduğu, ilk kez sefere çıkan geminin olağanın dışında bir özenle kontrolu gerekirken bunun savsaklandığı izlenimini veren emarelerin bulunduğu, "Olaylar Çizelgesi" adlı belgenin "Kaptan Notu" başlıklı bölümünün, hasarın teknik arızadan oluştuğunu içermesi ve bunu taşıtan kurum temsilcisinin de imzalamasının sorumsuzluğu doğuracak nitelikte bir teknik arızanın varlığını kanıtlayamayacağı gerekçesiyle 864.367,95 TL.'nın tahsiline karar verilmiştir.
Taraf vekillerinin temyizi üzerine hüküm dairenin 1.10.1981 tarih ve 3734/4110 sayılı ilamı ile onanmıştır.
Taraf vekilleri tarafından yasal süresi içinde karar düzeltme isteğinde bulunulmuştur.
1 - Dosyadaki yazılara, mahkeme kararında belirtilip Yargıtay ilamında benimsenen gerektirici sebeplere ve hükme dayanak yapılan 20.11.1980 tarihli bilirkişi raporunda bütün hususların ayrıntıları ile belirtilmesine göre, davalı vekilinin karar düzeltme isteğinin REDDİNE,
2 - Davacı vekilinin karar düzeltme isteğine gelince;
Dava, T.Z.D. Kurumuna ait olup davacı sigorta şirketine sigortalı gübrelerin, C.Y. gemisi ile Romanya'dan Bandırma'ya taşınması sırasında meydana gelen hasar ve noksan tahliye nedeniyle sigortalısına ödenen 980.761 liranın davalıdan rücuen tahsili isteminden ibarettir.
TTK.nun 1110. maddesine göre taşıyan ile gönderilen arasındaki hukuki ilişkilerde konşimento esas tutulur. Davacı vekili tarafından delil listesine ekli olarak ibraz olunan konşimentoda rezerve kaydı bulunmamaktadır.
Hükme dayanak yapılan 20.11.1980 tarihli raporda ise zarar miktarı manifestoya göre saptanmıştır. Yukarıda işaret edildiği gibi konşimentoda rezerve kaydı bulunmadığına göre, tazminat miktarının konşimentoda yazılı miktar üzerinden hesap edilerek, sonucuna göre karar verilmesi gerekir.
Dairemizce hükmün bu nedenle bozulması icap ederken her nasılsa onandığı anlaşıldığından davacı tarafın karar düzeltme isteğinin kabulü gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda 1. numaralı bentte açıklanan nedenlerden dolayı davalı vekilinin karar düzeltme isteğinin REDDİNE, 2 numaralı bentte yazılı nedenle davacı tarafın karar düzeltme isteğinin kabulü ile dairemizin 1.10.1981 tarihli onama kararının kaldırılmasına ve yerel mahkeme hükmünün davacı yararına BOZULMASINA, davacının ödediği 500 lira temyiz maktu ve temyiz tashihi karar harcının isteği halinde iadesine, alınması gereken 1000 lira karar düzeltme harcı peşin ödenmiş olduğundan bu harcın ve 500 lira para cezasının davalıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine 26.2.1982 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.